Lượng xe ô tô nhập khẩu giảm, ngân sách hụt thu gần 6.000 tỷ đồng

Theo Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh, số thu dự ước trong tháng 6/2024 đạt 10.800 tỷ đồng. Lũy kế số thu ngân sách nhà nước trong 6 tháng đầu năm nay đạt trên 60.100 tỷ đồng, tương đương gần 46% chỉ tiêu pháp lệnh (130.800 tỷ đồng), giảm 5,5% so với cùng kỳ năm 2023.

Nguyên nhân chính dẫn đến việc giảm thu ngân sách nhà nước trong 6 tháng đầu năm 2024 là do sự biến động của nguồn thu từ 3 mặt hàng chủ lực gồm ô tô, xăng dầu và sắt thép. Ba mặt hàng này chiếm tỷ trọng gần 35% trong tổng số thu ngân sách nhà nước của Cục. Do đó, sự biến động của các nguồn thu này sẽ tác động rất lớn đến số thu ngân sách nhà nước của Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh.

Số liệu tử Tổng cục Hải quan cho biết tính chung lũy kế trong 5 tháng năm 2024, lượng ô tô nguyên chiếc các loại nhập khẩu về Việt Nam là 58.716 chiếc, giảm 5,2% so với cùng kỳ năm trước; trong đó, ô tô 9 chỗ ngồi trở xuống là 47.390 chiếc, giảm 3,8% và ô tô vận tải là 4.343 chiếc, giảm mạnh 53,1%...

Dự kiến tính đến ngày 30/6, lượng ô tô nhập khẩu nguyên chiếc giảm sâu với 19.023 chiếc, giảm 30,2% so với cùng kỳ năm 2023, tương ứng giảm tuyệt đối 2.463 chiếc.

Dự kiến tính đến ngày 30/6, lượng ô tô nhập khẩu nguyên chiếc giảm sâu với 19.023 chiếc, giảm 30,2% so với cùng kỳ năm 2023, tương ứng giảm tuyệt đối 2.463 chiếc.

Kim ngạch có thuế chỉ đạt 35 triệu USD, giảm 43,2% về trị giá. Những con số này dẫn đến số thuế thu ngân sách giảm đáng kể đến 51,78% so với cùng kỳ năm 2023, tương ứng khoảng 6.000 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2023.

Nguyên nhân chủ yếu được nhận định là do tác động của cam kết cắt giảm thuế quan trong một số Hiệp định thương mại tự do (FTA). Theo tính toán, năm 2024, thuế suất thuế nhập khẩu ô tô từ EU về Việt Nam giảm từ 37% - 42,5% so với năm 2023 là gần 45%. Dự kiến đến năm 2030, thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ EU xuống còn 0%.

Thái Lan, Indonesia là 2 thị trường xuất khẩu ô tô lớn nhất vào Việt Nam, chiếm khoảng 80% thị phần có ưu đãi thuế nhập khẩu 0% theo Hiệp định ATIGA giai đoạn 2022 - 2027, áp dụng cho ô tô nhập khẩu nguyên chiếc và linh kiện, phụ tùng ô tô.

Khoảng 20% còn lại được nhập khẩu từ Trung Quốc, Nhật Bản, Nga, châu Âu, Mỹ.

Bên cạnh đó, phải kể đến tác động của chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (GTGT). Chính sách này giúp tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nhưng cũng ảnh hưởng tới thu ngân sách nhà nước của Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh. Theo đó, 6 tháng đầu năm 2024, thu thuế GTGT của cơ quan này đã giảm 2.000 tỷ đồng.

Ngoài ra, các FTA được ký kết giữa Việt Nam và các đối tác kinh tế lớn như: Trung Quốc, EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Anh, Nga… cũng làm cho hoạt động nhập khẩu chịu nhiều thách thức. Thuế nhập khẩu của nhiều mặt hàng giảm theo lộ trình giảm thuế của các hiệp định FTA như EVFTA/UKVFTA từ 4,7% giảm về 3,5%, CPTTP giảm từ 2,1% về 1,7%...

Với tình hình hiện nay, Cục Hải quan Thành phố nhận định việc quản lý và dự báo nguồn thu từ các mặt hàng nhập khẩu, đặc biệt là ô tô, là vô cùng cần thiết để đảm bảo ổn định thu ngân sách nhà nước và có giải pháp bù đắp từ nhóm hàng khác.

Thanh Hoa