Năm Mão, kể chuyện thành phố mèo Kuching
Thế giới có những thành phố mang tên các loài động vật, trừ gia súc. Duy nhất thủ phủ bang Salawak, Malaysia mang tên Mèo - thành phố Kuching. Theo tiếng Malaysia, Kuching có nghĩa là Mèo.
Tượng mèo có mặt khắp nơi ở Kuching
Kuching, thành phố đa sắc tộc gồm người Malasia, Trung Quốc, Ấn Độ và các bộ lạc địa phương như Iban, Bidayuh, Orang Ulu, Melanau... Có nhiều cách giải thích về nguồn gốc tên gọi - Kuching. Khi vương công Anh là James Brooke, cai quản Salawak đến Kuching vào năm 1839, ông chỉ vào khu dân cư và hỏi tên nơi này. Một người địa phương tưởng ông chỉ con mèo vừa đi qua, nên trả lời là “Kuching”, nghĩa là mèo.
Cư dân bản địa yêu quý mèo, xem mèo là biểu tượng may mắn, sùng bái; giúp kiểm soát côn trùng. Năm 1950, chính quyền sử dụng hóa chất diệt muỗi và chuột mang mầm bệnh sốt rét, gây ảnh hưởng xấu đến môi trường, mèo bị vạ lây, chết hàng loạt. Không quân Hoàng gia Anh thực hiện đặc vụ “Operation Cat Drop”, thả 14.000 con mèo vào vùng này.
Hình ảnh những chú mèo ăn sâu vào cuộc sống người dân Kuching. Các tượng đài Mèo có mặt khắp chốn, đủ hình dáng, kích cỡ, màu sắc, chất liệu, trạng thái và sống động đến kinh ngạc. Từ đường phố, quảng trường, công viên cho đến cửa hàng, cơ quan và gia đình. Có hẳn trường học mang tên mèo (I CATS - trường Cao đẳng Quốc tế Công nghệ Sarawak).
CATS FM là Đài Phát thanh địa phương… Nơi cao nhất của thành phố, trên một trụ cao là hình ảnh cán cân công lý và mèo bằng vàng cùng bốn mèo trắng bên dưới. Meow Meow Cat Café, gần sông Sarawak là không gian mèo dành cho những người mê mèo nhưng không có điều kiện. Ở đây, có nhiều giống mèo như mèo Kiwi to lớn, lông trắng xù; mèo Bengal Suria vương giả; mèo Ba Tư Honey mắt to tròn; mèo April lông dài màu xám…
Ấn tượng nhất của thành phố Mèo là Bảo tàng Mèo.
Thế giới hiện có 8 bảo tàng mèo (Cat Museum), là Kuching - Malaysia,
Kattenkabinet (còn gọi là Maneki Neko hay Lucky Cat Museum), Amsterdam, Hà Lan.
Yumeji Art Museum ở Okayama, Nhật Bản.
The American Museum of the House Cat ở Bắc Carolina, Mỹ.
The Maneiki Neko Museum ở Ohio, Mỹ.
The State Hermitage Museum ở St Peterburg, Nga.
The Serpukhov Museum of History and Art ở Serpukhov, Nga.
Kuching Cat Museum là bảo tàng Mèo duy nhất ở Asean.
Nằm trên quả đồi nhỏ, cao 60m, trong khu vực Tòa thị chính Kuching, bảo tàng Kuching có diện tích 1.035m2; trưng bày hơn 4.000 hiện vật về mèo, từ tranh, ảnh, tượng, đồ lưu niệm của đại gia đình mèo qua 5.000 năm lịch sử.
Khai trương vào năm 1993, bảo tàng Mèo Kuching là điểm hẹn lý thú của những ai yêu quý mèo, trong đó có rất nhiều bạn học sinh, sinh viên các trường đến nghiên cứu học tập. Bảo tàng như một tự điển phong phú, sống động làm ngạc nhiên du khách, từ cách trang trí, trưng bày và những thông tin về mèo.
Cửa ra vào là chiếc đầu mèo khổng lồ đang há miệng “nuốt và nhả” khách. Không gian tràn ngập muôn mặt mèo với kính thưa đủ loại cảm xúc, trạng thái mèo khắp thế giới, từ tổ tiên, dòng tộc, đến bà con gần xa. Có phòng chiếu phim tư liệu, các tượng mèo thiếu mặt để du khách đưa mặt mình vào thay thế với những tấm ảnh ngộ nghĩnh “Thân mèo, mặt người”.
Quà lưu niệm mèo đa dạng, từ tranh, tượng, nhồi bông, gối ôm, gối cổ cho đến xâu chìa khóa, miếng gắn tủ lạnh...
Chỉ cần vài giờ là có thêm bao điều ngạc nhiên về tiểu hổ.
Kuching rộng 431km2, dân số chưa tới 400.000 nhưng có UTC (Urban Transformation Center) - Trung tâm thực hiện các dịch vụ khép kín của công dân riêng. Tầng 1 và 2 làm bãi đậu xe. Tầng 3 làm giấy khai sinh và thẻ căn cước. Tầng 4 làm bằng lái xe, giấy kết hôn và giấy báo tử. Tầng 5 làm hộ chiếu.
Mọi công dân có data dữ liệu riêng. Làm bất cứ giấy tờ gì, mở data, bổ sung thông tin, nhập nhu cầu và gởi cho UTC. UTC nhận, điều phối dịch vụ và hẹn thời gian làm thủ tục. Cứ ngồi một chỗ, các dịch vụ nối mạng liên thông giải quyết trong vòng 1 giờ, kể cả làm cùng lúc mấy loại giấy tờ.
Mỗi cư dân thành phố được cấp một thẻ từ ghi rõ thông tin cá nhân, nhóm máu, công việc, tài chính, thanh toán... dùng thay chìa khóa vào siêu thị, rạp hát, các câu lạc bộ; thay giấy thông hành khi đến Thái Lan, Singapore...
Nguyễn Văn Mỹ - Chủ tịch Lửa Việt Tours