Mẹ Mạnh Tử dạy con và 5 bài học quý báu sau 2000 năm vẫn nguyên giá trị

Từ thời xa xưa, khoảng hơn 2000 năm trước ở Trung Quốc, đã có rất nhiều người tài giỏi. Trong số đó, có một người mẹ rất nổi tiếng tên là Chương thị, mẹ của Mạnh Tử (Mạnh Mẫu). Bà đã dạy dỗ con trai mình trở thành một người thông minh và tài giỏi.

1. Mạnh Mẫu 3 lần chuyển nhà để con được học tốt

Khi còn nhỏ, Mạnh Tử sống gần một nghĩa trang, nơi thường diễn ra các đám tang và có nhiều người đến khóc lóc đưa tiễn. Thấy vậy, Mạnh Tử và những đứa trẻ cùng trang lứa bắt đầu chơi những trò chơi liên quan đến đám tang. Nhận thấy điều này không tốt cho sự phát triển của con trai, mẹ của Mạnh Tử đã quyết định dọn nhà, chuyển đến một khu vực gần chợ sầm uất hơn.

Mỗi ngày, không khí tại chợ luôn nhộn nhịp với tiếng rao bán ồn ào. Trẻ em, đặc biệt là Mạnh Tử và những bạn nhỏ xung quanh, rất thích thú với sự sôi động này. Chúng bắt chước cách hô hào của những người bán hàng, vui chơi suốt cả ngày mà không biết mệt mỏi. Tuy nhiên, mẹ của Mạnh Tử lại tỏ ra lo lắng. Bà thở dài và cho rằng môi trường chợ không phù hợp cho sự phát triển của trẻ nhỏ. Vì vậy, bà quyết định chuyển nhà, với hy vọng rằng con trai mình sẽ không bị ảnh hưởng quá nhiều bởi những quan niệm về lợi ích, điều có thể không tốt cho sự phát triển tâm lý và thể chất của trẻ.

Lần này, mẹ Mạnh Tử đã quyết định đưa Mạnh Tử đến sống gần một "học viện" nổi tiếng, nơi quan chức thành lập nhằm đào tạo con cái của các quý tộc và những người có học vấn. Tại đây, học sinh được học tập về thơ văn, lễ nghĩa, âm nhạc và nhiều môn học khác. Mạnh Tử, với trí thông minh vượt trội, thường xuyên tham gia vào các hoạt động cùng bạn bè, như giả làm lễ nghi và học cách chào hỏi.

Thấy con mình hòa nhập và học hỏi tốt, mẹ Mạnh Tử cảm thấy rất vui mừng. Bà hy vọng rằng, qua những bài học tại học viện, Mạnh Tử sẽ tích lũy được nhiều kiến thức quý giá về thơ văn và lễ nghĩa. Bà mong muốn con trai mình sẽ có một nền tảng đạo đức vững chắc từ nhỏ, giúp Mạnh Tử có thể đứng vững trong xã hội và phát triển khả năng tâm lý để đối mặt với những thử thách trong cuộc sống sau này.

Mạnh Mẫu đã 3 lần chuyển nhà để tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của con trai. Dù sự kiện này diễn ra cách đây hơn 2.000 năm nhưng ý nghĩa của nó vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay. Hiện nay, nhiều bậc phụ huynh cũng không ngần ngại đầu tư công sức và thời gian để chọn lựa nơi ở gần các khu học tập, nhằm mang lại những điều kiện thuận lợi nhất cho con cái. Điều này cho thấy, sự quan tâm đến giáo dục và phát triển của trẻ em vẫn luôn là ưu tiên hàng đầu của các bậc phụ huynh, giống như mẹ Mạnh Tử đã từng làm.

Mẹ của Mạnh Tử rất chú trọng chuyện học của con mình.

2. Mạnh Mẫu giữ lời hứa, dạy con sự thật

Một hôm, cậu bé Mạnh Tử thấy hàng xóm bên cạnh đang giết lợn, liền hỏi mẹ: "Mẹ ơi, sao họ lại giết lợn thế?".

Mạnh Mẫu nói đùa: "Để làm thịt cho con ăn đấy". Nhưng vừa nói xong, bà đã hối hận. Bà tự nhủ: "Khi mang thai con, ta còn rất cẩn thận, không ngồi lên chiếu lệch, không ăn thịt thái không vuông vắn. Ngay từ khi con còn trong bụng, ta đã dạy con phải sống ngay thẳng. Vậy mà giờ con vừa mới lớn, ta đã lừa con, chẳng phải là đang dạy con nói dối sao?".

