Macau bùng nổ xe máy điện, hạ tầng sạc chưa theo kịp

Macau đang chứng kiến cú nhảy vọt của xe máy điện với thị phần đạt 40,7%, song đà tăng có nguy cơ chững lại vì hạ tầng sạc thiếu và đội ngũ kỹ thuật viên còn mỏng. Dù chính quyền thúc đẩy chuyển đổi bằng trợ cấp tới 8.800 pataca (hơn 1.100 USD), mạng lưới trạm sạc và đổi pin hiện chưa theo kịp quy mô sử dụng thực tế.

Theo Macau Daily Times và Cục Bảo vệ Môi trường Macau (DSPA), đặc khu hiện có 630 điểm sạc tại 49 bãi đỗ công cộng và 8 trạm đổi pin, phục vụ hơn 5.000 xe máy điện đăng ký. Rủi ro ngập lụt thường trực cùng hạn chế không gian đô thị tiếp tục là rào cản lớn đối với việc mở rộng.

Tăng trưởng nhanh nhờ trợ cấp, mục tiêu xanh hóa rõ ràng

DSPA vừa khởi động giai đoạn mới của chương trình trợ cấp 5 năm, khuyến khích người dân đổi xe xăng sang xe điện. Mỗi người tham gia có thể nhận tối đa 8.800 pataca cùng ưu đãi lệ phí. Nhờ các đợt hỗ trợ trước, tỷ lệ xe máy điện đã tăng từ 2% lên 40,7%.

Riêng giai đoạn 2022–2023, 1.457 xe máy cũ được thu hồi và 1.210 xe máy điện mới đăng ký. Điều này phản ánh nhu cầu thực và sự đồng thuận xã hội đối với mục tiêu giảm phát thải.

Hạ tầng sạc: nút thắt cổ chai của Macau

Hiện có 630 điểm sạc tại 49 bãi đỗ công cộng và 8 trạm đổi pin, con số được đánh giá là “vừa thiếu về số lượng, vừa phân bố không hợp lý”. Ông Ung Ka Fei (Hiệp hội Chuyên gia Xe máy Macau) cho biết mạng lưới hiện tại chưa bao phủ đều các khu vực dân cư và điểm đỗ xe.

Ông Lei Chong Sam, Chủ tịch Hiệp hội Thương nhân Xe máy Điện Bảo vệ Môi trường Macau, nhận định “vấn đề lớn nhất hiện nay chính là số lượng trạm sạc quá hạn chế”. Các bãi đỗ tư nhân gần như chưa được trang bị thiết bị sạc, làm tăng áp lực lên các điểm công cộng.

tran ngap, ev, xe dien, xe may dien, macau, co so vat chat, tram sac, tro cap, lu lut, ngap lut anh 1

Khí hậu khắc nghiệt và bài toán thiết kế trạm sạc

Nằm trong vùng chịu ảnh hưởng của Biển Đông – Tây Thái Bình Dương với tần suất bão nhiệt đới dày đặc, Macau thường xuyên đối mặt nguy cơ ngập lụt. Mỗi đợt ngập làm gián đoạn hoạt động trạm sạc và khiến việc mở rộng quy mô thêm rủi ro kỹ thuật cũng như chi phí.

Trong bối cảnh không gian đô thị hạn chế, việc bố trí thêm điểm sạc an toàn, chống ngập và dễ tiếp cận là thách thức lớn. Đây là yếu tố then chốt, quyết định tốc độ triển khai hạ tầng trong các năm tới.

tran ngap, ev, xe dien, xe may dien, macau, co so vat chat, tram sac, tro cap, lu lut, ngap lut anh 2

Thiếu nhân lực kỹ thuật giữa thị trường đa dạng mẫu mã

Cùng lúc, dịch vụ sửa chữa – bảo dưỡng chịu sức ép do thiếu kỹ thuật viên am hiểu xe điện. Theo các hiệp hội ngành, thị trường hiện có 179 mẫu xe đến từ gần 50 thương hiệu. Độ đa dạng sản phẩm cao tạo lợi ích cho người dùng, nhưng đòi hỏi năng lực chẩn đoán – sửa chữa và phụ tùng phù hợp, những yếu tố chưa theo kịp.

Khi hạ tầng sạc còn hạn chế và lực lượng kỹ thuật viên mỏng, chất lượng trải nghiệm sau bán hàng có thể bị ảnh hưởng, làm giảm động lực chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện.

tran ngap, ev, xe dien, xe may dien, macau, co so vat chat, tram sac, tro cap, lu lut, ngap lut anh 3

Chỉ số chính tại Macau

Triển vọng và điều kiện tiên quyết

Giới quan sát nhận định: nếu không sớm mở rộng mạng lưới sạc và đào tạo nhân lực, tham vọng “điện hóa” xe máy tại Macau sẽ chậm lại, bất chấp sự ủng hộ chính sách và thị trường. Bài toán ưu tiên hiện nay là tăng mật độ điểm sạc, cải thiện phân bổ theo khu vực, đồng thời củng cố năng lực bảo dưỡng – sửa chữa.

Kết luận

Macau đã tạo đột phá về tỷ lệ xe máy điện nhờ trợ cấp và chính sách nhất quán. Tuy nhiên, hạ tầng sạc chưa theo kịp, rủi ro ngập lụt và thiếu kỹ thuật viên đang là ba điểm nghẽn then chốt. Giải quyết đồng thời các yếu tố này là chìa khóa để quá trình xanh hóa giao thông hai bánh tiếp tục tiến lên, thay vì gây thêm áp lực cho đô thị.

CTVX