Nêu cao vai trò của cơ quan thanh tra

Kỷ niệm 77 năm Ngày truyền thống ngành Thanh tra Việt Nam (23/11/1945 - 23/11/2022)

Để làm tốt điều này, thời gian qua, thanh tra nhà nước các cấp tỉnh Lào Cai đã nêu cao vai trò tham mưu và giải quyết đơn, thư, đặc biệt là những phát sinh ngay tại cơ sở.

Giải quyết tốt việc tiếp công dân và khiếu nại, tố cáo góp phần bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, qua đó phát huy quyền làm chủ của Nhân dân (Trong ảnh: Công dân phường Bắc Lệnh, thành phố Lào Cai chuẩn bị đơn, thư trước khi có ý kiến với Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh).

Bà Ma Pa La, trú tại thôn Cao Sơn, xã Cao Sơn (huyện Mường Khương) làm đơn gửi Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh phản ánh UBND huyện Mường Khương xây dựng công trình giao thông ảnh hưởng đến nhà ở của gia đình mà không được giải quyết thỏa đáng. Trước đó, đơn của bà Ma Pa La đã gửi tới một số cơ quan của tỉnh, nhận được trả lời và hướng dẫn nhưng nguyên đơn vẫn tiếp tục gửi phản ánh tới các cơ quan khác. Để giải quyết dứt điểm, Thanh tra tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo UBND kiểm tra, rà soát, xem xét cụ thể nội dung tố cáo của công dân để có hướng giải quyết và giao cơ quan thanh tra hướng dẫn, đôn đốc UBND huyện thực hiện. Sau khi UBND huyện Mường Khương tổ chức đối thoại với công dân, cùng với đó là tuyên truyền, vận động và các ngành yêu cầu, xã Cao Sơn hỗ trợ những khó khăn trong đời sống của gia đình bà Ma Pa La, kể từ đó, bà không gửi thêm đơn, thư.

Làm tốt công tác tiếp công dân nhằm giữ ổn định chính trị, củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, Nhà nước.

Một trường hợp khác là bà Vũ Thị Lái, trú tại thôn An Tiến, xã Sơn Hải (huyện Bảo Thắng) viết đơn gửi một số cơ quan và gửi UBND tỉnh phản ánh việc thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng xây dựng công trình hạ tầng ảnh hưởng đến quyền lợi của gia đình nhưng không được đền bù thỏa đáng. Thanh tra tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo UBND huyện Bảo Thắng giải quyết. Buổi làm việc giữa lãnh đạo huyện Bảo Thắng có sự tham gia của một số cơ quan chuyên môn, chính quyền xã Sơn Hải được tổ chức, sau đó đã vận động thành công bà Vũ Thị Lái nhận tiền đền bù, hỗ trợ và bàn giao đất để các đơn vị thi công triển khai dự án đảm bảo tiến độ.
Bà Vi Thị Xoang, xã Đồng Tuyển (thành phố Lào Cai) khiếu nại tới nhiều cấp, ngành, đơn vị về những thiệt hại khi bị thu hồi đất. Bà cũng phản ánh là nhiều lần gửi đơn tới UBND xã, UBND thành phố nhưng không được giải quyết thỏa đáng. Sau khi nhận được đơn của bà Xoang, với sự tham mưu của Thanh tra tỉnh, UBND tỉnh đã có công văn yêu cầu UBND thành phố Lào Cai giải quyết, việc triển khai thực hiện đảm bảo quyền lợi cho công dân và chính quyền địa phương nên bà Xoang không gửi thêm đơn, thư khiếu nại khác...

Thanh tra chuyên ngành phát huy vai trò thanh tra hành chính (Trong ảnh: Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn coi trọng nâng cao công tác chuyên môn).

