Mùa 'se duyên' cho hoa bưởi Diễn

Những ngày đầu tháng 3, các vườn bưởi Diễn dọc đường Phan Tiến Dũng (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) là cả một “thiên đường hoa bưởi” nở trắng tinh khôi bung nở, thu hút ong bướm từ khắp nơi về lấy mật, trợ giúp việc thụ phấn cho hoa. Tuy nhiên, để giúp tăng năng suất người trồng phải chủ động thụ phấn cho hoa lần 2.

Việc côn trùng thụ phấn cho hoa bưởi chỉ đậu quả khoảng 30% nhưng thụ phấn bổ sung sẽ đạt 80%. Đó là lý do mà mùa thụ phấn bổ sung thường bận rộn ở các vườn bưởi Diễn.

Thời tiết thích hợp để thụ phấn là trời khô nắng. Ảnh: Thành Công

Với 1.500 gốc bưởi, gia đình ông Nguyễn Gia Tiến (đường Văn Tiến Dũng, quận Bắc Từ Liêm) phải thuê 11 nhân công làm việc liên tục từ 7h sáng đến 17h chiều.

Dụng cụ thụ phấn cho hoa bưởi được chế tạo khá đơn giản. Ảnh: Thành Công

“Hoa bưởi là loài hoa lưỡng tính nên tự thụ phấn. Tuy nhiên, để cho ra năng suất cao, nhiều năm gần đây, người nông dân phải chủ động thụ phấn cho hoa. Hoa bưởi nở rộ thường kéo dài từ 15-20 ngày, nếu không thụ phấn kịp thời đúng vào dịp thời tiết đẹp thì khả năng “se duyên” khó thành công.”, ông Tiến nói.

Trước kia người trồng bưởi chỉ nhờ gió, ong, bướm, chim thụ phấn nên tỷ lệ đậu quả thấp. Ảnh: Thành Công

Cách thụ phấn bằng tay cho hoa bưởi là dựa trên nguyên tắc thụ phấn chéo, tức là nhị của hoa này sẽ kết hợp với nhụy của hoa khác, không bắt buộc là trên cùng một bông. Tận dụng thời tiết có nắng để thụ phấn cho hoa bưởi, tuy nhiên hoa bưởi nở rộ trong vòng 1 tháng nên có hôm phải làm cả ngày, tối thắp đèn mới kịp thời gian sinh trưởng, anh Tiến chia sẻ.

Quét phấn lên đầu noãn hoa cần thụ phấn (mỗi hoa “đực” được dùng thụ bổ sung cho từ 8 - 10 hoa bưởi Diễn). Ảnh: Thành Công

Vào mỗi mùa thụ phấn cho hoa bưởi, các chủ vườn trồng bưởi đều phải thuê nhân công từ 300.000 đến 450.000đồng/người mới đảm bảo thời gian.

Tương tự, anh Nguyễn Văn Mạnh – chủ vườn bưởi 1.000 gốc tại Phú Diễn (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, gia đình anh phải thuê 10 người thụ phấn liên tục trong vòng 1 tuần vào những ngày có nắng nhẹ. Sở dĩ phải có nắng việc thụ phấn cho bưởi mới thuận lợi vì những ngày mưa, nồm ẩm, phấn hoa bết dính nên việc thụ phấn không mang lại hiệu quả.

Nhiều cây bưởi có chiều cao 3-4m, khiến người làm phải leo hẳn lên cây. Ảnh: Thành Công

Cặm cụi thụ phấn cho hoa bưởi, bà Nguyễn Thị Vinh – nhân công tại vườn bưởi Diễn – cho biết, bưởi nở nhiều đợt, ngày nào cũng có hoa bung nở nên phải làm đi làm lại nhiều lần. Công cụ để thụ phấn là chiếc chổi dặm phấn trang điểm. Chổi có lông mềm, không làm hư hại đến cánh và nhụy hoa.

Hoa bưởi là loài lưỡng tính nên hoa nào cũng có thể cho quả, thường thì hoa 4 cánh cho quả nhỏ hơn hoa 5 cánh. Ảnh: Thành Công

“Với cây lâu năm, thân cao, tôi phải trèo, bắc thang hoặc dùng cây sào kẹp chấm vào từng bông hoa trên những cành cao để thụ phấn cho từng bông, tránh bỏ sót. Công việc rất vất vả, nếu ai không quen cuối ngày cơ thể sẽ bị mỏi nhừ, đau chân, đau cổ”, bà Vinh nói.

Thành Công