Ngai vua triều Nguyễn bị phá hỏng: Lỗ hổng trong công tác bảo vệ di tích
Vụ việc một đối tượng ngồi lên Ngai vàng triều Nguyễn tại điện Thái Hòa, Đại Nội Huế và đập phá bảo vật quốc gia là sự cố hy hữu và nghiêm trọng. Dư luận đặt ra dấu hỏi lớn về công tác bảo vệ di tích, đặc biệt là các bảo vật quốc gia. Lãnh đạo thành phố Huế đã trực tiếp khảo sát, chỉ đạo các giải pháp cấp bách và lâu dài nhằm siết chặt an
Tại điện Thái Hòa, Đại Nội Huế, ngay sau vụ việc Ngai vua triều Nguyễn bị một du khách xâm hại, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã đưa Ngai vua về kho bảo quản, lưu giữ ở Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế, tạm thời thay thế bằng bản phục chế để phục vụ khách tham quan. Tuy nhiên, nhiều người rất bất bình trước hành vi phá hoại một hiện vật mang giá trị văn hóa lịch sử to lớn.
Chị Hà Thị Thùy Dung, một du khách đến từ tỉnh Phú Thọ đề nghị: “Hôm nay, đoàn chúng em có qua đây tham quan và cũng có nghe câu chuyện, hôm trước có người vào đây để phá ngai vàng của vua. Em nghĩ, việc này cần phải bảo vệ nghiêm ngặt hơn vì nó là tâm linh, văn hóa và lưu truyền cho các đời sau nữa. Đó là giá trị rất là to lớn”.
Ông Nguyễn Thanh Bình (thứ 2 bên trái sang), Phó Chủ tịch UBND thành phố Huế kiểm tra tại điện Thái Hòa, Đại Nội Huế
Hiện nay, thành phố Huế có 14 hiện vật/bộ hiện vật tương ứng với 40 hiện vật đơn lẻ được công nhận là bảo vật quốc gia. Riêng tại Quần thể Di tích Cố đô Huế có 12 bộ hiện vật với 38 hiện vật đơn lẻ được trưng bày tại nhiều địa điểm, trong đó có điện Thái Hòa, nơi đặt Ngai vàng triều Nguyễn.
Ngai vàng tại điện Thái Hòa tạm thời thay thế bằng bản phục chế để phục vụ khách tham quan
Ngai vua triều Nguyễn là hiện vật gốc được chế tác dưới thời vua Gia Long và sử dụng liên tục trong suốt 13 đời vua triều Nguyễn, kéo dài 143 năm. Chiếc ngai được làm bằng gỗ, sơn son thếp vàng, chạm long tinh xảo. Đến năm 1923, triều đình cho làm thêm bửu tán bằng gỗ thếp vàng để che phía trên ngai, chuẩn bị cho lễ Tứ tuần đại khánh của vua Khải Định. Năm 2015, hiện vật này được công nhận là bảo vật quốc gia.
Ông Ngô Văn Minh, Giám đốc Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế cho biết sẽ tìm giải pháp bảo vệ các bảo vật quốc gia một cách chặt chẽ hơn:“Trong thời gian tới, Bảo tàng cùng với Trung tâm khảo sát và đánh giá toàn bộ các hiện vật được công nhận bảo vật quốc gia mà hiện trưng bày tại các điểm di tích để có phương án bảo vệ cho phù hợp”.
Ông Nguyễn Thanh Bình kiểm tra các bảo vật quốc gia tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế
Để ngăn chặn sự việc tương tự, trong thời gian tới, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế sẽ xây dựng phương án đảm bảo chặt chẽ an ninh an toàn trong khu di sản nói chung và đối với hiện vật, cổ vật.., đặc biệt là bảo vật quốc gia. Trong đó, Trung tâm tập trung vào các giải pháp tăng cường trang thiết bị an ninh, công cụ hỗ trợ…
Ông Hoàng Việt Trung, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cam kết sẽ có phương án tăng cường lực lượng, phương tiện, đảm bảo an toàn cho hệ thống hiện vật trưng bày tại các di tích hiện nay: “Sau sự việc, chúng tôi đã triển khai ngay một số giải pháp cấp bách. Chúng tôi cũng xây dựng lại quy trình rất chặt chẽ, rồi quy trình về xử lý sự cố, tình huống, giải pháp công nghệ. Điện Thái Hòa có hệ thống camara giám sát, hệ thống báo động đột nhập nhưng cần có cái căn cơ hơn, chặt chẽ hơn để đảm bảo đến mức tuyệt đối các hiện vật, cổ vật nói chung”.
Du khách tham quan điện Thái Hòa, đại Nội Huế
Tại buổi làm việc với Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Sở Văn hóa Thể thao ngày 26/5, ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Huế yêu cầu Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế báo cáo kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể, nêu rõ các tồn tại về cơ sở vật chất, nhân lực và bài học kinh nghiệm trong xử lý vụ việc. UBND thành phố Huế giao Sở Văn hóa Thể thao chủ trì, phối hợp xin ý kiến Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tham mưu UBND thành phố thành lập Hội đồng thẩm định, đánh giá tình trạng kỹ thuật của Ngai vua triều Nguyễn, đề xuất phương án bảo quản, phục hồi theo quy định.
Ông Nguyễn Thanh Bình cũng lưu ý cần có các giải pháp căn cơ, lâu dài nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn di sản: “Chúng tôi yêu cầu các tổ chức cá nhân tiến hành ra soát, kiểm đếm, trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức, đưa ra những bài học kinh nghiệm, xây dựng phương án để bảo vệ tốt hơn những hiện vật, di tích, di sản mà thành phố Huế đang hiện hữu. Bên cạnh đó thì cũng giao trách nhiệm cho Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế phối hợp với Sở văn hóa Thể thao, tiến hành xây dựng các phương án để bảo vệ một cách theo đúng quy định, đúng luật pháp với các di tích, di sản, đặc biệt là các hiện vật cấp quốc gia mà thành phố Huế đang hiện hữu”.
Các bảo vật quốc gia được trưng bày Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế
Về việc này, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính yêu cầu Ủy ban nhân dân Thành phố Huế khẩn trương chỉ đạo thực hiện kiểm tra, đánh giá tình trạng kỹ thuật của bảo vật quốc gia "Ngai vua triều Nguyễn", đề xuất giải pháp bảo quản, phục hồi theo quy định của pháp luật. Phó Thủ tướng đề nghị tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm và xử lý trách nhiệm của cá nhân, tổ chức liên quan, không để xảy ra trường hợp tương tự; gửi báo cáo về Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 1/6/2025.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng vừa chỉ đạo tổng rà soát, đánh giá công tác trưng bày, bảo quản, bảo vệ và các biện pháp bảo đảm an ninh, an toàn các bảo vật quốc gia trên toàn quốc; kịp thời tăng cường biện pháp bảo đảm tuyệt đối an toàn các bảo vật quốc gia đã được công nhận và hiện vật, cổ vật có giá trị tại các di tích, danh lam thắng cảnh theo đúng quy định của pháp luật; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trước ngày 15/6/2025.
