Nga cấp tốc bổ sung hệ thống phòng không S-500 thứ hai cho chiến trường

Nga buộc phải tiếp tục tăng cường khả năng phòng thủ tên lửa cho khu vực Biển Đen và Biển Azov thông qua hệ thống phòng không S-500 thứ hai khi căng thẳng leo thang.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết đã triển khai tiểu đoàn tên lửa phòng không S-500 thứ hai ở Kuban nhằm xây dựng hàng rào phòng thủ trong khu vực Biển Azov và Biển Đen dựa vào tầm bắn lớn của đạn đánh chặn.

Đây là phản ứng nhằm sẵn sàng đẩy lùi các cuộc tấn công quy mô lớn bằng tên lửa đạn đạo chiến thuật MGM-140 ATACMS, hoặc tên lửa hành trình R-360 Neptune và Scalp-EG/Storm Shadow.

S-500 Prometheus là bước phát triển mới nhất trong hệ thống phòng thủ tên lửa Nga. Vũ khí này có một số đặc điểm kỹ chiến thuật độc đáo, vượt xa khả năng của những tổ hợp S-300 và S-400 thế hệ cũ.

Các thành phần chính trong hệ thống điều khiển hỏa lực (FCS) của hệ thống tên lửa phòng không tầm xa S-500 bao gồm radar chiếu xạ - chỉ thị mục tiêu loại 77T6 và radar cảnh giới 91N6.

Radar 77T6 có 10 kênh hoạt động, sử dụng ăng ten mảng pha chủ động (AESA) băng tần X với phạm vi phát hiện mục tiêu có diện tích phản xạ hiệu dụng (RCS) 0,1 m2 cách xa 250 - 300 km.

Góc quét của chùm tia trong mặt phẳng được mở rộng lên trên 78 độ, mang lại khả năng theo dõi các mục tiêu đạn đạo từ tầng trung lưu đến tầng bình lưu ở các góc 75 cho tới 90 độ.

Radar 91N6 với mảng pha phản xạ hai chiều có cự ly phát hiện mục tiêu ở độ cao lớn với RCS 0,1 m2 trong khoảng 300 - 350 km, với mục tiêu có RCS 3 m2 thì cự ly lên tới 900 - 1.000 km. Điều này cho phép S-500 phát hiện và theo dõi hiệu quả nhiều mối đe dọa trên không.

Sức mạnh lớn nhất của hệ thống phòng không S-500 Prometheus chính là tên lửa đánh chặn siêu thanh 77N6 tầm bắn tối đa 600 km và có thể tấn công mục tiêu ở độ cao 45 - 50 km.

Tên lửa 77N6 hai tầng là phiên bản sửa đổi từ đạn 9M82MD được sử dụng trong hệ thống S-300V4 Antey-4000 khi sử dụng tầng khởi tốc nhiên liệu rắn giai đoạn đầu, giúp tăng đáng kể phạm vi chiến đấu.

Tiểu đoàn S-500 Prometheus nói trên đã được tích hợp vào hệ thống phòng không lấy mạng tác chiến làm trung tâm, cùng với các tiểu đoàn S-300V4 Antey-4000 và S-400 Triumf đã có mặt sẵn.

Sự kết nối được thực hiện thông qua hệ thống điều khiển tự động Polyana-D4M1 hoặc Baikal-M, cho phép tạo ra một lưới lửa phòng thủ nhiều lớp, đủ khả năng đẩy lui hiệu quả một cuộc tấn công cấp tập.

Việc triển khai tiểu đoàn S-500 thứ hai ở Kuban có tầm quan trọng chiến lược đối với an ninh của Nga. Khu vực Biển Azov - Biển Đen có nhiều tuyến đường biển và đường hàng không thiết yếu, cùng với các cơ sở quân sự và dân sự hàng đầu.

Việc tăng cường khả năng phòng thủ tên lửa ở khu vực này sẽ mở rộng đáng kể mức độ bảo vệ trước những cuộc tấn công có thể xảy ra khi lực lượng vũ trang Ukraine đã được phương Tây cho phép mở rộng địa bàn sử dụng vũ khí.

S-500 với khả năng chống lại hiệu quả nhiều vũ khí tấn công đường không hiện đại và sẽ xuất hiện trong tương lai, bao gồm cả tên lửa siêu thanh được xem là át chủ bài của lực lượng phòng không Nga.

Những đài radar mạnh mẽ và tên lửa đánh chặn có độ chính xác cao, tầm tác chiến rộng của tổ hợp S-500 mang lại khả năng phát hiện và tiêu diệt những mục tiêu nguy hiểm nhất một cách đáng tin cậy.

Hiện Nga còn lên kế hoạch nâng cấp hệ thống S-500 như tăng cường tính cơ động và "thu nhỏ" tổ hợp, để không chỉ nhận nhiệm vụ bảo vệ các mục tiêu cố định mà còn triển khai nhanh chóng ở những khu vực có khả năng xảy ra nguy cơ cao.

Đặc điểm nói trên tỏ ra đặc biệt quan trọng trong điều kiện chiến tranh hiện đại, nhất là khi tốc độ và tính linh hoạt trong việc ứng phó với những mối đe dọa trở thành đòi hỏi then chốt để phòng thủ thành công.