Mới có 15/351 hộ dân có nhà ở trong phạm vi Dự án cao tốc Bắc Nam bàn giao mặt bằng
Tỉnh Quảng Trị có 351 hộ dân có nhà ở nằm trong phạm vi thực hiện Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông phải giải tỏa nhưng đến nay mới có 15 hộ dân bàn giao mặt bằng. Tỉnh này quy hoạch xây dựng 11 khu tái định cư để bố trí dân giải tỏa vào ở nhưng hầu hết các khu tái định cư mới đang trong giai đoạn làm hồ sơ, thủ tục, chưa triển khai trên thực tế.
Gia đình ông Trần Văn Bình, ở xã Hải Thái, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị thuộc diện giải tỏa trắng để thực hiện Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Vạn Ninh - Cam Lộ. Đến nay, phần đất nông nghiệp của gia đình đã đền bù, giải tỏa và bàn giao cho Ban Quản lý dự án, phần diện tích đất ở, nhà ở chưa thể bàn giao vì chờ đất tái định cư.
Ông Trần Văn Bình cho biết, chính quyền địa phương tổ chức họp dân, đa số đều đồng tình với chủ trương di dời để làm đường nhưng chưa biết bao giờ mới có đất tái định cư để di dời: “Áp giá đền bù quá thấp, dân không đồng ý, lo lắng sợ không đủ tiền để làm nhà ở nên chưa đồng ý. Khu tái định cư cũng chỉ biết sơ sơ là chuyển lên ở trên kia nhưng cũng chưa biết cụ thể, vì chưa làm gì cả. Đáng lẽ khi đi áp giá đền bù cần phải có đất tái định cư rõ ràng đã, nhưng mà cần đền bù làm sao đó cho hợp lý để dân đi".
Dự án thành phần cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ thuộc Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đoạn qua tỉnh Quảng Trị dài 32km. Đến nay, tỉnh này đã bàn giao được hơn 75% mặt bằng cho chủ đầu đầu tư, gần 25% diện tích còn lại chưa giải tỏa được do vướng nhà ở của dân. Tỉnh Quảng Trị có 351 hộ dân có nhà ở phải giải tỏa nhưng đến nay mới có 15 hộ dân di dời, bàn giao mặt bằng. Những hộ này phải đi thuê nhà để ở trong thời gian chờ bố trí đất tại định cư. Tỉnh Quảng Trị đã quy hoạch xây dựng 11 khu tái định cư để bố trí hộ dân giải tỏa, nhường đất cho dự án vào ở nhưng hầu hết các khu tái định cư đang trong giai đoạn làm hồ sơ, thủ tục.
Huyện Gio Linh đang triển khai thực hiện 3 khu tái định cư tại 3 xã Hải Thái, Gio An và Linh Trường. Riêng Khu tái định cư tại xã Gio An do vướng đất của Công ty TNHH MTV Cao su Quảng Trị quản lý nên mất nhiều thời gian để giải quyết. Đến cuối tháng 5, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam mới thống nhất chủ trương giao cho Công ty TNHH MTV Cao su Quảng Trị phối hợp với địa phương tiến hành các thủ tục bàn giao đất để xây dựng khu tái định cư.
Ông Hoàng Chiến Công, Giám đốc Ban Quản lý Dự án Phát triển quỹ đất và Cụm công nghiệp huyện Gio Linh cho biết, qua rà soát, số hộ dân giải tỏa có nhu cầu tái định cư thay đổi so với trước đây nên phải hoàn thiện lại hồ sơ dự án để trình cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt: “Khung chính sách về tái định cư chưa phù hợp với thực tế, các khu tái định cư chưa có nên việc áp giá đền bù cho các hộ tái định cư cũng chưa thực hiện được. Bởi vì liên quan đến giá đền bù giữa khu tái định cư và đất ở hiện trạng của họ, người dân chưa hình dung ra được".
Theo Ban chỉ đạo Giải phóng mặt bằng Cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ tỉnh Quảng Trị, nguyên nhân chậm bàn giao mặt bằng do trong quá trình thiết kế hồ sơ bước kỹ thuật, đơn vị tư vấn và Ban Quản lý dự án đã có sự điều chỉnh dịch chuyển cột mốc tại hiện trường nhưng không thông báo cho địa phương. Việc dịch chuyển vị trí cột mốc gây ảnh hưởng lớn đến công tác đo đạc thu hồi đất, kiểm kê, lập phương án tái định cư bổ sung. Ngoài ra, khung chính sách chưa sát với tình hình thực tế của địa phương như diện tích lô đất bố trí tái định cư nhỏ, mặt cắt đường gom và các đường nội bộ trong khu tái định cư nhỏ hơn so với mặt đường hiện tại các hộ dân đang sinh sống. Người dân chưa đồng tình với chính sách bồi thường hỗ trợ, kéo dài thời gian chi trả và bàn giao mặt bằng. Hồ sơ thiết kế có sự thay đổi về hệ thống đường gom, hạ tầng kỹ thuật như cống chui, cống thoát nước… người dân có kiến nghị bổ sung.
Ông Lê Đức Tiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho biết, các vương mắc liên quan đế thủ tục pháp lý thu hồi đất để xây dựng các khu tái định cư cơ bản đã được tháo gỡ. Khó khăn nhất hiện nay là mỏ đất đắp san nền cho các dự án. Theo ông Lê Đức Tiến, tỉnh đã quy hoạch các mỏ vật liệu nhưng lại vướng thủ tục pháp lý để khai thác, đang chờ các Bộ, ngành Trung ương hướng dẫn.
“Về mỏ đất đắp, tỉnh đã quy hoạch đầy đủ và giao cho chủ đầu tư triển khai. Tuy nhiên, việc khẳng định nhà nước thu hút đất đối với mỏ đất này thì các bộ ngành Trung ương vẫn chưa khẳng định, cần có hướng dẫn cụ thể của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Đối với hộ dân có nhà ở giải tỏa vẫn đang chờ đất tái định cư, tỉnh có chủ trương hỗ trợ người dân 6 tháng thuê nhà để tạm cư và đang vận động người dân bàn giao để đảm bảm tiến độ dự án”, ông Tiến thông tin thêm.