Mở rộng diện tích lúa chất lượng cao gia tăng giá trị sản phẩm
Những năm qua, diện tích lúa chất lượng cao được bà con gieo cấy đang có xu hướng gia tăng. Đây là tín hiệu rất đáng mừng, bởi ngoài mục tiêu đảm bảo an ninh lương thực còn góp phần gia tăng giá trị sản phẩm lúa gạo của tỉnh.
Các chuyên gia nông nghiệp cho rằng, an ninh lương thực không có nghĩa đủ lương thực mà phải đảm bảo nguồn thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao và tăng thu nhập cho người nông dân. Trong kế hoạch tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tỉnh xác định tập trung đưa các giống lúa chất lượng đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiêu dùng của toàn dân trong mọi tình huống, đồng thời gia tăng giá trị sản phẩm để người nông dân có thu nhập từ sản xuất lúa gạo.
Vụ mùa năm nay, nhiều gia đình nông dân xã Yên Nguyên (Chiêm Hóa) thắng lớn, lúa được mùa, được giá. Bà Vũ Thị Bình, thôn Cầu Cả phấn khởi cho biết, gia đình bà gieo cấy giống lúa mới VNR20, lúa cứng cây, chống chịu bệnh, hạt tốt nên giảm được chi phí về thuốc bảo vệ thực vật. Theo bà Bình, lúa VNR 20 là lúa chất lượng song năng suất tương đương với nhiều giống lúa thuần khác, gia đình bà vừa thu hoạch 1 bung lúa (tương đương gần 3 sào) thu gần 8 tạ thóc, điều mừng hơn là thóc thu hoạch về thương lái đặt hàng ngay, giá 10 nghìn đồng/1 kg, cao hơn lúa thường 2 - 3 nghìn đồng.
3 năm trở lại đây bà con nông dân phường An Tường (TP Tuyên Quang) và xã Hoàng Khai (Yên Sơn) cũng thực hiện được mục tiêu kép đảm bảo lương thực cho gia đình, tăng thu nhập từ sản xuất lúa gạo khi đưa giống lúa chất lượng cao J02 hay còn gọi là lúa Nhật vào gieo cấy. Chị Bàn Thị Minh, thôn Núi Cảy, xã Hoàng Khai khẳng định, quy trình canh tác lúa J02 phức tạp, khắt khe hơn nhưng đổi lại chất lượng gạo ngon, được giá. Theo chị Minh, mỗi vụ sản xuất để lại 1 phần lấy lương thực cho gia đình còn lại chị bán, gạo J02 giá bán lẻ từ 16 - 17 nghìn/kg, cao hơn gạo thường từ 5 - 6 nghìn đồng/kg.
Đánh giá Sở Nông nghiệp và Phát triển nông, diện tích lúa chất lượng cao HT 1, J02, Bắc thơm số 7, Đài thơm 8, Bắc hương 9 và một số giống lúa nếp... được bà con gieo cấy đang có xu hướng gia tăng. Vụ xuân năm 2021, toàn tỉnh có 5.370 ha lúa chất lượng, đến vụ mùa con số này đã tăng lên 6.100 ha, tăng 1.000 ha so với năm 2020. Đây là tín hiệu rất đáng mừng bởi ngoài mục tiêu đảm bảo an ninh lương thực đã góp phần gia tăng giá trị sản phẩm lúa gạo của tỉnh.
Bà Nguyễn Thị Kim, Phó Giám đốc Trung tâm khuyến nông tỉnh cho biết, qua theo dõi và hoạch toán kinh tế cho thấy, các giống lúa chất lượng mang lại thu nhập đáng kể cho người nông dân. Điển hình như giống lúa chất lượng VNR20 cho thu nhập 2.200.000 đồng/sào, sau khi trừ chi phí còn lãi hơn 950 nghìn đồng/sào (tương đương 26 triệu đồng/ha). Hay giống lúa J02, Bắc thơm số 7 cũng mang lại giá trị kinh tế tương đương.
Đồng chí Nguyễn Văn Việt, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẳng định, tại nhiều địa phương trong tỉnh đã hình thành vùng sản xuất lúa gạo theo hướng hàng hóa với một số sản phẩm gạo đã khẳng định được vị trí trên thị trường như: Gạo chất lượng cao Minh Hương (Hàm Yên) gạo chất lượng cao Kim Phú (TP Tuyên Quang), gạo chất lượng cao Tân Trào... mang lại giá trị cao cho người nông dân.
Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Văn Việt, một trong những nhiệm vụ lớn của ngành trong những năm tiếp theo là phối hợp với các công ty sản xuất giống lúa như VinaSeed, ThaibinhSeed... trồng khảo nghiệm các giống lúa chất lượng, đáp ứng nguồn lương thực chất lượng cao của người dân và thị trường. Trong đó, ưu tiên lựa chọn các giống lúa thơm, đặc sản, giống lúa có giá trị dinh dưỡng, lúa dược liệu; giống lúa chống chịu tốt với biến đổi khí hậu và sâu bệnh hại chính để bổ sung vào cơ cấu giống lúa của tỉnh, dần thay thế những loại giống đã bị thoái hóa. Đây là giải pháp quan trọng nhất nhằm thực hiện mục tiêu đủ cả lượng và chất về an ninh lương thực, tăng thu nhập cho người trồng lúa.