Mạng xã hội không được đăng phóng sự điều tra, phỏng vấn
Nghị định 147 đã bổ sung nhiều quy định nhằm giải quyết tình trạng trang tin điện tử, mạng xã hội hoạt động như báo chí, gây nhầm lẫn cho độc giả.
Trong năm 2024, Bộ TT&TT và Sở TT&TT các địa phương đã kiểm tra, rà soát, chấn chỉnh 236 trang thông tin điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội, tài khoản mạng xã hội. Trong đó, xử phạt 46 trường hợp với tổng số tiền phạt là hơn 1 tỷ đồng.
Theo Cục Phát thanh, truyền hình và Thông tin điện tử (PTTH&TTĐT, Bộ TT&TT), nội dung vi phạm chủ yếu đến từ việc thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp khi chưa được cấp phép, thực hiện không đúng quy định trong giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp.
Các vi phạm còn đến từ việc thực hiện không đầy đủ quy định đăng ký, lưu trữ và quản lý thông tin cá nhân của người thiết lập trang thông tin điện tử cá nhân trên các mạng xã hội; không thực hiện chế độ báo cáo định kỳ; cung cấp dịch vụ không đúng với quy định tại giấy phép thiết lập mạng xã hội; không trích dẫn nguồn tin theo quy định.
Các Sở TT&TT địa phương cũng đã thực hiện kiểm tra 1.040 trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội, phát hiện, xử lý và chấn chỉnh nhiều trường hợp có biểu hiện “báo hóa”, vi phạm pháp luật.
Nhờ những hành động quyết liệt của Bộ TT&TT, tình trạng vi phạm trong lĩnh vực thông tin điện tử năm 2024 đã giảm đáng kể. Tuy nhiên, theo Cục PTTH&TTĐT, vẫn còn một số trường hợp trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội hoạt động như báo chí gây nhầm lẫn cho độc giả, thể hiện từ hình thức, nội dung trang, đến việc tổ chức nhân lực, hoạt động.
Các vi phạm này có thể nhận biết thông qua một số biểu hiện như trang thông tin điện tử tổng hợp chỉ tập trung tổng hợp các thông tin tiêu cực đang “nóng”, “giật gân”, những bất cập và tồn tại của xã hội để thu hút độc giả, làm tăng lượng truy cập phục vụ việc bán quảng cáo.
Biểu hiện “báo hóa” còn ở việc mạng xã hội tổ chức sản xuất tin bài như báo chí và cho đăng dưới hình thức các thành viên mạng xã hội, tạo thành hệ sinh thái, đồng loạt đăng bài tiêu cực, gây áp lực đến tổ chức, cá nhân. Các trang này có giao diện, tên miền gây nhầm lẫn khiến độc giả khó phân biệt với trang của cơ quan báo chí.
Trước thực trạng trên, Nghị định 147/2024/NĐ-CP quy định về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng, được Chính phủ ban hành ngày 9/11 vừa qua đã bổ sung thêm các quy định mới nhằm hạn chế tình trạng “báo hóa” trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội.
Cụ thể, trang thông tin điện tử tổng hợp chỉ được đăng phát chậm hơn 1 giờ so với tin gốc, lấy nguồn tin từ ít nhất 3 cơ quan báo chí.
Trang thông tin điện tử tổng hợp có liên kết với báo điện tử chỉ được sản xuất về một số lĩnh vực nhất định.
Trang thông tin điện tử không sử dụng tên miền, tên trang gây nhầm lẫn báo chí, không được cho người dùng bình luận về các tin bài trên trang.
“Nhân viên của trang thông tin điện tử tổng hợp không được phép nói tôi là phóng viên, nhà báo để đi làm tin, tác nghiệp, sản xuất tin”, Phó Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT Nguyễn Thị Thanh Huyền nhấn mạnh.
Đối với mạng xã hội, các mạng xã hội không được sắp xếp bài viết của thành viên thành các chuyên mục cố định, không đăng tải, viết bài dưới hình thức phóng sự, điều tra, phỏng vấn.
Tổ chức, doanh nghiệp không phải là cơ quan báo chí, dãy ký tự tạo nên tên miền không được giống hoặc trùng với tên cơ quan báo chí, không sử dụng những từ ngữ có thể gây nhầm lẫn là cơ quan báo chí.