Nghĩ vậy, Mạnh Mẫu liền sang nhà hàng xóm mua một ít thịt lợn về, làm thành những món ăn ngon cho con ăn, để chứng tỏ với con rằng mình luôn giữ lời hứa, không bao giờ lừa dối con.

3. Mạnh Mẫu cắt vải, dạy con không được bỏ dở việc học

Trước khi trở thành một nhà nho nổi tiếng, Mạnh Tử cũng giống như những đứa trẻ khác, rất nghịch ngợm và hay bỏ học.

Một hôm, đến giờ đi học mà Mạnh Tử lại trốn học về nhà. Mạnh Mẫu đang ngồi dệt vải, thấy con về liền hỏi: "Hôm nay con học được gì rồi?". Mạnh Tử trả lời qua loa: "Cũng như mọi ngày thôi ạ".

Thấy con bỏ học, lại không chịu học hành tử tế, Mạnh Mẫu liền cắt đứt tấm vải đang dệt. Mạnh Tử sợ hãi hỏi mẹ: "Mẹ làm vậy là sao?".

Mạnh Mẫu nghiêm khắc nói: "Con bỏ dở việc học cũng giống như mẹ cắt đứt tấm vải này vậy." Nếu con không chịu học hành, lớn lên sẽ không có việc làm tốt, phải làm những công việc vất vả. Mạnh Mẫu còn nói thêm, làm việc gì cũng phải kiên trì, không được bỏ dở giữa chừng. Nếu không, lớn lên sẽ trở thành kẻ lười biếng hoặc thậm chí là kẻ trộm cắp.

Mạnh Tử nghe xong rất sợ, từ đó không dám bỏ học nữa. Có lẽ cậu đã hiểu ra rằng, việc học cũng giống như việc dệt vải, phải kiên trì từng chút một mới có thể hoàn thành. Nếu cứ bỏ dở giữa chừng thì sẽ chẳng bao giờ thành công được. Từ đó, cậu chăm chỉ học hành hơn rất nhiều. Mạnh Mẫu không đánh mắng con, mà dùng cách làm này để giúp con hiểu ra lỗi lầm của mình.

4. Mạnh Mẫu phân xử công bằng, khuyên con thực hành nhân nghĩa

Khi trưởng thành, Mạnh Tử lập gia đình. Một lần, vào phòng, thấy vợ ngồi với tư thế không mấy đẹp mắt, Mạnh Tử nổi giận định ly hôn.

Biết chuyện, Mạnh Mẫu nói với con: "Theo lễ giáo, trước khi vào phòng phải hỏi xem có ai trong đó không, để tỏ lòng kính trọng. Khi vào nhà, phải gọi lớn để thông báo, tránh làm người khác giật mình. Vào phòng thì nhìn xuống đất, tránh nhìn thấy những điều không nên, để giữ thể diện cho người khác".

Mạnh Mẫu cho rằng Mạnh Tử đã vô lễ trước, không thể trách vợ. Nghe mẹ nói, Mạnh Tử nhận ra lỗi lầm của mình và không còn ý định ly hôn nữa.

5. Khuyến khích Mạnh Tử thực hành nhân nghĩa

Sau này, Mạnh Tử trở thành một nhà nho nổi tiếng, thường xuyên đến thuyết phục các vua chúa thực hiện chính sách nhân nghĩa. Tuy nhiên, ông không được nhiều người chấp nhận. Muốn đi đến các nước khác để truyền bá tư tưởng của mình, nhưng lại lo lắng cho mẹ già ở nhà, Mạnh Tử rất khổ tâm.

Mạnh Mẫu an ủi con: "Theo lễ giáo, con gái khi còn nhỏ phải nghe lời cha mẹ, khi lấy chồng phải nghe lời chồng, khi chồng mất thì phải nghe lời con trai. Bây giờ con đã trưởng thành, còn mẹ đã già. Con có trách nhiệm thực hiện nhân nghĩa, mẹ có bổn phận tuân theo lễ giáo".

Ý Mạnh Mẫu là Mạnh Tử hãy yên tâm đi, mẹ sẽ tự lo liệu, con cứ thoải mái đi thực hiện lý tưởng của mình. Nhờ lời động viên của mẹ, Mạnh Tử yên tâm rời khỏi quê hương, đi khắp nơi truyền bá tư tưởng nhân nghĩa.

Phương Hằng (Theo Aboluowang)