Mang sắc màu văn hóa Điện Biên sang đất bạn

Giữa không gian ấy, nghề dệt thổ cẩm của người Lào Điện Biên hiện diện đầy ấn tượng. Những tấm thổ cẩm mang theo hồn cốt văn hóa vùng đất phía cực Tây của Việt Nam đã khẳng định được vị thế trên “sân chơi” mang tầm quốc tế.

Gian hàng trưng bày sản phẩm thổ cẩm Lào Điện Biên tại sự kiện.

Cầu nối giao lưu văn hóa

Từ ngày 24 - 26/10, huyện Giang Thành tổ chức “Hội thi kỹ năng nghề dệt thổ cẩm truyền thống dân tộc Phổ Nhĩ - Sáng tạo và thành công năm 2025” và hoạt động giao lưu văn hóa - khởi nghiệp ba nước Việt Nam - Lào - Trung Quốc. Chủ đề của sự kiện là “Dệt thổ cẩm làm cầu nối giao lưu - Ba nước cùng khởi nghiệp, phát triển” như một thông điệp gắn kết văn hóa, nghề truyền thống và tinh thần hợp tác cùng phát triển.

Trong hàng chục gian hàng trưng bày, khu vực giới thiệu sản phẩm của tỉnh Điện Biên nổi bật với sắc tím, đỏ, vàng đặc trưng của những tấm áo, váy, trang phục truyền thống được tạo nên từ thổ cẩm Lào. Gian hàng chỉ rộng vài mét vuông, song trưng bày đầy đủ từ gấm dệt, khăn choàng, váy áo dân tộc đến khung cửi và các vật dụng của nghề dệt, tạo nên không gian sống động của câu chuyện văn hóa.

Du khách tham quan gian hàng được chứng kiến những nghệ nhân người Lào của Điện Biên trong trang phục truyền thống, cần mẫn bên khung cửi. Đôi tay thoăn thoắt đưa thoi, sợi chỉ nối sợi chỉ, tạo nên đường nét hoa văn rực rỡ, độc đáo như thể đang dệt nên những nhịp cầu nối kết 3 nước Việt - Lào - Trung.

Đông đảo đại biểu, người dân và du khách tham dự sự kiện quan tâm, tìm hiểu thổ cẩm Lào Điện Biên.

Bà Lầu Thị Thanh Hương, Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh, Trưởng đoàn công tác tỉnh Điện Biên chia sẻ: “Đây là lần đầu chúng tôi tổ chức đoàn tham gia sự kiện này. Chúng tôi mang đến không chỉ kỹ năng nghề mà còn là tinh thần của người phụ nữ vùng cao, sự khéo léo, bền bỉ và niềm tự hào về bản sắc văn hóa dân tộc. Qua hội thi, chúng tôi mong muốn quảng bá văn hóa thổ cẩm Lào của Điện Biên ra thế giới, đồng thời học hỏi kinh nghiệm khởi nghiệp, quảng bá sản phẩm văn hóa của bạn bè quốc tế trong thời đại mới”.

Không chỉ là cuộc thi trình diễn kỹ năng nghề, đây còn là dịp để các nghệ nhân, nhà khởi nghiệp các dân tộc của 3 nước Việt Nam - Lào - Trung Quốc gặp gỡ, trao đổi, học hỏi. Trong khuôn khổ sự kiện, Ban Tổ chức đã bố trí các hoạt động phong phú, như: Trình diễn trang phục truyền thống, tham quan mô hình kết hợp nông nghiệp - du lịch - văn hóa và tọa đàm giao lưu khởi nghiệp. Đại diện 3 nước chia sẻ kinh nghiệm xây dựng thương hiệu, cách chuyển hóa sản phẩm văn hóa thành giá trị kinh tế.

Tọa đàm giao lưu khởi nghiệp 3 nước Việt Nam - Lào - Trung Quốc.

Từ khung cửi bản làng đến “sân khấu” quốc tế

Trong khuôn khổ hội thi kỹ năng nghề, có 32 đội đến từ 3 nước Việt Nam - Lào - Trung Quốc tham gia tranh tài. Mỗi đội thi mang đến sản phẩm nguyên gốc, thể hiện nét đặc sắc của văn hóa dân tộc mình. Phần thi kỹ năng diễn ra sôi nổi khi các nghệ nhân vừa trình diễn kỹ thuật dệt, vừa hoàn thiện phần còn lại của sản phẩm trong thời gian quy định 30 phút.

Nghệ nhân Lò Thị Viên, thành viên đoàn đồng thời là quản lý của Hợp tác xã Dệt thổ cẩm Lào, bản Na Sang II, xã Núa Ngam (Điện Biên) say sưa bên khung cửi. Những đường chỉ căng đều, hoa văn hiện dần dưới tay người thợ khiến nhiều khán giả trầm trồ.

Nghệ nhân đoàn Điện Biên trình diễn dệt thổ cẩm Lào.

