Lý do HoREA kiến nghị chưa triển khai mô hình Trung tâm giao dịch BĐS?

Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) vừa có văn bản góp ý gửi cơ quan soạn thảo Nghị quyết thí điểm mô hình Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước thành lập.

Đáng chú ý, HoREA cho rằng, thời điểm hiện nay chưa thật sự cần thiết thành lập “Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước thành lập”.

Ảnh minh họa

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM, với các quy định của “dự thảo Nghị quyết”, việc thành lập “Trung tâm giao dịch” lại làm “tăng tổ chức mới”, làm “tăng biên chế mới”, làm “tăng chi ngân sách nhà nước” và có dấu hiệu “trùng dẫm về chức năng, nhiệm vụ” với “Bộ phận Một cửa” thuộc “Trung tâm phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp xã” cũng như hoạt động công chứng, môi giới bất động sản…

Cùng với đó, dự thảo đề cập về cơ chế kiểm soát, kiềm chế giá bất động sản” nhưng lại chỉ đề cao và xác định“chính sách minh bạch hóa các giao dịch bất động sản” thông qua “Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước thành lập” là chưa thật thỏa đáng, chưa đầy đủ. Bởi còn có các thiết chế khác như thực hiện giao dịch thông qua “sàn giao dịch bất động sản” hoặc quy định chủ đầu tư dự án phải công bố thông tin trên trang thông tin điện tử của doanh nghiệp hoặc tại nơi có dự án hoặc phải thực hiện “công chứng, chứng thực” hợp đồng giao dịch bất động sản…

Ông Lê Hoàng Châu phân tích, dự thảo đang đề xuất tổ chức bộ máy gồm 5 bộ phận chuyên môn, phụ trách các đầu việc từ tiếp nhận hồ sơ thuế, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đến tư vấn và hỗ trợ người dân. Việc bố trí nhân sự cho từng bộ phận có thể dẫn đến tăng biên chế và chi phí không cần thiết.

Đồng thời, có thể dẫn tới một số “trùng dẫm về chức năng, nhiệm vụ” với “Bộ phận Một cửa” thuộc “Trung tâm phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp xã” hoặc “trùng dẫm về chức năng, nhiệm vụ” với “cơ quan quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản cấp tỉnh” là Sở Xây dựng. Đề xuất cũng có thể dẫn tới một số “trùng dẫm về chức năng” với một số hoạt động của các “tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản hoặc có liên quan đến kinh doanh bất động sản” theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản 2023.

Thay vào đó, HoREA kiến nghị cơ quan quản lý cần thiết xây dựng “dự thảo Nghị quyết của Chính phủ” bổ sung quy định bắt buộc chủ đầu tư dự án bất động sản, quyền sử dụng đất trước khi đưa ra giao dịch phải công khai đầy đủ, chính xác thông tin sản phẩm bất động sản, dự án bất động sản là “nhà ở có sẵn, nhà ở hình thành trong tương lai, quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản, quyền sử dụng đất ở được mã hóa, định danh theo từng bất động sản trên hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản” để được Bộ Xây dựng và Sở Xây dựng kiểm tra, quản lý và phải công khai đầy đủ, chính xác thông tin sản phẩm bất động sản, dự án bất động sản “trên trang thông tin điện tử của doanh nghiệp”.

HoREA cũng đề nghị cần phải bổ sung quy định pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính nghiêm minh đối với các trường hợp chủ đầu tư không công bố đầy đủ, chính xác thông tin về sản phẩm và dự án bất động sản trước khi đưa ra giao dịch hoặc trường hợp chủ đầu tư đưa ra giao dịch “nhà ở có sẵn, nhà ở hình thành trong tương lai, quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản, quyền sử dụng đất ở được mã hóa, định danh theo từng bất động sản” mà chưa đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản.

Trong góp ý lần này, HoREA đồng thời đề nghị sớm sửa đổi Luật Kinh doanh bất động sản nhằm tăng cường minh bạch, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, chủ đầu tư và các bên tham gia giao dịch; qua đó góp phần đưa thị trường bất động sản phát triển ổn định và lành mạnh hơn.

Trước đó, Bộ Xây dựng đã trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết thí điểm mô hình Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước thành lập, dự kiến triển khai toàn quốc trong giai đoạn 2026-2027. Mô hình cho phép người dân, doanh nghiệp thực hiện liên thông các thủ tục từ cung cấp thông tin, xác lập giao dịch đến cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên nền tảng dữ liệu điện tử thống nhất.

Trung tâm sẽ tiếp nhận và phối hợp xử lý toàn bộ quy trình giao dịch; thẩm tra pháp lý bất động sản; hỗ trợ nghĩa vụ thuế, phí; xác lập hợp đồng điện tử; thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận; lưu trữ hồ sơ và tích hợp dữ liệu nhà ở, đất đai, thuế, tài sản thế chấp phục vụ quản lý. Cơ cấu tổ chức dự kiến gồm 5 bộ phận chuyên môn, bố trí từ cán bộ xây dựng, thuế và tài nguyên môi trường.

Hải Ninh