Lý do bão số 4 không mạnh như bão Yagi nhưng vẫn có thể gây hậu quả nghiêm trọng

Lúc 10h sáng nay, vị trí tâm bão số 4 ở trên vùng biển ven bờ từ Quảng Bình đến Thừa Thiên Huế, sức gió mạnh nhất mạnh cấp 8 - 9 (62 - 88 km/h), giật cấp 11 (103 - 117 km/h); dự báo bão tiếp tục di chuyển về hướng Tây và đổ bộ miền Trung trong ngày hôm nay, theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia của nước ta.

Như vậy, bão số 4 được coi là yếu hơn khá nhiều so với bão số 3 - khi đổ bộ có sức gió cấp 12, 13 (118 - 149 km/h). Tuy nhiên, cũng không thể chủ quan với bão số 4 vì nó có thể gây mưa rất to.

Từ 19h hôm qua đến sáng nay, nhiều nơi ở miền Trung đã có lượng mưa lớn, như Đỉnh Bạch Mã (Phú Lộc, Thừa Thiên Huế) là 335,2 mm; Tà Long (Đăkrông, Quảng Trị) là 161,4 mm; Hòa Vang (Đà Nẵng) là 168 mm…, theo ứng dụng Vrain.

Dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia trong bản tin lúc 10h15' hôm nay, 19/9. Ảnh: NCHMF.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia dự báo, từ hôm nay đến ngày mai, ở Bắc Trung Bộ và Trung Trung Bộ có lượng mưa phổ biến từ 100 - 300 mm, cục bộ có nơi trên 500 mm.

Khi nhắc đến bão, hầu như ai cũng chú ý đến cấp gió, vì bão được phân cấp dựa trên sức gió. Nhưng ngoài gió mạnh thì lượng mưa lớn do bão cũng chính là một yếu tố gây thiệt hại khủng khiếp, vì nó có thể còn gây ngập úng, lũ lụt, sạt lở đất…, tức là có thể gây thiệt hại về người và của nhiều hơn cả gió mạnh.

Do đã có mưa lớn ở nhiều tỉnh thành miền Trung từ hôm qua và dự báo sẽ còn kéo dài ít nhất đến ngày mai, nên nhiều người nhận định rằng những cơn bão yếu, hoặc thậm chí bão đã suy yếu thành ATNĐ sau khi đổ bộ, còn gây mưa nhiều hơn bão mạnh. Có phải vậy không?

Dự báo mưa ở một số tỉnh thành miền Trung nước ta vào chiều tối nay, do ảnh hưởng của bão số 4. Ảnh: Zoom Earth, OpenStreetMap, JTWC.

Thực tế thì lượng mưa do bão thường là kết quả của tốc độ di chuyển của cơn bão đó hơn là tốc độ của gió. Bão đi chậm - dù không phải là bão mạnh - có thể trút nhiều mưa xuống một khu vực hơn là bão đi nhanh.

Trên trang của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) của Mỹ còn nhắc đến “hiệu ứng trì hoãn”. Tức là, bất kể có sức gió thế nào, những cơn bão đi chậm hay đứng yên (trì hoãn) trên đất liền sẽ gây mưa rất nhiều và thiệt hại cũng vậy.

Ngoài ra, gió mạnh sẽ tàn phá ngay lập tức và nhìn rất đáng sợ (quật đổ cây cối, cuốn bay đồ đạc, giật bung mái nhà…) nên khi bão mạnh đổ bộ, người dân thường chú ý đến gió nhiều hơn là mưa.

Bão Yagi ngay cả khi đã suy yếu thành ATNĐ vẫn gây mưa lớn, ngập lụt ở Thái Lan. Ảnh: Anupong Intawong/ Reuters.

Tóm lại, lượng mưa do bão không phụ thuộc vào bão mạnh hay bão yếu. Người dân không nên chủ quan mà cần theo dõi các bản tin và hướng dẫn của các cơ quan chức năng địa phương để có cách ứng phó với bão phù hợp tại nơi mình sinh sống.

Thục Hân