Ông Đào Duy Trình, thành viên Ban giám khảo hội thi, nhận xét: “Các nghệ nhân Điện Biên có kỹ thuật dệt chắc tay, tỉ mỉ và rất sáng tạo trong phối màu. Sản phẩm thể hiện rõ bản sắc dân tộc Lào, vừa truyền thống vừa có sự cách tân, phù hợp thị hiếu hiện nay. Đây là một trong những sản phẩm gây ấn tượng mạnh tại hội thi lần này. Qua tham gia hội thi, các nghệ nhân của Điện Biên thể hiện tay nghề không thua kém các đội đến từ Lào và Trung Quốc. Ngoài dự thi, đây còn là dịp rất tốt để bà con quảng bá sản phẩm đến du khách, kết nối hợp tác với các đơn vị, cá nhân sau chương trình”.

Nhận xét của ông Trình được minh chứng qua kết quả hội thi, khi đoàn Điện Biên xuất sắc giành giải Nhì. Nhưng hơn cả giải thưởng, điều mà các nghệ nhân mang về là niềm tự hào, nghề dệt thổ cẩm Lào Điện Biên đã bước ra khỏi khuôn khổ bản làng, trở thành cầu nối văn hóa giữa các dân tộc 3 nước.

Những nụ cười hiền hậu, đôi tay thoăn thoắt, tiếng thoi lách cách hòa cùng tiếng nhạc dân tộc khiến không gian trở nên ấm áp. Nhiều đại biểu, người dân và du khách Trung Quốc dừng lại rất lâu bên gian hàng của Điện Biên, không chỉ nhìn ngắm mà còn lắng nghe những câu chuyện về nghề dệt truyền thống.

Đoàn Điện Biên giành giải Nhì thi kỹ năng dệt.

Giữa dòng người đông đúc, những sản phẩm dệt thủ công của người Lào Điện Biên thu hút ánh nhìn bởi sự hài hòa và tinh tế. Từ những sợi bông, tơ tằm, qua bàn tay khéo léo của người phụ nữ vùng cao, từng họa tiết mang đậm dấu ấn văn hóa bản làng. Đó là những đường lượn sóng tượng trưng cho sông suối - nguồn sống của bản làng; hình ảnh hòn đá lửa biểu trưng cho bếp ấm, tình đoàn kết; tam giác là núi rừng, nơi lập bản dựng làng; còn những hình quả trám, cây dương xỉ, hoa ban, con cá, con voi, con rồng... lại kể câu chuyện về thiên nhiên, ước vọng no đủ, hạnh phúc.

Nghệ nhân Lò Thị Viên xúc động chia sẻ: “Với chúng tôi, mỗi tấm vải là một câu chuyện. Người Lào Điện Biên dệt thổ cẩm không chỉ để mặc mà còn để gửi gắm tâm hồn mình. Nay được mang nghề của bản sang đất bạn, vừa tự hào vừa xúc động. Tôi mong người bạn Lào, bạn Trung Quốc hiểu hơn về văn hóa chúng tôi, cũng như chúng tôi học thêm được nhiều điều mới từ họ”.

Trang phục người Lào Điện Biên ấn tượng trên sàn diễn.

Sợi tơ nhỏ dệt tình hữu nghị lớn

Sau hội thi, đoàn Điện Biên tham quan các mô hình kết hợp nông nghiệp - du lịch - văn hóa tại Giang Thành. Từ cách xây dựng thương hiệu địa phương, phát triển sản phẩm văn hóa gắn với trải nghiệm du lịch, đến phương thức quảng bá qua nền tảng mạng xã hội - tất cả đều là những bài học quý để vận dụng vào thực tế tại địa phương mình.

Bà Lầu Thị Thanh Hương cho biết thêm: “Chúng tôi mong muốn trong tương lai tỉnh Điện Biên có thêm nhiều chương trình hợp tác, đào tạo kỹ năng nghề và khởi nghiệp sáng tạo cho phụ nữ dân tộc thiểu số. Điện Biên có tiềm năng rất lớn trong phát triển sản phẩm văn hóa, nếu được hỗ trợ quảng bá, kết nối thị trường thì nghề dệt truyền thống hoàn toàn có thể trở thành hướng đi bền vững”.

Sự kiện mở ra cơ hội quảng bá, kết nối hợp tác nghề truyền thống cho Điện Biên.

Hội thi kỹ năng nghề dệt thổ cẩm truyền thống và hoạt động giao lưu khởi nghiệp ba nước Việt Nam - Lào - Trung Quốc là nơi tôn vinh bàn tay tài hoa của những người phụ nữ miền sơn cước, là minh chứng cho sự gắn bó lâu bền giữa các dân tộc vùng biên. Mỗi tấm vải thổ cẩm được dệt nên là một “sợi chỉ nối kết", biểu tượng của hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Với Điện Biên, đây là hành trình quảng bá văn hóa, mở rộng tầm nhìn và khẳng định vị thế trên bản đồ văn hóa khu vực. Từ những sợi tơ mềm mại, người phụ nữ Lào Điện Biên đã góp phần dệt nên tình hữu nghị, niềm tự hào và khát vọng vươn xa.

Hà Linh