Nâng chất chương trình bồi dưỡng dự bị đại học

Việc ban hành Chương trình các môn học bồi dưỡng dự bị đại học cũng cụ thể hóa chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước. Ảnh minh họa

Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm đáp ứng nhu cầu bồi dưỡng kiến thức cho học sinh dân tộc đã tốt nghiệp THPT.

Tăng quyền tự chủ cho nhà trường

Ông Lê Hữu Thức - Hiệu trưởng Trường Dự bị Đại học (DBĐH) TPHCM, chương trình DBĐH theo Thông tư 20 mang đến nhiều thay đổi quan trọng, tập trung vào việc tăng cường tính chủ động của nhà trường và đa dạng hóa tổ hợp môn học.

Về khung thời gian, theo ông Thức, dù thời gian bồi dưỡng vẫn là 1 năm học với 28 tuần thực học, nhưng điểm mới là hiệu trưởng các trường DBĐH được trao quyền quyết định kế hoạch năm học, sử dụng thời gian còn lại để tổ chức ôn tập, thi cuối khóa và các hoạt động khác.

Việc chủ động sắp xếp thời gian cho phép các trường điều chỉnh phù hợp với trình độ đầu vào của học sinh, qua đó tăng quyền tự chủ và trách nhiệm của nhà trường. Về tổ hợp môn học, chương trình mới đã đa dạng hóa, cho phép học sinh được bồi dưỡng kiến thức văn hóa ba môn theo tổ hợp đã dùng để xét tuyển.

“Đáng chú ý, chương trình đã bổ sung các môn mới phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018 là Giáo dục Kinh tế và Pháp luật, Tin học, và Công nghệ. Chương trình được thiết kế đồng bộ, tập trung phát triển năng lực và phẩm chất, với cấu trúc linh hoạt (khoảng 70% nội dung cốt lõi, 30% tự chọn) giúp nhà trường và giáo viên linh hoạt trong kế hoạch giảng dạy”, ông Thức nhận định.

Để triển khai hiệu quả chương trình mới, ông Thức cho rằng, các trường DBĐH cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Về nhân sự, cần tổ chức tập huấn cho giáo viên, đặc biệt 3 môn học mới, đồng thời xây dựng kế hoạch dạy học chi tiết cho khung 28 tuần.

Về cơ sở vật chất, việc bổ sung các môn như: Tin học, Công nghệ đòi hỏi phải đầu tư thêm phòng học chuyên môn, nâng cấp các phòng thí nghiệm và chuẩn bị đầy đủ tài liệu, học liệu cập nhật. Về tổ chức, các trường cần chuẩn bị kỹ lưỡng trong việc phân chia lớp theo tổ hợp môn, quản lý các lớp học ghép và cập nhật, sửa đổi các quy chế nội bộ cho phù hợp.

Đánh giá về tác động của chương trình, Hiệu trưởng Trường DBĐH TPHCM khẳng định, chương trình mới sẽ tác động tích cực và nâng cao cơ hội vào đại học cho học sinh dân tộc thiểu số. Việc chuyên môn hóa kiến thức, tập trung vào các môn trong tổ hợp xét tuyển giúp học sinh dân tộc thiểu số nhanh chóng lấp lỗ hổng kiến thức, tăng khả năng cạnh tranh. Khung 28 tuần thực học với 30 tiết/tuần cũng được phân bổ hợp lý, giúp học sinh không bị quá tải.

Bên cạnh đó, chương trình còn giúp phát triển năng lực toàn diện khi dành 3 tiết/tuần cho rèn luyện sức khỏe và hoạt động giáo dục. Điều này giúp học sinh trang bị kỹ năng mềm, xã hội, quản lý tài chính... Đây là những yếu tố then chốt giúp các em tự tin hơn, hòa nhập tốt hơn khi vào môi trường đại học và giảm thiểu tỷ lệ bỏ học. Chương trình bồi dưỡng này cũng đảm bảo sự liên thông kiến thức giữa THPT và đại học, giúp học sinh có định hướng rõ ràng từ sớm.

