Mê 'nhặt rác' để Phú Quý luôn xanh

“Phú Quý không còn rác, em sẽ đi!”

Biết đến Phú Quý qua một vài bài báo, thêm sự động viên của một người bạn trên đảo, một ngày giữa tháng 7/2023, Đặng Quốc Nhàn, quê gốc Hà Tĩnh một mình với chiếc xe đạp, mất 2 ngày 1 đêm chạy một mạch ra Phan Thiết, rồi lên tàu thẳng tiến ra đảo Phú Quý. Cuộc rong chơi, khám phá đảo Phú Quý cũng giống như những chuyến đi bụi đến khắp các vùng miền như Sapa, Hà Giang, Cao Bằng, Hội An, Huế… mà Nhàn từng đến chủ yếu để trải nghiệm là chính. Cứ tưởng chỉ ở dăm ba ngày rồi lại đi theo kiểu cái tính thích xê dịch của mình. Vậy mà, cái duyên với “hòn đảo ngọc giữa biển trời bao la của dải đất hình chữ S” như Nhàn đã từng nói sau bao năm đã tìm thấy với một Phú Quý hoang sơ, yên bình và rất lạ bắt đầu từ đó.

Tính đến thời điểm hiện tại, Nhàn đã có hơn 200 ngày trên đảo. “Nếu Phú Quý kè hết bãi cát, em sẽ đi”!, câu nói chắc nịch với cái giọng “trọ trẹ” đặc sệt Hà Tĩnh ấy cộng với nụ cười rất tươi trên gương mặt của chàng trai 39 tuổi đang có cái nhìn hết sức tích cực về mình. Mỗi ngày của Nhàn bắt đầu từ 5 giờ sáng, bên cái quán cóc nhỏ vừa thuê tạm, bán dăm ba li cà phê nguyên chất cho mấy bác ngư dân để kiếm cơm, sau đó Nhàn lại đi khắp các bãi biển, định vị những bãi rác để lên kế hoạch dọn dẹp. “Ngày đầu tiên đến đảo, em đã tham gia nhặt rác. Và cho đến nay công việc ấy đã thành thường xuyên”, Nhàn cho biết. Vốn rất yêu thiên nhiên, muốn giữ lại những bãi cát sạch cho biển, không thích chúng bị bê tông hóa. Nhận thấy nhiều bãi biển hiện tại của Phú Quý đầy rác, không chỉ rác thải nhựa từ đại dương tấp vào, mà rác từ chính người dân trên đảo vứt xuống. “Em thấy tiếc cho một Phú Quý với nhiều tiềm năng về du lịch, nếu bài toán về rác không được giải quyết một cách kịp thời, sẽ không xa đảo ngọc này sẽ bị du khách chê và không thèm tới. Tiếc lắm chị. Chỉ vậy thôi, thế là em bắt đầu đi nhặt rác”, Nhàn bộc bạch.

“Nếu Phú Quý kè hết bãi cát, em sẽ về”!, câu nói chắc nịch với cái giọng “trọ trẹ” đặc sệt Hà Tĩnh ấy cộng với nụ cười rất tươi trên gương mặt của chàng trai đang có cái nhìn hết sức tích cực về mình.

Sau những ngày lang thang khắp các con đường, bờ biển, quan sát và tìm hiểu về Phú Quý, không để Phú Quý “dơ” vì rác, chàng trai xứ nghệ tìm cách kết nối với thủ lĩnh Xanh Việt Nam – một tổ chức phi lợi nhuận hoạt động về môi trường và thiện nguyện (thành lập năm 2019) với hàng trăm điểm cầu hoạt động trên 63 tỉnh, thành để Phú Quý có được một điểm cầu hoạt động. Qua nhiều khâu thẩm định, một ngày giữa tháng 8/2023 Xanh Phú Quý đã được đồng ý kết nạp làm thành viên của Xanh Việt Nam, và Nhàn là trưởng nhóm với một niềm vui không tả hết.

Đặng Quốc Nhàn tại đảo Phú Quý.

“Hô biến” nhiều bãi rác và kết nối bạn trẻ yêu môi trường

Như mái nhà chung của gần 80 bạn trẻ cùng có tình yêu môi trường, Xanh Phú Quý đã bắt đầu hoạt động ngay sau đó với rất nhiều mô hình thiết thực. Gần 6 tháng ra quân, hàng chục hoạt động về môi trường, mô hình “nhặt rác” được tổ chức vào những ngày thứ bảy, chủ nhật với sự hưởng ứng đồng tình của người dân nơi vùng đầu sóng đã khiến Phú Quý như sạch hơn hàng ngày. Những bãi biển rác chất đống đã được thu gom, tiêu hủy sạch sẽ. Những khu dân cư đông đúc, những điểm đến của khách du lịch đã được “gom rác hàng ngày, gom rác tận nơi, lập điểm tập kết rác” bài bản và thực hiện thường xuyên. Không chỉ là môi trường, Xanh Phú Quý còn kết nối khách du lịch tới đảo, hướng hoạt động về cộng đồng cho trẻ em đảo như tổ chức chương trình thiện nguyện, kết nối các chuyên gia tiếp cận các trường học chia sẻ về kỹ năng sống, định hướng nghề nghiệp, tạo nhiều sân chơi văn hóa văn nghệ, thể thao cho thanh thiếu niên, người dân trên đảo để nâng cao thêm đời sống tinh thần. Tuy nhiên, những việc làm của nhóm, với Nhàn nghĩ đó chỉ là cách làm mang tính phong trào, chủ yếu tự nguyện là chính. Cái em muốn là sự bền vững, chắc chắn với từng dự án mình đặt ra. Em không thích cái hình ảnh hôm nay ra quân rác lại sạch, ngày mai rác lại đầy, vậy thì biết bao giờ mới hết rác!? Để mục tiêu Phú Quý phải sạch, thời gian này, Nhàn đang kêu gọi, tìm kiếm những “cộng sự”, doanh nghiệp có nguồn lực, có cùng đam mê nhặt rác với mình, để xây dựng những dự án thu gom rác bền vững.

Quyết định tết này sẽ ăn tết tại đảo, một cái tết đầu tiên xa gia đình để thực hiện những kỳ vọng mà Nhàn đang ấp ủ cho một Phú Quý xanh. Tuy nhiên, đó là một tương lai dài. Còn những ngày cuối năm này, khi mùa bấc của Phú Quý vẫn còn thổi mạnh, cũng là lúc Xanh Phú Quý liên tục ra quân dọn dẹp vệ sinh ở các bãi biển trên khắp đảo cho thật sạch, chuẩn bị đón lượng khách du lịch ra đảo du xuân dự kiến sẽ rất đông ngay từ đầu năm. Cùng với việc tổ chức rất nhiều các hoạt động văn hóa, văn nghệ thể thao phục vụ đời sống tinh thần cho bà con đảo. Nhàn hy vọng sẽ có một cái tết thật ý nghĩa và ấm áp nơi đảo xanh này.

Cùng với Xanh Việt Nam, mục tiêu của Xanh Phú Quý sẽ hướng tới như “hô biến” những bãi rác tự phát dọc khắp đường bờ biển đảo trở nên sạch sẽ. Từng bước đưa Phú Quý và Việt Nam từ top 4 quốc gia thải rác nhựa ra biển nhiều nhất thế giới, trở thành top 5 quốc gia sạch đẹp nhất Đông Nam Á trước năm 2025. Truyền cảm hứng và tình yêu môi trường tới thế hệ trẻ và người dân biển đảo, đưa tình yêu môi trường vào học đường…