Một số lưu ý quan trọng khi cúng cô hồn

Tháng 7 âm lịch còn được gọi là tháng cô hồn. Theo quan niệm dân gian, từ mùng 2 đến hết ngày 15/7 âm lịch, Quỷ môn quan mở để các vong hồn được trở về dương gian. Đặc biệt, ngày Rằm tháng 7 - ngày “xá tội vong nhân” - là dịp mọi người thể hiện lòng từ bi, làm lễ cúng thí thực để bố thí cho những linh hồn vất vưởng, không nơi nương tựa.

Tuy nhiên, việc cúng cô hồn cần được thực hiện đúng cách, tránh sai sót, dưới đây là những lưu ý quan trọng mà gia đình nên ghi nhớ.

Thời điểm cúng cô hồn

Theo phong tục, lễ cúng cô hồn được thực hiện từ mùng 2 đến trước 12h trưa ngày 15/7 âm lịch. Năm 2025, những ngày tốt để tiến hành nghi lễ gồm ngày 4/7 Âm lịch, ngày 5/7 Âm lịch, ngày 11/7 Âm lịch, ngày 14/7 Âm lịch và đặc biệt là ngày chính Rằm tháng 7 Âm lịch (tức 6/9 dương lịch).

Người xưa quan niệm, thời điểm thích hợp nhất để cúng là chiều tối, từ 17h đến 19h, khi nắng đã tắt. Ngoài ra, khoảng 5h – 7h sáng cũng được coi là giờ lành.

Mâm cúng cô hồn đặt ngoài trời, trước cửa nhà. (Ảnh: @tonyppham8x)

Chuẩn bị mâm lễ cúng

Mâm lễ cúng cô hồn tùy điều kiện từng gia đình mà có thể làm mâm cỗ chay hoặc mâm cỗ mặn. Tuy nhiên, đa phần các gia đình thường làm mâm lễ với các lễ vật truyền thống gồm: cháo trắng loãng (thường chia 12 bát hoặc để chung một bát to), bỏng ngô, cơm vắt, ngô, khoai, sắn, mía để nguyên vỏ cắt khúc ngắn, đường cục, bánh kẹo, hoa quả, gạo muối, nước lã, quần áo vàng mã, hương hoa.

Theo quan niệm dân gian, cháo loãng là món không thể thiếu vì những linh hồn khốn khổ có thực quản nhỏ hẹp, không thể ăn thức ăn thông thường. Do đó, mâm lễ cúng thí thực luôn có cháo trắng.

Nghi thức cúng cô hồn

Trước khi cúng cô hồn, gia chủ cần làm lễ cúng Phật, thần linh và gia tiên. Khi làm lễ cúng, gia chủ phải ăn mặc chỉnh tề, giữ tâm từ bi, niệm danh hiệu chư Phật và tụng các bài kinh, chú như: Khai yết hầu, Tam muội da giới, Cam lộ thủy chân ngôn, Thất Phật danh hiệu, Bát Nhã tâm kinh, Vãng sinh chú.

Mâm cúng nên đặt ngoài sân hoặc vỉa hè, tuyệt đối không bày trong nhà để tránh rước vong linh vào quấy nhiễu. Sau khi hương cháy tàn, gia chủ vãi gạo muối, hóa vàng mã và rưới nước bốn phía. Đồ cúng sau lễ nên đem thả xuống ao, hồ, sông suối, hoặc chia cho mọi người lấy lộc, tuyệt đối không mang vào nhà.

Việc cúng cô hồn cần được thực hiện đúng cách, tránh sai sót. (Ảnh: @nguyenthihien998)

Những điều kiêng kỵ cần nhớ khi cúng cô hồn

Có một số điều cấm kỵ khi cúng cô hồn mà gia đình cần lưu ý:

Không cúng quá muộn: Sau 12h trưa ngày 15/7 âm lịch, các vong linh đã quay về địa ngục, việc cúng sẽ không còn ý nghĩa.
Không cúng trong nhà: Dù ở nhà đất hay chung cư, mâm cúng cô hồn bắt buộc đặt ngoài trời. Nếu cúng trong nhà, dễ khiến vong linh lưu luyến mà quấy nhiễu cuộc sống.
Không giữ lại đồ cúng: Tất cả lễ vật sau khi cúng nên phân phát hoặc thả bỏ, không được mang vào nhà. Tiền vàng phải hóa tại chỗ, muối gạo rải tứ phương tám hướng.
Không cầu xin tài lộc: Nghi lễ cúng cô hồn chỉ mang ý nghĩa bố thí, thể hiện lòng từ bi, tuyệt đối không nên cầu tài, cầu lộc.

Ngoài cách cúng tại gia, nhiều người lựa chọn làm nghi lễ cúng cô hồn tại chùa. Các chùa thường tổ chức cúng thí thực cho chúng sinh, cô hồn vào buổi chiều tối. Theo quan điểm của các chuyên gia, cúng cô hồn tại chùa là một hình thức công đức, vừa đúng nghi thức, vừa đảm bảo trọn vẹn ý nghĩa tế độ cho các linh hồn khốn khổ.

Cúng cô hồn không chỉ là một tập tục tâm linh mà còn mang tính nhân văn sâu sắc. Đây là dịp để con người bày tỏ lòng từ bi, sẻ chia cho những linh hồn vất vưởng, thể hiện quan niệm “lá lành đùm lá rách” trong thế giới vô hình. Thực hiện đúng nghi thức, giữ tâm thành kính và hướng thiện, gia chủ không chỉ an lòng mà còn tích thêm phước đức, mang lại bình an cho gia đình.

(*) Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo.

Nhật Thùy