Nét đẹp văn hóa trong lễ cấp sắc của đồng bào dân tộc Tày ở Tuyên Quang

Một trong những nghi lễ cấp sắc của đồng bào dân tộc Tày.

Lễ cấp sắc là một trong những nghi lễ độc đáo, lâu đời của đồng bào dân tộc Tày ở Phúc Sơn, Tuyên Quang. Đối với họ đây là dịp để tìm ra một người thầy cúng am hiểu phong tục, tập quán dân tộc mình để gửi gắm niềm tin. Lễ cấp sắc vì thế mà cũng được người dân nơi đây coi là nghi lễ khá nghiêm ngặt, có nhiều tiêu chí, không phải cứ thích là làm thầy cúng được. So với dân tộc khác thì đây là nét văn hóa khá độc đáo, thể hiện “hồn cốt” tâm linh của người Tày.

Để được làm nghề thầy cúng, bản thân ngoài việc phải có gia đình, dòng họ nhiều đời làm nghề thầy cúng, còn phải là người thực sự có năng lực, uy tín trong cộng đồng và có khả năng giao lưu với thần linh. Thầy cúng phải biết đọc sách cổ, biết xem hướng, ngày đẹp, vận mệnh, tướng số. Nhà thầy cúng ngoài có bàn thờ tổ tiên riêng thì phải có ban thờ Ngọc Hoàng, các thánh, thần linh.

Lễ vật chuẩn bị cho lễ cấp sắc gồm rượu, vàng hương, hoa quả, xôi, đồ mặn. Anh em họ hàng, người thân là thành phần không thể thiếu trong buổi lễ. Việc tổ chức nghi lễ bắt buộc phải ở ngoài trời, do thầy cúng cao tay chủ trì.

Trong lễ cấp sắc nghi lễ dâng rượu mùa xuân đến Ngọc Hoàng được thực hiện đầu tiên, sau đó đến các bậc thánh thần, tổ tiên, dòng họ. Sau lễ dâng rượu là khai quang và xin quẻ âm dương.

Nghi thức lễ cấp sắc của người Tày Phúc Sơn thường diễn ra trong 2 ngày. Sau khi các thủ tục cúng cấp sắc được hoàn thành, bà đồng và thầy cúng cao tay chủ trì buổi lễ đội mũ, mặc áo thầy cúng mới cho người vừa được cấp sắc. Thầy cúng vừa được cấp sắc vái Ngọc Hoàng và vị thánh thần các phương.

Kết thúc lễ cấp sắc ngoài trời là lễ cúng tạ ơn các ban thờ trong nhà. Báo cáo Ngọc Hoàng, thánh thần, tổ tiên, dòng họ về việc cấp sắc thành công viên mãn.

Từ nay thầy cúng có đủ năng lực giúp cộng đồng, dòng họ, gia đình cúng mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, nhà nhà no đủ, khỏe mạnh.