Mỹ cấm xuất khẩu chip sang Trung Quốc - ai sẽ thua thiệt?

Mỹ cấm xuất khẩu chip sang Trung Quốc - ai sẽ thua thiệt? Ảnh minh họa: Reuters

Danh sách bao gồm các bộ xử lý đồ họa (GPU) và bộ tăng tốc trí tuệ nhân tạo (AI) của Nvidia và Advanced Micro Devices (AMD). Trước đó, Bộ Thương mại Mỹ cho biết dù có khả năng xin được giấy phép, nhưng Bộ chủ yếu sẽ từ chối xuất khẩu chip. Các công ty Mỹ phàn nàn rằng hạn chế xuất khẩu sẽ ảnh hưởng đến việc phát triển thế hệ chip tiếp theo.

Trong những năm gần đây, bộ xử lý đồ họa được sử dụng rộng rãi trong các siêu máy tính, cũng như trong quá trình phát triển các hệ thống trí tuệ nhân tạo. Giới chức Mỹ biện minh cho quyết định hạn chế cung cấp chip của Mỹ bởi thực tế là những sản phẩm này được cung cấp thông qua các chuỗi cung ứng dân sự, cuối cùng có thể được sử dụng trong tổ hợp công nghiệp-quân sự của các quốc gia không thân thiện với Mỹ.

Ví dụ, GPU có thể được sử dụng để tính toán các thông số tối ưu của các loại vũ khí đang được phát triển và để chế tạo các hệ thống nhận dạng khuôn mặt dành cho các cơ quan thực thi pháp luật.

Theo các nguồn tin, Nvidia, Advanced Micro Devices (AMD) và một số nhà sản xuất GPU khác đã nhận được thông báo từ các nhà chức trách Mỹ. Trước đó, Mỹ đã áp đặt hạn chế đối với việc cung cấp thành phẩm và các thiết bị sản xuất chip bán dẫn nhỏ hơn 14 nm cho Trung Quốc. Tuy nhiên, bây giờ Bộ Thương mại Mỹ đã đưa ra các biện pháp riêng biệt nhằm cung cấp bộ vi xử lý đồ họa.

Nvidia ước tính sẽ mất ít nhất 400 triệu USD doanh thu hàng quý do các hạn chế mới. Công ty này cho biết, do thiếu hụt doanh thu từ việc bán chip A100 hiện tại, họ sẽ không thể kịp thời đưa ra thị trường chip H100 đang được phát triển. Trong khi đó, AMD không cung cấp dữ liệu về doanh số bán hàng của mình mà chỉ lưu ý rằng các hạn chế mới sẽ ảnh hưởng đến các sản phẩm thế hệ mới nhất.

Người phát ngôn của Bộ Thương mại Mỹ giải thích rằng các biện pháp mới là một phần trong chính sách của Mỹ nhằm xem xét lại các hạn chế xuất khẩu. Mục đích của chính sách này là đảm bảo rằng các sản phẩm được sản xuất tại nền kinh tế lớn nhất thế giới hoặc sử dụng các công nghệ của Mỹ không lọt vào các tổ hợp công nghiệp-quân sự của Trung Quốc.

Trên thực tế, lệnh cấm xuất khẩu mới liên quan đến một nhóm rất hẹp các bộ xử lý đồ họa tiên tiến nhất, chuyên gia thị trường Internet Trung Quốc Liu Xingliang nói trong cuộc phỏng vấn với đài Sputnik. Theo ông, Trung Quốc nên tập trung phát triển năng lực của chính mình trong các lĩnh vực này.

Bộ Thương mại Trung Quốc đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ những hạn chế đối với việc xuất khẩu chip. Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, biện pháp này vi phạm nguyên tắc cạnh tranh bình đẳng và các quy tắc thương mại quốc tế. Các quan chức Trung Quốc lưu ý rằng những lệnh cấm như vậy không chỉ vi phạm quyền hợp pháp của các công ty Trung Quốc mà còn ảnh hưởng đến lợi ích kinh doanh của người Mỹ.

Theo dữ liệu mới nhất của Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, vào năm ngoái chi tiêu cho hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) của Trung Quốc đã tăng 14% so với năm 2020. Đồng thời, tỷ trọng chi tiêu cho nghiên cứu cơ bản tăng thêm 6,5%, lên 26,4 tỷ USD. Vào năm 2021, Trung Quốc đã chi 441 tỷ USD cho nghiên cứu và phát triển, trong khi Mỹ đã chi 708 tỷ USD cho khoa học và công nghệ. Về tổng chi tiêu, Trung Quốc chiếm vị trí thứ hai trên thế giới, sau Mỹ.

Tuy nhiên, về tốc độ tăng chi cho nghiên cứu và phát triển, Trung Quốc đã vượt Mỹ. Từ năm 2016 đến năm 2021, chi tiêu cho R&D của Trung Quốc tăng trung bình 12,3%/năm. Trong khi đó, con số này của Mỹ là 7,8%.

Do đó, các chuyên gia cho rằng các nhà sản xuất chip Trung Quốc đã có thể tạo ra bước đột phá về công nghệ ngay cả khi phải đối mặt với các lệnh trừng phạt của Mỹ. Nhà sản xuất chip hàng đầu Trung Quốc SMIC đã làm chủ tiến trình sản xuất chip 7 nm.

Ngoài ra, Trung Quốc đang tích cực phát triển công nghệ của riêng mình để sản xuất các vật liệu tổng hợp silicon carbide, như một phần của nỗ lực phối hợp nhằm hỗ trợ đổi mới và phát triển năng lực sản xuất chip của nước này. Trung Quốc đưa các vật liệu dựa trên carbon vào kế hoạch 5 năm phát triển nguyên liệu thô, bao gồm các vật liệu tổng hợp silicon carbide và ma trận carbon.

Việc sử dụng silicon carbide trong sản xuất tấm bán dẫn sẽ cải thiện đáng kể hiệu suất của thành phẩm. Hậu quả là các doanh nghiệp Mỹ sẽ dần mất quyền tiếp cận thị trường bán dẫn Trung Quốc, mà đây là thị trường lớn nhất thế giới.

Đạo luật khuyến khích sản xuất bán dẫn cho nước Mỹ Đạo luật chip và khoa học (CHIPS and Science Act) cung cấp những gói kích thích trị giá 52 tỷ USD dưới dạng hỗ trợ từ chính phủ cho các công ty chip Mỹ. Tuy nhiên, các công ty chỉ có thể nhận được hỗ trợ từ chính phủ nếu họ cam kết không đầu tư vào sản xuất ở Trung Quốc trong vòng 10 năm.

Mặc dù vậy đối với các doanh nghiệp, hoàn toàn không rõ liệu trợ cấp có đủ để bù đắp cho sự thiếu hụt thu nhập từ thị trường Trung Quốc, cũng như chi phí bổ sung cho việc di chuyển chuỗi cung ứng và sản xuất của họ hay không?

Nvidia cho biết do các biện pháp hạn chế mới liên quan đến việc cung cấp cho Trung Quốc các bộ xử lý đồ họa (GPU) và bộ tăng tốc trí tuệ nhân tạo (AI), họ buộc phải chuyển một phần quy trình sản xuất ra ngoài Trung Quốc./.

TTXVN