Theo báo cáo của UBND tỉnh, từ năm 2016 đến năm 2021 (5 năm), toàn tỉnh đã đón tiếp 23.134 lượt công dân với 17.911 vụ việc kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo. Tính trung bình mỗi năm, các cấp, ngành của tỉnh tiếp 4.600 lượt công dân, trong đó có gần 3.600 lượt công dân kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo (riêng kiến nghị chiếm 84%). Trong 9 tháng của năm 2022, toàn tỉnh đã tiếp 2.325 lượt công dân, so với con số trung bình của 5 năm trước giảm nhiều.
Nội dung tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh vẫn tập trung chủ yếu vào lĩnh vực đất đai và bồi thường giải phóng mặt bằng các dự án (chiếm hơn 70%), sắp xếp, cải tạo chợ truyền thống… Nguyên nhân dẫn đến tình trạng kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo còn có dấu hiệu phức tạp, số lượng lớn là hệ thống pháp luật, chế độ, chính sách đang tồn tại một số bất cập, thiếu đồng bộ, liên tục thay đổi. Ngoài ra là những tồn tại có tính lịch sử như các vụ việc không đủ hồ sơ, tài liệu, căn cứ để chứng minh, xử lý, kết luận rõ bản chất. Một số trường hợp khiếu nại, tố cáo đã được giải quyết, giải quyết nhiều lần, có bản án của tòa án nhưng vẫn cố tình gây áp lực cho cơ quan quản lý.

Thanh tra tỉnh Lào Cai trao đổi, học tập kinh nghiệm giải quyết đơn, thư với Thanh tra một số tỉnh, thành phố của cả nước.

Theo đồng chí Nguyễn Thành Sinh, Chánh Thanh tra tỉnh, thời gian qua, đơn vị đã tham mưu UBND tỉnh tăng cường chỉ đạo các cấp, các ngành tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác tiếp công dân, giải quyết phản ánh, khiếu nại, tố cáo. Từ năm 2016 đến hết năm 2021, UBND tỉnh đã ban hành 7 văn bản quy phạm pháp luật và gần 300 văn bản chỉ đạo về giải quyết khiếu nại, tố cáo, công tác tiếp công dân phản ánh, kiến nghị.

Chánh Thanh tra Nguyễn Thành Sinh (thứ 2 từ trái sang) làm việc với bộ phận chuyên trách giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo của cơ quan Thanh tra tỉnh.

Ngành thanh tra đã tham mưu kịp thời vơíUBND cùng cấp thực hiện chế độ tiếp công dân đúng với Luật Tiếp công dân và yêu cầu nhiệm vụ. Như với cấp tỉnh, số ngày Chủ tịch UBND tỉnh và thủ trưởng cơ quan cấp tỉnh tiếp công dân trong 5 năm qua là 770 ngày, với cấp huyện là 4.764 ngày, cấp xã hơn 13.000 ngày. Lịch tiếp công dân của lãnh đạo tỉnh, cơ quan HĐND, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh và quy trình tiếp công dân được công khai, minh bạch tại Trụ sở Tiếp công dân tỉnh Lào Cai và trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tại các phiên tiếp công dân định kỳ, lãnh đạo UBND tỉnh đã trực tiếp đối thoại, giải thích với công dân, tháo gỡ những bức xúc, khúc mắc giữa người dân và chính quyền, nắm tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân để kịp thời chỉ đạo giải quyết. Việc tiếp nhận và giải quyết khiếu nại, tố cáo cũng được cơ quan thanh tra các cấp tập trung giải quyết và tham mưu giải quyết đúng trình tự, quy định.

Vai trò tham mưu giải quyết đơn, thư của cơ quan thanh tra ngày càng được nâng cao (Trong ảnh: Rà soát tiến độ giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo được thực hiện hàng tuần tại cơ quan Thanh tra tỉnh).

Điểm đáng mừng là số vụ việc khiếu nại, tố cáo trong năm 2022 giảm nhiều so với trước đây, tuy nhiên vẫn tiềm ẩn các yếu tố phức tạp. Cũng theo đồng chí Chánh Thanh tra tỉnh Nguyễn Thành Sinh, để giảm thiểu các phản ánh, khiếu nại, tố cáo của công dân, rất cần những điều chỉnh về quy định, chính sách có tính thể chế. Ví dụ như việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo, đơn giải hóa quy định tố tụng hành chính. Về mặt chủ quan, cơ quan thanh tra các cấp cần chủ động, tích cực trong nâng cao chất lượng công tác tham mưu cấp ủy đảng, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đúng quy định, quy trình tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, trong đó có việc nắm chắc tình hình để giải quyết kịp thời, hiệu quả các vụ việc phát sinh ngay từ cơ sở. Cùng với đó là tăng cường tuyên truyền, vận động, nâng cao kiến thức, ý thức chấp hành pháp luật của công dân, chú ý hướng tới các đối tượng nổi cộm, điểm nóng xảy ra tố cáo, khiếu kiện, khiếu kiện vượt cấp, kéo dài.