Mạnh mẽ trên hành trình hoàn thiện thể chế pháp lý đặc thù
Sau 1 năm tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết 98 của Quốc hội, TPHCM đã đạt được nhiều kết quả tích cực, thể hiện trên nhiều phương diện. Bằng những quyết sách hết sức thiết thực và bám sát với nội dung, yêu cầu của Nghị quyết 98, TPHCM đã dần xây dựng và để lại dấu ấn về sự chủ động, sáng tạo.
Quá trình thực hiện, chính quyền TPHCM đã chủ động, kiên trì đeo bám, đề nghị Chính phủ tiếp tục phân cấp thêm để tháo gỡ những điểm nghẽn phát sinh trong quá trình triển khai cơ chế đặc thù.
Chính quyền TPHCM cũng ban hành hàng loạt các quy định tổ chức triển khai thực hiện sâu rộng Nghị quyết 98 trên nhiều ngành, lĩnh vực, kiện toàn nhân sự địa phương các cấp, triển khai hàng loạt quyết sách khơi thông nguồn lực xã hội, quyết định, đề xuất Trung ương bổ sung nhân sự chuyên trách theo dõi thực hiện Nghị quyết 98…
Việc chính quyền TPHCM tâm huyết cao trong việc thực hiện Nghị quyết 98 một lần nữa cho thấy đây là một cơ chế mới vừa thể hiện chủ trương đúng đắn của Trung ương, vừa thể hiện sự phù hợp, tương thích và sát với nhu cầu của TPHCM. Để cùng nhịp với sự chủ động và khẩn trương của chính quyền TPHCM, Trung ương cũng đáp ứng cơ bản nhu cầu pháp luật của TPHCM trong việc triển khai sâu Nghị quyết 98.
Cụ thể, Thủ tướng đã ban hành quyết định thành lập Ban Chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết 98 do Thủ tướng là Trưởng ban. Thủ tướng trực tiếp chỉ đạo các bộ ngành quán triệt tinh thần phân cấp mạnh cho TPHCM theo phương châm “những gì phân cấp được cho TPHCM thì phải phân cấp tối đa”.
Đồng thời, Chính phủ ban hành nghị định mới về phân cấp một số lĩnh vực cho TPHCM với nhiều điểm mới nổi bật, có sự tương thích và đẩy mạnh quá trình thực hiện Nghị quyết 98. Hàng loạt các dự thảo nghị định về cán bộ, công chức, về quản lý tài sản công, đầu tư công, về chính sách xã hội đặc thù áp dụng cho TPHCM cũng được bàn thảo và đưa ra hướng phân cấp về cho TPHCM.
Mặc dù thắng lợi bước đầu, nhưng với nhiều lý do khác nhau mà việc tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết 98 vẫn còn nhiều vấn đề cần có thêm sự hỗ trợ cả về pháp lý và cả quyết tâm chính trị. Những nội dung của Nghị quyết 98 là những nội dung phân quyền khá mạnh mẽ của Trung ương. Đây là một cơ hội lớn với TPHCM trong việc chủ động tổ chức, điều hành địa phương, nhưng đồng thời là một thách thức với chính quyền thành phố.
Thực tế, vẫn còn tình trạng TPHCM phải gửi văn bản hỏi nhiều lần ở nhiều ngành, lĩnh vực lên các bộ ngành liên quan đến những nội dung quản lý ngành, lĩnh vực cụ thể phát sinh trong quá trình triển khai cơ chế đặc thù ở TPHCM.
Sự chưa đồng bộ tạm thời của cơ chế đặc thù trong cơ chế chung là thực trạng khách quan trong quá trình chuyển đổi. Sự chung sức, chung lòng, quyết tâm thực hiện đến cùng, cùng nhau đối mặt và tháo gỡ những khó khăn của trung ương và địa phương chính là chìa khóa cho thành công và thăng hoa của cơ chế đặc thù.
Vì thế, trong bối cảnh hiện nay, Trung ương cần tích cực phân cấp mạnh cho TPHCM đúng với tinh thần “cái gì phân cấp được thì nên phân cấp” cùng với tâm thế lắng nghe, thấu hiểu, sẻ chia trong hành trình hoàn thiện thể chế pháp lý đặc thù của TPHCM. Từ phía địa phương, cùng với việc giữ vững tinh thần, quyết tâm cao độ, chủ động, sáng tạo, TPHCM cần mạnh dạn đề xuất các giải pháp pháp lý mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn và phải toàn diện, căn cơ hơn là hết sức cần thiết và cấp bách.
Những đề xuất này không chỉ được đặt trong tình hình hiện tại mà còn được nhìn thấy từ nhãn quan chính sách vĩ mô, là sự chuẩn bị cho lộ trình tiếp theo cho giai đoạn nửa sau và giai đoạn chuyển đổi mới sau thời gian triển khai thực hiện Nghị quyết 98.