Mô hình mới nhiều tiềm năng

Tại xã ven biển Tân Điền (tỉnh Đồng Tháp), mô hình trồng chanh dây vàng ngọt của anh Nguyễn Văn Bảnh dần chứng minh tính hiệu quả, mở ra hướng phát triển mới cho người dân địa phương.

VƯỢT KHÓ VÀ TRÁI NGỌT TRÊN ĐẤT MẶN

Anh Nguyễn Văn Bảnh (ấp Bắc 2) là một trong những người tiên phong trồng giống chanh dây vàng ngọt ở vùng đất Tân Điền. Trước đây, khoảng 5 công đất của gia đình, anh Bảnh trồng chuyên canh cây thanh long. Tuy nhiên, những năm gần đây, giá thanh long không ổn định, có thời điểm xuống thấp, anh Bảnh bắt đầu tìm hiểu những giống cây trồng mới phù hợp với điều kiện đất đai và đầu ra ổn định.

Chanh dây vàng ngọt được thị trường tích cực đón nhận.

Trong những lần tìm hiểu thông tin, anh Bảnh quan tâm đến mô hình trồng chanh dây vàng ngọt, một loại cây còn khá mới đối với nông dân xã Tân Điền. Điều anh ấn tượng nhất là mô hình được thực hiện theo chuỗi liên kết chặt chẽ: Hợp tác xã Nông nghiệp (HTXNN) Tân Điền và doanh nghiệp hỗ trợ kỹ thuật, cam kết đảm bảo đầu ra.

Không chỉ tìm hiểu qua sách báo, trên các trang thông tin điện tử, anh Bảnh còn đi tham quan thực tế. Anh đến huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang (cũ), vùng đất nổi tiếng với đặc tính nhiễm phèn, nhưng chanh dây vẫn phát triển tốt; rồi đến tận tỉnh Bình Thuận (cũ) học hỏi thêm kinh nghiệm. Từ những chuyến đi này giúp anh củng cố niềm tin vào giống chanh dây vàng ngọt và nhận thấy có thể trồng ở vùng đất ven biển xã Tân Điền. Sau nhiều đêm trăn trở, đầu năm 2025, anh Bảnh chuyển đổi toàn bộ 5 công đất trồng thanh long sang trồng giống chanh dây vàng ngọt.

Mặc dù ban đầu còn nhiều lo lắng do đặc tính đất ven biển của xã Tân Điền, nhưng nhờ sự hỗ trợ kỹ thuật từ HTXNN Tân Điền và doanh nghiệp liên kết, vườn chanh dây của gia đình anh phát triển tốt, cho trái đều và chất lượng cao. Anh chia sẻ: “Trái chanh dây vàng ngọt trồng tại đây có độ ngọt đậm, vỏ bóng và hương vị đặc trưng riêng nên rất được thị trường ưa chuộng”.

Hiện vườn chanh dây của gia đình anh Bảnh thu hoạch từ 300 - 400 kg/tuần, bán với giá 20.000 đồng/kg cho doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm thông qua HTXNN Tân Điền. Sau khi trừ chi phí, mỗi tháng, anh lãi từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng. Anh Bảnh phấn khởi: “Với kết quả này, tôi tin chỉ trong vòng 1 năm có thể thu hồi vốn và bắt đầu có lãi. Đó là điều tôi không ngờ đến khi chuyển sang trồng giống chanh dây vàng ngọt”.

Không chỉ sản xuất theo mô hình thông thường, anh Bảnh còn hướng đến canh tác hữu cơ, hạn chế phân hóa học và thuốc bảo vệ thực vật nhằm đảm bảo chất lượng trái, an toàn thực phẩm, hướng đến nhu cầu ngày càng khắt khe của thị trường.

MỞ RA HƯỚNG ĐI MỚI

Hiệu quả kinh tế từ mô hình trồng chanh dây vàng ngọt của anh Bảnh trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều nông dân khác trong xã. Điển hình như anh Bùi Minh Hải (ấp Xóm Đen), trước đây trồng 3 công hoa màu, nhưng do đầu ra bấp bênh, hiệu quả thấp, nên quyết định chuyển sang trồng giống chanh dây vàng ngọt sau khi chứng kiến thành công của anh Bảnh.

Mô hình trồng chanh dây vàng ngọt đang được nhân rộng tại xã Tân Điền.

Hiện vườn chanh dây của anh Hải được gần 2 tháng, cây phát triển tốt và hứa hẹn cho vụ thu hoạch đầu tiên trong vài tháng tới. Anh bày tỏ tin tưởng vào sự liên kết giữa HTXNN Tân Điền và doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm: “Có đầu ra ổn định, người dân mới yên tâm sản xuất. Tôi hy vọng không chỉ gia đình mình, mà nhiều nông dân khác cũng sẽ chuyển đổi thành công để nâng cao đời sống”.

Ngoài việc chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, anh Bảnh còn trực tiếp hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn quy trình làm giàn, chọn giống, phòng bệnh và chăm sóc cây cho những hộ dân có ý định chuyển đổi.

Chia sẻ về mô hình trồng chanh dây vàng ngọt đang được nhân rộng tại xã Tân Điền, anh Võ Thanh Tâm, Chủ tịch Hội đồng quản trị HTXNN Tân Điền cho biết: “Hiện HTX có 120 thành viên, trong đó có 26 thành viên trồng giống chanh dây vàng ngọt với khoảng 15 ha. Chúng tôi đang liên kết với Công ty cổ phần Đầu tư GREEN STARS, không chỉ bao tiêu sản phẩm với giá ổn định 20.000 đồng/kg, mà còn cung cấp đầy đủ đầu vào như: Giống cây trồng, phân bón… và chuyển giao kỹ thuật trồng hữu cơ”.

Không dừng lại ở đó, HTX còn kết hợp với công ty để chế biến sâu từ trái chanh dây vàng ngọt. Anh Tâm khẳng định: “Thị trường tiêu thụ cả trái tươi lẫn sản phẩm chế biến từ trái chanh dây vàng ngọt đều rất rộng mở và được đánh giá cao”.

Trong thời gian tới, HTXNN Tân Điền tiếp tục mở rộng diện tích, kết nạp thêm thành viên mới và phối hợp với cơ quan chức năng xã Tân Điền kiến nghị đến các cấp để được hỗ trợ nhiều hơn cho người dân trong việc chuyển đổi cây trồng. Mục tiêu là phát triển bền vững giống chanh dây vàng ngọt, từ đó góp phần nâng cao thu nhập và ổn định đời sống cho người dân xã Tân Điền.

Từ một mô hình mới còn nhiều e ngại ban đầu, đến nay chanh dây vàng ngọt dần khẳng định vị thế là cây trồng tiềm năng cho vùng đất Tân Điền. Với sản lượng ổn định, đầu ra đảm bảo, công nghệ chế biến sâu đang được đẩy mạnh và quan trọng nhất là sự đồng hành giữa HTX - doanh nghiệp - Nhà nước - nông dân, mô hình này đang tạo ra một chuỗi liên kết vững chắc.

Mô hình trồng chanh dây vàng ngọt không chỉ là giải pháp nâng cao thu nhập trước mắt, mà còn là định hướng phát triển nông nghiệp bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và phù hợp với xu hướng thị trường hiện nay. Sự thành công bước đầu tại xã Tân Điền hoàn toàn có thể trở thành mô hình mẫu để nhân rộng ra các địa phương khác trong tỉnh.

HỮU THÔNG