Một số hỏi đáp cơ bản về phòng chống COVID-19
Có thể nói không một dịch bệnh nào từ trước đến nay gây ra thiệt hại to lớn về người và của cho nhân loại như COVID-19.
Một năm tính từ ca bệnh được công bố đầu tiên vào tháng 12/2019 đến nay, thế giới đã có gần 85 triệu người mắc và hơn 1,8 triệu người tử vong. Nguy hiểm hơn, tác nhân gây bệnh là SARS-CoV-2 đang có biến đổi gene làm cho mức độ lây lan nhanh hơn, virus không chỉ tấn công vào những người lớn tuổi mà đang có xu hướng lây lan mạnh ở nhóm người trẻ.
Những biện pháp phòng bệnh đã được khuyến cáo nhiều như 5K: khẩu trang - khử khuẩn - giữ khoảng cách - không tiếp xúc đông người - khai báo y tế có kết quả tốt nếu mọi người thực hiện nghiêm. Gần đây, nhiều quốc gia đã bắt đầu tiêm chủng vắc xin phòng ngừa COVID-19, đó là tín hiệu khả quan cho nhân loại ngăn chặn sự hoành hành của đại dịch này. Tuy nhiên, theo đánh giá của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nếu người dân không thực hiện tốt các khuyến cáo của cơ quan chức năng, nhất là khi SARS-CoV-2 đang có sự biến đổi như hiện nay thì khả năng chặn đứng tốc độ lây lan của dịch khó khăn hơn nhiều. Để người dân hiểu hơn các biện pháp phòng chống COVID-19, WHO đưa ra các hỏi đáp sau đây:
Hỏi: Tôi nên tránh bắt tay khi gặp nhau bởi vì COVID-19 phải không?
Trả lời: Phải, virus lây bệnh qua đường hô hấp, có thể qua bắt tay xâm nhập vào mũi, miệng và mắt của bạn. Vì vậy chào hỏi nhau bằng gật đầu, vẫy tay thay cho bắt tay.
Hỏi: Mang găng tay cao su khi ra ngoài cộng đồng có hiệu quả trong ngăn ngừa nhiễm SARS-CoV-2 không?
Trả lời: Không, thường xuyên rửa tay được cho là chống lại sự lây nhiễm của SARS-CoV-2 tốt hơn là mang găng tay cao su. Bạn vẫn có thể mang găng tay cao su để phòng COVID-19 nhưng nếu sau đó bạn đưa tay lên mặt thì virus có thể từ găng cao su lây nhiễm cho bạn.
Hỏi: Tôi là người bán tạp hóa, tôi có thể làm như thế nào để an toàn trong thời gian có dịch COVID-19?
Trả lời: Khi bán hàng giữ khoảng cách ít nhất là 1m và tránh chạm vào mắt, mũi và miệng của bạn. Nếu có thể thì vệ sinh tay nắm cửa, xe đẩy, rổ trước khi bán hàng. Khi về nhà rửa tay bằng xà phòng và nước sạch sau khi cầm nắm các hàng hóa. Hiện nay chưa có bằng chứng về COVID-19 lây nhiễm qua thực phẩm cũng như thực phẩm đóng hộp.
Hỏi: Tôi nên rửa hoa quả và rau như thế nào trong thời gian dịch COVID-19?
Trả lời: Rửa hoa quả và rau như thường ngày ta rửa. Trước khi rửa rau và hoa quả, cần rửa tay bằng xà phòng và nước sạch, sau đó rửa hoa quả và rau bằng nước sạch, đặc biệt là các loại ăn sống.
Hỏi: COVID-19 có thể lây qua tiền không?
Trả lời: Cho đến nay chưa có bằng chứng nào chứng minh rõ ràng COVID-19 lây qua tiền giấy hay đồng xu là sai. Những giọt bắn của đường hô hấp bắn ra có thể xâm nhập vào bề mặt của tiền và có thể xâm nhập lên mặt của bạn. Vì vậy rửa tay thường xuyên và đều đặn sau khi cầm nắm các đồ vật cũng như các loại tiền. Tránh đưa tay của bạn lên mặt, mắt và mũi nếu tay bạn không sạch.
Hỏi: Tôi cần giặt và sấy khô khăn, áo quần, ga trải giường như thế nào nếu một thành viên trong gia đình nghi nhiễm COVID-19?
Trả lời: Bạn vẫn giặt và sấy khô như bạn thường giặt bằng chất tẩy hoặc xà phòng. Cần giặt riêng các đồ của người nghi ngờ nhiễm COVID-19. Nếu có thể, hãy mang găng tay trước khi cầm các đồ cần giặt; giặt với nước nóng, nhiệt độ 60-90oC; nếu không có nước nóng có thể ngâm đồ với dung dịch clorine 0,05% trong vòng 30 phút, sau đó vắt khô và phơi dưới ánh nắng mặt trời. Chú ý không được quên rửa sạch tay bạn sau khi kết thúc việc giặt đồ.
BS NGUYỄN VINH QUANG
