Mỹ cung cấp thông tin tình báo cho Ukraine tấn công sâu trong lãnh thổ Nga
Mỹ lần đầu chia sẻ thông tin tình báo giúp Ukraine tấn công hạ tầng năng lượng Nga. Động thái này đánh dấu thay đổi lớn trong chiến lược hỗ trợ quân sự của chính quyền Tổng thống Trump.
Ảnh minh họa: Reuters/TTXVN
Theo Wall Street Journal ngày 1/10, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có một bước thay đổi đáng kể trong việc hỗ trợ Ukraine khi quyết định cung cấp thông tin tình báo chi tiết giúp Kiev thực hiện các cuộc tấn công bằng tên lửa tầm xa nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng sâu bên trong lãnh thổ Nga. Động thái này là lần đầu tiên Mỹ mở rộng hỗ trợ cho các cuộc tấn công bằng tên lửa tầm xa vào các mục tiêu năng lượng của Nga, diễn ra trong bối cảnh những nỗ lực thúc đẩy đàm phán hòa bình của ông Trump đang bị đình trệ.
Các quan chức Mỹ xác nhận việc mở rộng chia sẻ thông tin tình báo sẽ cho phép Ukraine có khả năng tấn công các nhà máy lọc dầu, đường ống, nhà máy điện và cơ sở hạ tầng khác nằm xa biên giới. Mục tiêu là làm giảm nguồn thu về dầu mỏ của Điện Kremlin.
Trước đó, Mỹ đã hỗ trợ các cuộc tấn công bằng thiết bị bay không người lái (UAV) và tên lửa, nhưng việc chia sẻ thông tin tình báo chuyên sâu này, kết hợp với các loại vũ khí mạnh hơn đang được cân nhắc, có thể có tác động mạnh mẽ hơn nhiều. Một quan chức Mỹ nhận định sự kết hợp này có thể gây thiệt hại lớn hơn cho cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga và làm tê liệt hệ thống phòng không của họ.
Hiện tại, các quan chức Mỹ đang chờ hướng dẫn bằng văn bản từ Nhà Trắng trước khi chia sẻ thông tin tình báo cần thiết. Người phát ngôn của Cơ quan Tình báo Quốc phòng và Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ đều từ chối bình luận về các hoạt động tình báo đang diễn ra.
Cân nhắc chuyển giao tên lửa tầm xa
Cùng với việc chia sẻ thông tin tình báo, chính quyền Mỹ cũng đang xem xét khả năng chuyển giao các loại tên lửa do Mỹ sản xuất với tầm bắn xa hơn. Trong số đó có tên lửa hành trình Tomahawk và Barracuda, cùng các tên lửa phóng từ mặt đất và trên không khác, có tầm bắn khoảng 800 km.
Tomahawk, một trong những vũ khí chính xác nhất của Mỹ, có tầm bắn lên tới khoảng 2.400 km. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuần trước đã tiết lộ rằng ông đã đề nghị Tổng thống Trump cung cấp loại tên lửa này. Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cũng phát biểu trên Fox News hôm 29/9 rằng Mỹ đang xem xét yêu cầu của Ukraine.
Trước đó, chính quyền Mỹ đã đồng ý bán cho Ukraine vũ khí tấn công tầm xa (EXT), một loại tên lửa phóng từ trên không với tầm bắn từ 240 đến 450 km.
Việc chấp thuận cung cấp thông tin tình báo bổ sung diễn ra ngay trước khi Tổng thống Trump bày tỏ sự thất vọng với Nga trên mạng xã hội tuần trước, tuyên bố rằng Ukraine có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ do Moskva đang kiểm soát. Trước đó, ông Trump từng nói Ukraine không thể chiến thắng nếu không thể tấn công vào lãnh thổ Nga.
Quyết định trên đánh dấu một sự thay đổi so với cách tiếp cận trước đây của chính quyền Tổng thống Trump, vốn hạn chế việc sử dụng các loại vũ khí mạnh nhất và chia sẻ thông tin tình báo. Ví dụ, chính quyền Mỹ đã ngừng cung cấp Hệ thống Tên lửa Chiến thuật Lục quân (ATACMS), vốn có tầm bắn khoảng 300 km, và đã áp dụng quy trình xem xét lại mỗi lần Ukraine muốn sử dụng chúng để tấn công vào Nga. Quyền phủ quyết này đã ngăn cản Kiev phóng tên lửa ATACMS do Mỹ cung cấp vào Nga kể từ cuối mùa xuân.
Kể từ khi nhậm chức, ông Trump đã tìm cách làm trung gian cho một lệnh ngừng bắn nhưng các cuộc đàm phán hòa bình kéo dài đã bị đình trệ. Tổng thống Trump gần đây đã nhận được các báo cáo tóm tắt về tình hình chiến trường, tập trung vào việc Nga chưa giành được nhiều thắng lợi về lãnh thổ.
Về phía Nga, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 1/10 cho biết Moskva đang phân tích cẩn thận các tuyên bố của Mỹ về việc chuyển giao tên lửa Tomahawk cho Ukraine. Ông Peskov đặt câu hỏi về người sẽ phóng tên lửa và chỉ định mục tiêu: "Chỉ có người Ukraine mới có thể phóng chúng, hay quân đội Mỹ sẽ làm điều đó? Ai là người chỉ định mục tiêu cho những tên lửa này? Điều này đòi hỏi một phân tích rất kỹ lưỡng".
Trong khi đó, các quan chức châu Âu hoan nghênh động thái của Mỹ. Đức đã đầu tư khoảng 350 triệu USD vào việc phát triển năng lực công nghiệp của Ukraine để chế tạo vũ khí tấn công tầm xa. Chuẩn tướng Joachim Kaschke, người giám sát viện trợ quân sự của Đức cho Ukraine, nhận định Ukraine cần khả năng tấn công sâu vào lãnh thổ Nga để cắt đứt các tuyến tiếp tế, một logic quân sự nhằm giữ vững tiền tuyến.
