Nam Định: Linh thiêng Lễ hội khai Ấn đền Trần xuân Ất Tỵ 2025

Các đại biểu dâng hương tại Lễ Khai ấn Đền Trần.

Trong không khí linh thiêng của đất trời, đúng 22h15, đêm 12/02/2025 (tức đêm 14 tháng Giêng âm lịch), tại đền Thiên Trường, UBND thành phố Nam Định trọng thể tổ chức lễ dâng hương tưởng nhớ 14 vị vua Trần và vị anh hùng dân tộc Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn để tri ân công đức của các bậc Tổ tiên, duy trì, giữ gìn lịch sử truyền thống và bản sắc văn hóa của quê hương, dân tộc.

Lễ hội khai Ấn đền Trần diễn ra vào đêm 14 tháng Giêng hàng năm tại đền Thiên Trường, thuộc Quần thể di tích lịch sử - văn hóa Đền Trần - Chùa Tháp, phường Lộc Vượng (thành phố Nam Định).

Lễ Khai ấn Đền Trần là một tập tục cổ được duy trì hàng năm để tưởng nhớ công đức của các vua Trần; đồng thời giáo dục thế hệ mai sau về truyền thống yêu nước, chống giặc ngoại xâm, bảo vệ và xây dựng quê hương đất nước. Theo các nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa, nghi Lễ khai ấn đền Trần với ý nghĩa nhân văn lớn lao là cầu mong cho thiên hạ thái bình, thịnh trị. Ấn của nhà Trần khắc chữ "Trần triều điển cố" và "Tích phúc vô cương". Bản chất của bốn chữ "Tích phúc vô cương" trên ấn là nhà Trần ban cho con cháu cái phúc, dạy con cháu, bách gia trăm họ phải biết giữ gìn phẩm chất đạo đức, tích phúc thật tốt, phúc đức càng dày thì được hưởng lộc càng bền vững.

Nghi thức dâng lễ vật tại đền Thiên Trường.

Đọc diễn văn tại Lễ khai ấn, ông Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND thành phố Nam Định đã khẳng định công lao to lớn của vương triều nhà Trần - một trong những triều đại thịnh trị bậc nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam với Hào khí Đông A sáng ngời, ba lần đánh thắng quân xâm lược Nguyên - Mông. Các vua Trần đã có công khai sông, lấn biển, mở mang bờ cõi, xây dựng quê hương đất nước, mang lại hạnh phúc, ấm no cho nhân dân. Chủ tịch UBND thành phố Nam Định cũng nhấn mạnh, Lễ khai ấn được duy trì tổ chức hàng năm không chỉ góp phần bảo tồn, phát huy những giá trị của di sản văn hóa mà còn có ý nghĩa giáo dục sâu sắc về truyền thống đạo lý "Uống nước nhớ nguồn" của dân tộc cho thế hệ hôm nay và mai sau. Đây cũng là dịp để quảng bá, giới thiệu những nét đẹp về văn hóa, con người Nam Định, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh và thành phố Nam Định.

Kiệu ấn được an vị tại đền Thiên Trường.

Sau lễ dâng hương là nghi lễ rước Kiệu ấn từ đền Cố Trạch thờ Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo sang đền Thiên Trường. Đoàn rước gồm 120 người đại diện cho các tầng lớp nhân dân làng Tức Mặc, đi đầu là cờ ngũ sắc, đồ tế cúng, đội nhạc lễ, đội Tế, kiệu Ấn và kiệu Đức Thánh Trần. Đội khiêng kiệu do các nam thanh niên được lựa chọn kỹ càng trong hàng trăm nam thanh niên làng Tức Mặc.

Các bậc cao niên thực hiện nghi lễ trước giờ Khai ấn.

Đúng 23h15, Nghi lễ khai Ấn bắt đầu tại ban thờ Trung thiên đền Thiên Trường. Tại Lễ khai Ấn, 14 cụ cao niên làng Tức Mặc, phường Lộc Vượng và đại diện một số ban, ngành, đoàn thể đã chứng kiến nghi lễ đóng dấu khai ấn. Trong thời gian làm Lễ khai Ấn, Ban tổ chức Lễ hội đóng cửa đền Thiên Trường để đảm bảo sự tôn nghiêm của nghi lễ truyền thống.

Đông đảo du khách thập phương đứng đợi để chuẩn bị vào dâng lễ.

Sau khi các nghi lễ chính được tổ chức trang trọng theo nghi thức truyền thống, từ 23h55 trở đi, Ban tổ chức Lễ hội mở cửa đền để nhân dân vào lễ đầu năm. Từ 02h00 sáng 15 tháng Giêng (tức 13/02/2024) thực hiện Lễ hồi Kiệu Ấn về đền Cố Trạch; Từ 5h00 sáng 15 tháng Giêng tổ chức phát ấn cho nhân dân và du khách thập phương tại 3 nhà Giải Vũ, Nhà trưng bày đền Trùng Hoa. Ngày 16 tháng Giêng (tức 14/02/2024) tổ chức tế, lễ tiết Thượng nguyên, Tế tiên tổ Triều Nhà Trần tại đền Cố Trạch.

Văn Đạt