Nâng chất lượng nhân lực để giảm nghèo bền vững

Ban Dân tộc HĐND tỉnh khảo sát tình hình thực hiện các chính sách dân tộc tại xã Tà Đùng

Những đổi thay đáng quý

Tại nhiều xã như: Đam Rông 4, Tà Đùng, dễ dàng nhận thấy những chuyển động tích cực trong hành trình giảm nghèo. Tại Đam Rông 4, vùng đất có hơn 15.552 người là đồng bào DTTS, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 3,63%, hộ nghèo DTTS còn 6,81%, các chính sách an sinh được thực hiện nghiêm túc, với 47 trên 50 hồ sơ học sinh sinh viên đã giải ngân và dự kiến hoàn thành 100% trong năm.

Tại Tà Đùng, địa bàn có hơn 22.700 người, trong đó gần 80% là đồng bào DTTS, tỷ lệ hộ nghèo còn 9,59%, giảm bình quân trên 7% mỗi năm. Hạ tầng văn hóa, y tế, giáo dục được đầu tư, hơn 96% người dân tham gia BHYT, an ninh, trật tự được giữ vững, đời sống kinh tế - xã hội dần ổn định. Thực tế cho thấy, chương trình mục tiêu quốc gia và các chính sách dân tộc đã tạo động lực quan trọng. Hơn 430 lượt cán bộ được tập huấn, 50 đợt kiểm tra giám sát được triển khai, nhiều mô hình hỗ trợ sản xuất, nước sinh hoạt, chăm sóc sức khỏe đưa vào đời sống.

Nhờ vậy, tỉnh dự kiến giảm 2.677 hộ nghèo DTTS, đưa tỷ lệ còn 9,18% vào cuối năm 2025. Tuy nhiên, đằng sau gam màu sáng ấy vẫn tiềm ẩn nhiều nỗi lo. Một số tiểu dự án không thể triển khai vì thiếu đối tượng thụ hưởng. Một bộ phận người dân còn tâm lý trông chờ, chưa mạnh dạn đổi mới cách làm. Tập quán sản xuất lạc hậu, sinh kế thiếu ổn định, thu nhập thấp hơn mặt bằng chung của tỉnh khiến rủi ro tái nghèo luôn hiện diện.

Những kết quả đã đạt được rất đáng khích lệ, nhưng để vượt qua ngưỡng phát triển hiện nay, vùng đồng bào DTTS cần nhiều hơn các chính sách hỗ trợ trực tiếp. Điều họ cần chính là những giải pháp tác động sâu vào con người, mở ra cơ hội để từng người dân có thể tự đứng vững bằng tri thức, kỹ năng và ý chí vươn lên.

Điểm nghẽn nguồn nhân lực - nút thắt cản trở bứt phá

Khảo sát của Ban Dân tộc HĐND tỉnh cho thấy, nguồn nhân lực vùng đồng bào DTTS vừa thiếu, vừa yếu. Trình độ học vấn còn hạn chế, kỹ năng nghề thiếu, cơ hội tiếp cận thị trường lao động ít, điều kiện học tập và tiếp cận thông tin khó khăn. Địa bàn cư trú xa trung tâm khiến việc tìm kiếm việc làm, học nghề, tham gia vào chuỗi kinh tế trở nên thách thức. Sự phụ thuộc lớn vào nông nghiệp ngắn ngày trong điều kiện tự nhiên khắc nghiệt làm thu nhập bấp bênh, nguy cơ tái nghèo cao.

Tại Đam Rông 4, cán bộ theo dõi công tác dân tộc chủ yếu kiêm nhiệm, khối lượng việc lớn, chưa được đào tạo chuyên sâu, dẫn đến việc nắm bắt đời sống và triển khai chương trình còn khó khăn. Đây không chỉ là câu chuyện của một xã, mà phản ánh thực trạng chung ở nhiều địa phương sau sáp nhập, nơi cán bộ ít, địa bàn rộng, cơ sở vật chất còn thiếu, bộ máy phải kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ. Tại Tà Đùng, sau sáp nhập, khối lượng công việc tăng mạnh. Một số nội dung chương trình không có đối tượng hưởng lợi.

Toàn tỉnh đã dành nhiều nguồn lực cho hạ tầng, y tế, giáo dục, văn hóa, an sinh xã hội, an ninh, trật tự. Song để giảm nghèo bền vững, chính sách cần đi sâu hơn vào phát triển con người. Bởi hỗ trợ vật chất chỉ giải quyết phần ngọn, còn nâng cao năng lực cho người dân mới là giải pháp căn cơ, lâu dài.

Tại những buổi khảo sát thực hiện chính sách dân tộc ở các xã, đồng chí Đa Cát Vinh - Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Ban Dân tộc nhấn mạnh yêu cầu phải nhìn thẳng vào chất lượng nguồn nhân lực. Giảm nghèo bền vững phải đi đôi với đào tạo nghề, gắn với nhu cầu thị trường, mở rộng việc làm phi nông nghiệp, trang bị kỹ năng mềm, kỹ năng chuyển đổi số.

Đồng thời, cần xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở đủ năng lực, đủ tâm huyết, được đào tạo và đãi ngộ phù hợp, cùng với những chính sách ưu tiên nhóm hộ mới thoát nghèo, nhóm dễ tổn thương nhất. Giảm nghèo bằng hỗ trợ là giải pháp cần thiết nhưng giảm nghèo bằng phát triển con người mới là chiến lược lâu dài, bền vững.

Nguyễn Hiền .