Nâng hạng thị trường chứng khoán cần 'chung tay' của nhiều phía

Dòng vốn nhà đầu tư nước ngoài sẽ tham gia thị trường chứng khoán mạnh mẽ hơn khi được nâng hạng. Ảnh: Duy Dũng

Cần sự vào cuộc thực sự của “đa bên”

Nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) là chủ trương chung và đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm và chỉ đạo thời gian qua. Mới đây nhất, tại Chỉ thị số 06/CT-TTg ngày 15/2/2024, Thủ tướng Chính phủ cũng đã yêu cầu các bộ, ngành khẩn trương xử lý nhanh các vướng mắc thuộc lĩnh vực phụ trách để đáp ứng tiêu chí nâng hạng TTCK từ cận biên lên thị trường mới nổi.

Thực hiện chủ trương của Chính phủ, Bộ Tài chính cũng đã tích cực phối hợp với các bộ ngành liên quan, trực tiếp chỉ đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) triển khai nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ các vướng mắc trong việc xem xét nâng hạng TTCK.

Liên quan tới vấn đề nâng hạng, trao đổi với phóng viên TBTCVN, Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương cho biết, theo đánh giá của các tổ chức xếp hạng và các định chế tài chính quốc tế lớn, Việt Nam đã có nhiều cải thiện và đạt được nhiều tiêu chí quan trọng. Tuy nhiên, hiện có 2 nhóm vấn đề trọng yếu cần tập trung cải thiện và có những biện pháp tháo gỡ nhằm tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào TTCK trong thời gian tới, đó là: Yêu cầu ký quỹ trước giao dịch (prefunding) và giới hạn sở hữu nước ngoài. Những vấn đề này đều cần có sự phối hợp thiết thực của các bộ, ngành có liên quan để tháo gỡ.

Song song với việc hoàn thiện các tiêu chí chính của các tổ chức xếp hạng quốc tế, UBCKNN tiếp tục hoàn thiện quy định trong nước trên cơ sở nghiên cứu các quy định và thông lệ quốc tế để thúc đẩy TTCK Việt Nam phát triển theo hướng bền vững, tạo môi trường thuận lợi thu hút nhà đầu tư quốc tế và dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài.

“Chúng ta phải khẳng định, việc nâng hạng TTCK phụ thuộc vào sự đánh giá khách quan của các tổ chức xếp hạng quốc tế thông qua trải nghiệm thực tế của các nhà đầu tư nước ngoài. Do vậy, dưới sự quan tâm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bên cạnh sự nỗ lực cao nhất của cơ quan quan quản lý, để đem lại kết quả như kỳ vọng cần sự tham gia và quyết tâm của các bộ, ngành có liên quan” - bà Vũ Thị Chân Phương nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, “việc nâng hạng còn phụ thuộc vào sự trải nghiệm thực tế của nhà đầu tư nước ngoài khi tham gia TTCK Việt Nam nên rất cần sự chung sức của các thành viên thị trường trong cung cấp dịch vụ, các công ty niêm yết, đặc biệt là các tổ chức niêm yết lớn trong vấn đề công bố thông tin minh bạch, công bố thông tin bằng tiếng Anh, quản trị công ty theo thông lệ tốt…” - Chủ tịch UBCKNN cho biết thêm.

Cả thị trường chứng khoán và nền kinh tế đều hưởng lợi

Theo các chuyên gia của Công ty Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC), khi được nâng hạng sẽ giúp TTCK tăng tính hấp dẫn đối với các nhà đầu tư và đón nhận dòng vốn lớn từ các quỹ đầu tư trên thế giới. Dòng vốn đầu tư nước ngoài thông qua các quỹ mở, quỹ ETF được kỳ vọng sẽ “đổ bộ” vào TTCK Việt Nam với quy mô lớn.

“Chúng ta phải khẳng định, việc nâng hạng TTCK phụ thuộc vào sự đánh giá khách quan của các tổ chức xếp hạng quốc tế thông qua trải nghiệm thực tế của các nhà đầu tư nước ngoài. Do vậy, dưới sự quan tâm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bên cạnh sự nỗ lực cao nhất của cơ quan quan quản lý, để đem lại kết quả như kỳ vọng cần sự tham gia và quyết tâm của các bộ, ngành có liên quan” - bà Vũ Thị Chân Phương.

Theo ước tính của đơn vị này, trong trường hợp được nâng hạng lên thị trường mới nổi sẽ có khoảng 3,5 - 4 tỷ USD mua mới các cổ phiếu Việt Nam. Bên cạnh đó, các quỹ đầu tư sẽ xem xét về tiềm năng tăng trưởng kinh tế của quốc gia để phân bổ danh mục đầu tư phù hợp, do đó con số này có thể sẽ thấp hơn thực tế khi Việt Nam đang là quốc gia có môi trường chính trị ổn định, đang tham gia nhiều hiệp định thương mại lớn, là đối tác chiến lược toàn diện của các nền kinh tế lớn trên thế giới và được nhiều tổ chức uy tín đánh giá cao.

Do Việt Nam hiện vẫn chưa có trong danh sách theo dõi nâng hạng của MSCI và đã trong danh sách theo dõi của FTSE nên trong tương lai gần TTCK Việt Nam sẽ được FTSE chính thức nâng hạng. Khi FTSE Russell chính thức nâng hạng, dự kiến thị trường sẽ đón nhận khoảng 1,3 - 1,5 tỷ USD từ các quỹ đầu tư mở, quỹ ETF tham chiếu theo bộ chỉ tiêu của FTSE.

Mới đây, trong báo cáo của Quỹ ngoại Lumen Vietnam (LVF), quỹ này cũng kỳ vọng thị trường sẽ được FTSE nâng hạng trong tháng 9/2024 (sớm nhất) hoặc tháng 3/2025, có thể thu hút đáng kể vốn nước ngoài và cải thiện tính thanh khoản của thị trường./.

Duy Thái