Mỹ thử nghiệm tiêm kích F-35 ghép từ xác hai chiếc gặp tai nạn
Tiêm kích F-35A Franken-Lightning vốn được ghép nối từ hai chiếc cùng loại bị hư hại, đã lần đầu xuất hiện công khai trong quá trình thử nghiệm tại bang Texas.
Trang tin hàng không quân sự Aviationist hôm 26/1 công bố hình ảnh tiêm kích tàng hình F-35A chạy thử trên đường băng căn cứ liên hợp Forth Worth ở bang Texas trước đó hai ngày.
"Đây là cảnh tượng rất thú vị, bởi đó là phi cơ mang biệt danh Franken-Lightning, được ghép từ xác của hai chiếc F-35A hư hỏng trước đó", biên tập viên David Cenciotti của trang tin này cho hay.
Franken-Lightning là dự án được Văn phòng Quản lý Chương trình F-35 (JPO) tiến hành tại bang Utah, với sự hỗ trợ của Không đoàn tiêm kích số 388 đồn trú ở căn cứ Hill, Tổ hợp Hậu cần Hàng không Ogden và nhà sản xuất Lockheed Martin.
Theo không quân Mỹ, hai tiêm kích F-35 bị hỏng có số hiệu sản xuất lần lượt là AF-27 và AF-211.
Chiếc F-35A mang số hiệu AF-211 bị hỏng phần mũi vào tháng 6/2020 khi đang tìm cách hạ cánh xuống căn cứ Hill. Không quân Mỹ chưa công bố báo cáo về nguyên nhân và thiệt hại của sự cố.
Theo không quân Mỹ chia sẻ, chiếc Franken-bird được lắp ráp từ hai bộ phận chính là phần thân của AF-211 và mũi của AF-27.
Chiếc F-35A số hiệu AF-27 bị cháy động cơ khi đậu tại căn cứ không quân Eglin ở bang Florida hồi năm 2014, khiến hai phần ba chiếc máy bay bị phá hủy.
Phi công đã kịp thoát ra ngoài an toàn, song sự cố gây thiệt hại hơn 50 triệu USD cho không quân Mỹ.
Chiếc F-35A mang số hiệu AF-27 sau đó đã được tái tạo một phần, đủ tiêu chuẩn để sử dụng làm thiết bị thực hành cho đội kỹ sư bảo dưỡng tại căn cứ Hill.
Mỹ bắt đầu nghiên cứu khả năng ghép nối các tiêm kích F-35 hư hại từ tháng 1/2020, trước thời điểm AF-211 gặp sự cố.
Điểm khác biệt của Franken-Lightning so với các chương trình sửa chữa, khôi phục tiêm kích trước đó là dự án sẽ xây dựng tài liệu chi tiết để chuẩn hóa quy trình, giúp quá trình ghép nối tương tự trở nên dễ dàng hơn.
Không quân Mỹ cũng phải thiết kế, chế tạo nhiều dụng cụ và thiết bị chuyên dụng để phục vụ dự án.
Chưa rõ tổng thời gian và chi phí cho dự án này. Không quân Mỹ từ chối tiết lộ thời điểm bắt đầu triển khai dự án, chỉ nói rằng quá trình thử nghiệm có thể kết thúc vào tháng 3.
Nhà sản xuất Lockheed Martin trước đó từng mất gần 5 năm và khoảng 35 triệu USD để phục hồi một chiếc F-22 bị hỏng do mài bụng trên đường băng.
Dù vậy, ngay cả khi dự án Franken-Lightning tiêu tốn tương đương, nó vẫn rẻ hơn tổng thiệt hại mà vụ cháy AF-27 gây ra.
Con số này cũng chưa bằng một nửa số tiền để mua mới tiêm kích F-35A, ước tính hiện có giá khoảng 80 triệu USD một chiếc.
Franken-Lightning cũng giúp không quân Mỹ phần nào giải bài toán về thiếu hụt linh kiện thay thế, thách thức được cho là có thể ảnh hưởng tới năng lực chiến đấu của dòng F-35 trong những cuộc xung đột quy mô lớn.
Theo chuyên gia quân sự của Drive Joseph Trevithick, việc đại tu máy bay quân sự hiện đại rất phức tạp, đặc biệt là với dòng tiêm kích tàng hình như F-35, do chúng đòi hỏi phải được lắp ráp chính xác đến từng chi tiết nhỏ nhất.
"Chỉ cần có một khe hở nhỏ trên lớp vỏ chống radar của F-35 cũng đủ để gây ảnh hưởng tới khả năng tàng hình của chiếc tiêm kích. Việc ghép nối hai chiếc F-35 không đơn giản chỉ là vặn ốc lại là xong", Joseph Trevithick giải thích.