“Thông tư 20 là bước tiến quan trọng, chuyển chương trình DBĐH sang bồi dưỡng có định hướng và phát triển năng lực, giúp học sinh dân tộc thiểu số được trang bị đủ kiến thức, kỹ năng, qua đó trực tiếp nâng cao chất lượng đầu vào và cải thiện cơ hội học tập thành công của các em ở bậc đại học”, ông Thức nhận định.

Thí sinh trúng tuyển làm thủ tục nhập học tại Trường Dự bị Đại học TP Hồ Chí Minh. Ảnh: NTCC

Tạo cơ hội vào đại học cho học sinh dân tộc thiểu số

Chia sẻ về thay đổi này, em M.T.H. - học sinh người đồng bào dân tộc thiểu số đang theo học tại trường, cho biết, trước đây, chúng em lo lắng vì phải học dàn trải, trong khi kiến thức nền ở phổ thông còn yếu. Với chương trình mới, chúng em được tập trung tối đa thời gian vào đúng 3 môn mình sẽ dùng để xét tuyển đại học.

“Điều này giúp em bớt áp lực, tự tin hơn để học kiến thức. Gia đình và bản thân em tin tưởng sự thay đổi này sẽ giúp em và nhiều bạn như em nắm chắc hơn cơ hội bước chân vào giảng đường đại học mà mình mơ ước”, em H. chia sẻ.

Theo các chuyên gia, Thông tư 20 tác động tích cực đến học sinh dân tộc thiểu số và công tác tuyển sinh, giúp hệ thống hóa kiến thức phổ thông, đáp ứng nhu cầu đa dạng, đồng thời chuẩn bị tốt hơn cho học sinh dân tộc thiểu số vào đại học.

Chương trình được cấu trúc linh hoạt, do trường chủ động xây dựng, giúp đảm bảo chất lượng chung; đồng thời phù hợp với điều kiện địa phương, tạo cơ hội để học sinh dân tộc thiểu số tiếp cận kiến thức nâng cao, kỹ năng cần thiết cho việc học đại học.

Bà Tăng Thị Ngọc Mai - đại biểu Quốc hội khóa XIV nhìn nhận, theo Thông tư 20, Chương trình giúp học sinh dân tộc thiểu số củng cố, hệ thống hóa kiến thức văn hóa THPT; đồng thời cung cấp các nội dung và chủ đề nâng cao phù hợp với nguyện vọng của người học, giúp các em có nền tảng kiến thức vững chắc hơn để vào đại học.

Ngoài ra, việc có một chương trình bồi dưỡng bài bản, phù hợp với năng lực và nhu cầu của học sinh sẽ giúp các em có sự chuẩn bị tốt hơn, từ đó tăng cơ hội và khả năng thành công khi tham gia tuyển sinh đại học.

Năm học 2025 - 2026 bắt đầu thực hiện Chương trình các môn học bồi dưỡng dự bị đại học mới, được xây dựng trên cơ sở Chương trình giáo dục phổ thông 2018 (ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT). Do vậy, việc ban hành Chương trình các môn học bồi dưỡng DBĐH là nhiệm vụ cấp thiết để các trường DBĐH kịp thời triển khai.

Bộ GD&ĐT cho biết, trong bối cảnh đổi mới và hội nhập, yêu cầu về phát triển nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là nguồn nhân lực học sinh dân tộc, miền núi, ngày càng trở nên cần thiết. Trường DBĐH là nơi tạo nguồn, đào tạo đội ngũ học viên dân tộc thiểu số có đủ khả năng học tập ở các trường đại học trong cả nước với nhiều chuyên ngành khác nhau. Do đó, việc ban hành Chương trình các môn học bồi dưỡng DBĐH là nền tảng để đảm bảo chất lượng, tính đồng bộ và định hướng chiến lược dài hạn cho giáo dục ở các trường DBĐH.

Việc ban hành Chương trình các môn học bồi dưỡng DBĐH cũng cụ thể hóa chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước đối với con em đồng bào các dân tộc; góp phần bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục, giảm thiểu sự chênh lệch về chất lượng giáo dục và chất lượng nguồn nhân lực giữa các vùng miền trong cả nước.

Minh Phong - Lâm Ngọc