Ngân hàng 'ngóng' Thông tư 06: Hoạt động cho vay trực tuyến sẽ khởi sắc

Cho vay trực tuyến sẽ tăng tốc nhờ Thông tư 06

Một trong lý do khiến các ngân hàng trông chờ Thông tư số 06/2023/TT-NHNN (Thông tư 06) của Ngân hàng Nhà nước có hiệu lực là một loạt quy định về hoạt động cho vay bằng phương tiện điện tử đã được bổ sung.

Đại diện Ngân hàng Nhà nước cho biết, Thông tư 06 sẽ thúc đẩy các tổ chức tín dụng ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số hơn nữa vào hoạt động cho vay, từ đó rút ngắn quy trình, thủ tục, khách hàng vay không phải đến ngân hàng, rất dễ dàng và thuận lợi để tiếp cận các khoản vốn vay với thời gian nhanh hơn, thuận tiện hơn. Đây là những quy định sẽ tạo ra những tín hiệu tích cực cho việc phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng và hoạt động sản xuất kinh doanh tại Việt Nam.

Điển hình là Ngân hàng Nhà nước cho phép tổ chức tín dụng triển khai eKYC khách hàng vay vốn dựa trên việc khai thác dữ liệu định danh cá nhân. Việc này gia tăng nguồn thông tin chính thống rất có giá trị, bảo đảm hoạt động eKYC lành mạnh, minh bạch, an toàn, phòng ngừa kịp thời rủi ro gian lận, rửa tiền, tội phạm, tiết kiệm chi phí và nguồn lực xã hội...

Agribank đã tích cực đẩy mạnh các giải pháp nhằm cải tiến hồ sơ, thủ tục cho vay, giải pháp không dùng tiền mặt trong hoạt động tín dụng.

Ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước) cũng khẳng định, Thông tư này đã bắt kịp xu hướng hoạt động ngân hàng, cho vay khách hàng hướng tới số hóa thông qua các phương tiện điện tử, nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức tín dụng và tiết kiệm chi phí giao dịch cho nền kinh tế.

“Trên thực tế, hoạt động cho vay trực tuyến (đa phần với khoản vay nhỏ) đã được nhiều ngân hàng triển khai từ lâu. Tuy nhiên, do hình thức cấp tín dụng này chưa được quy định cụ thể trong luật, nên nhiều ngân hàng “vừa làm, vừa run” vì sợ hợp đồng bị tuyên vô hiệu trong trường hợp phát sinh tranh chấp. Với các khoản vay nhỏ, người dân e ngại tìm đến ngân hàng do lo ngại thủ tục rườm rà. Tuy nhiên, với Thông tư 06 cộng thêm sự ra đời của cơ sở dữ liệu dân cư, cho vay trực tuyến tới đây sẽ có sự tăng tốc”, ông Quang cho biết.

PGS.TS Nguyễn Thị Mùi, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính – tiền tệ quốc gia cũng cho rằng, việc bổ sung thêm cho vay điện tử, các khoản cho vay sẽ được xét duyệt online, sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nói chung, trong đó có doanh nghiệp bất động sản tiếp cận hình thức vay này. Các ngân hàng đã đẩy mạnh chuyển đổi số, tiếp cận nhận hồ sơ online, là có tác động tích cực để doanh nghiệp tiếp cận vốn.

Về hoạt động cho vay trực tuyến, Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn (Agribank) đã tích cực đẩy mạnh các giải pháp nhằm cải tiến hồ sơ, thủ tục cho vay, giải pháp không dùng tiền mặt trong hoạt động tín dụng (qua hệ thống thu nợ tự động Center cut).

Bên cạnh đó, ngân hàng này cũng đang trong quá trình hoàn thiện triển khai Đề án Ngân hàng điện tử (Internet Banking); trong đó áp dụng công nghệ và phương thức tự động hóa trong quy trình khởi tạo khoản vay, quản lý nợ có vấn đề, quản lý tài sản đảm bảo.

Cho vay online sắp có hành lang pháp lý đầy đủ

Tuy nhiên, để đẩy mạnh hoạt động này hơn nữa, ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội ngân hàng đề xuất, cần phải tạo ra một hành lang pháp lý đầy đủ hơn.

“Dù Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư 06 đã có một phần nào đó liên quan đến cho vay trên môi trường điện tử. Tiếp đến, nhà điều hành chuẩn bị xây dựng Luật Các Tổ chức tín dụng (sửa đổi), trong đó có đặt vấn đề liên quan đến ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số trong việc lưu trữ hồ sơ cho đến các hoạt động cho vay… Tuy nhiên, hiện nay muốn làm được việc đó cần phải có một bước nữa, có nghĩa, Chính phủ cần sớm công bố Nghị định thay thế Nghị định 101/2012/NĐ-CP về thanh toán không dùng tiền mặt. Bên cạnh đó, cần có cơ chế thử nghiệm (Regulatory Sandbox) trong lĩnh vực công nghệ tài chính”, ông Hùng nêu ý kiến.

Về vấn đề pháp lý trên, ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) cho biết, ngày 8/8 vừa qua, thường trực Chính phủ đã họp để xem xét, về cơ bản là thống nhất với đề xuất trong dự thảo Nghị định 101 sửa đổi và đã có thông báo yêu cầu Ngân hàng Nhà nước hoàn thiện để trình Chính phủ, ngoài ra còn có Nghị định về Sandbox cũng được yêu cầu hoàn thiện trình Chính phủ trong tháng 8/2023.

"Nếu như trong quý III/2023, 2 Nghị định này được Chính phủ ký ban hành, ngay lập tức Ngân hàng Nhà nước sẽ ban hành 7 thông tư hướng dẫn liên quan. Tất cả những nội dung này chúng tôi cũng đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng và chi tiết. Trong thời gian tới, sau khi Nghị định được ký thì Thông tư cũng sẽ được đăng báo để lấy ý kiến rộng rãi trong xã hội và các bộ, ban, ngành liên quan. Trên cơ sở đó, Ngân hàng Nhà nước sẽ chính thức ban hành các thông tư liên quan, có hiệu lực từ ngày 1/1/2024", ông Tuấn cho hay.

Theo đánh giá của Ngân hàng Nhà nước, nhìn chung, mức độ tổ chức tín dụng áp dụng phương tiện điện tử vào quy trình cho vay, quyết định lựa chọn thực hiện tự động một khâu/một vài khâu hay toàn bộ quy trình cho vay không đồng đều giữa các tổ chức tín dụng do nhiều lý do có thể kể đến như: Khẩu vị rủi ro, đặc điểm hoạt động kinh doanh và chính sách nội bộ của bản thân tổ chức tín dụng, hành vi người dùng chưa chấp nhận thay đổi sang sử dụng sản phẩm bằng phương tiện điện tử…

Nhóm các ngân hàng thương mại nhìn chung ghi nhận việc ứng dụng phương tiện điện tử vào quy trình cho vay ở mức phổ biến; đa phần các ngân hàng đã ứng dụng phương tiện điện tử vào một hoặc một vài khâu của quy trình cho vay.

Thanh Hồng