Nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp

Trên địa bàn tỉnh hiện có 38 cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN), gồm 6 trường cao đẳng, 5 trường trung cấp, 15 trung tâm và 12 cơ sở tham gia hoạt động GDNN. Trong đó có 2 trường cao đẳng, 2 trường trung cấp công lập thuộc tỉnh quản lý. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, các ngành chức năng, các cơ sở GDNN đã triển khai đồng bộ các biện pháp nhằm đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, tạo chuyển biến tích cực về GDNN.

Một buổi học thực hành môn Điện - Điện tử của sinh viên Trường Cao đẳng Kinh tế và Công nghệ Nam Định (Ảnh chụp trước ngày 27-4-2021).

Trường Cao đẳng Kinh tế và Công nghệ Nam Định là một trong những cơ sở GDNN tiêu biểu về chất lượng đào tạo, giải quyết việc làm cho học sinh, sinh viên. Năm học 2020-2021, hệ cao đẳng trường đào tạo 13 nghề, hệ trung cấp 31 nghề và sơ cấp 33 nghề với khoảng 4.000 học sinh, sinh viên. Đồng chí Đinh Văn Hoản, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Để thực hiện tốt công tác tuyển sinh, nhà trường tổ chức khảo sát nhu cầu lao động của các doanh nghiệp, nhu cầu học nghề của người lao động trong tỉnh và khu vực Nam đồng bằng sông Hồng; tổ chức tuyển sinh tại địa phương có nhiều khu công nghiệp, khu vực đông dân cư; phối hợp với các trường THPT, các doanh nghiệp tổ chức tuyên truyền về chế độ, chính sách năng lực đào tạo của nhà trường để thu hút người học nghề. Nhà trường chú trọng “học đi đôi với hành”, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, thực hiện đa dạng hóa các phương thức đào tạo, đào tạo theo địa chỉ. Thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với các doanh nghiệp, đưa học sinh đến thực tập để các em có điều kiện thực hành. Nhà trường đã liên kết đào tạo với hàng chục doanh nghiệp trên cả nước, tiêu biểu như: Công ty TNHH LG Electronics Việt Nam tại Hải Phòng, Công ty Cổ phần Kim khí Thăng Long (Hà Nội), Công ty Ống thép Hòa Phát (Hưng Yên), Công ty Cổ phần Kỹ thuật Thăng Tiến (Hà Nội), Công ty Cổ phần Kỹ thuật Sigma (Hà Nội)… Bên cạnh đó, Ban giám hiệu nhà trường chỉ đạo Phòng Đào tạo, các khoa chuyên môn xây dựng chương trình theo hướng đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, xây dựng 77 chương trình đào tạo, 44 giáo trình dạy các nghề. Với các giải pháp đồng bộ, năm học 2020-2021, Trường Cao đẳng Kinh tế và Công nghệ Nam Định đạt tỷ lệ tốt nghiệp 100%; tỷ lệ học sinh, sinh viên có việc làm sau khi tốt nghiệp đạt từ 90-95%.

Những năm qua, hoạt động dạy nghề hướng nghiệp và giáo dục thường xuyên (GDTX) có nhiều chuyển biến tích cực. Tại các trung tâm GDNN-GDTX cấp huyện, bình quân mỗi năm học tuyển được trên 1.600 học viên vào lớp 10. Các Trung tâm đã tổ chức thực hiện chương trình đúng quy định của Bộ GD và ĐT; chú trọng đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực của học viên; đảm bảo những kiến thức cơ bản, tối thiểu, gắn với thực tiễn; dạy học thông qua trải nghiệm. Do vậy chất lượng giảng dạy đã nâng lên đáp ứng yêu cầu đổi mới. Việc dạy văn hóa kết hợp với dạy nghề được thực hiện tích cực nhằm đẩy mạnh công tác phân luồng học sinh sau THCS. Trên địa bàn tỉnh hiện có 6 trung tâm GDTX, GDNN-GDTX liên kết dạy văn hóa chương trình GDTX cấp THPT cho 5 trường cao đẳng nghề trên địa bàn tỉnh với tổng số 3.138 học viên. Để góp phần khắc phục tình trạng mất cân đối trên thị trường lao động, các Trung tâm thường xuyên phối hợp với các ban, ngành và các xã, thị trấn làm tốt công tác tuyên truyền và xã hội hóa các chủ trương, chính sách và quyền lợi trong việc học nghề cho người lao động. Phối hợp với các trường THCS, THPT và chính quyền các cấp nhằm phân luồng, tư vấn hướng nghiệp cho học sinh khối 9 và khối 12, khuyến khích các em tham gia học nghề; tổ chức điều tra, khảo sát phân tích nhu cầu học nghề, xem xét tính đặc thù nghề nghiệp của từng vùng; lên kế hoạch liên kết giữa doanh nghiệp và các cơ sở đào tạo nghề để gắn học lý thuyết với thực hành, lý luận với thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, xây dựng kế hoạch đào tạo gắn với nhu cầu sử dụng lao động trên thị trường; liên kết với các doanh nghiệp có uy tín tuyển sinh đào tạo theo đơn đặt hàng cung cấp nguồn nhân lực có tay nghề cho các khu công nghiệp, doanh nghiệp để đảm bảo người lao động có việc làm sau đào tạo. Tiêu biểu trong hoạt động là các Trung tâm GDNN-GDTX Hải Hậu, Nghĩa Hưng… Năm học 2020-2021, Trung tâm GDNN-GDTX Hải Hậu có 1.038 học sinh ở 25 lớp học. Học sinh khi vào lớp 10 được trung tâm tổ chức tư vấn để chọn nghề học. Học sinh khối 12 được Trung tâm giới thiệu các đơn vị tuyển lao động, du học nước ngoài hệ vừa học vừa làm để các em lựa chọn cho phù hợp với năng lực, nguyện vọng. Theo khảo sát của Trung tâm, có trên 80% học viên có việc làm ngay sau khi tốt nghiệp khóa học nghề và làm việc chủ yếu tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trên địa bàn. Nhờ các giải pháp nâng cao chất lượng GDNN, đến nay tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề của tỉnh đạt 46%.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng GDNN, giai đoạn 2020-2025, tỉnh tiếp tục rà soát, sắp xếp lại các cơ sở GDNN theo tinh thần Nghị quyết 19-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng theo hướng giảm đầu mối, tăng quy mô tuyển sinh; các trường đào tạo đa trình độ, ngành nghề. Tăng cường liên kết với các cơ sở đào tạo có uy tín trong nước và trên thế giới ở một số ngành nghề yêu cầu lực lượng lao động có chất lượng cao. Khuyến khích thành lập mới các cơ sở GDNN tư thục và cơ sở GDNN có vốn đầu tư nước ngoài... Tăng cường hoạt động đánh giá, cấp chứng chỉ Kỹ năng nghề quốc gia; hợp tác quốc tế về GDNN./.

Bài và ảnh: Viết Dư