Ngành ngân hàng chủ động, linh hoạt cân đối vốn cho tăng trưởng bền vững

Quầy giao dịch khách hàng tại chi nhánh Ngân hàng IVBBank. (Ảnh: THẾ ĐẠI)

Theo nhận định từ các chuyên gia kinh tế, từ đầu năm 2025 đến nay, tình hình kinh tế chính trị quốc tế diễn biến khó lường: quan ngại của thị trường về các chính sách thuế quan của Mỹ và nguy cơ chiến tranh thương mại toàn cầu; xung đột địa chính trị; các cú sốc giá cả hàng hóa; lạm phát mặc dù hạ nhiệt nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ tăng trở lại,... Các yếu tố này sẽ làm thị trường tài chính tiền tệ thế giới biến động phức tạp, tạo áp lực lên điều hành chính sách tiền tệ, tỷ giá, lãi suất trong nước cũng như việc thực hiện mục tiêu hỗ trợ tăng trưởng kinh tế năm 2025 đạt hơn 8% trở lên.

Lực đẩy từ tín dụng

Trong bối cảnh kinh tế thế giới và khu vực vẫn đang bất ổn, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) thời gian qua đã thể hiện sự chủ động, linh hoạt trong điều hành chính sách tiền tệ, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác. Nhờ sự điều hành sát sao, Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Lạm phát được kiểm soát tốt và phù hợp với mục tiêu đề ra, với mức bình quân 8 tháng là 3,25% (lạm phát cơ bản là 3,19% - thấp hơn lạm phát chung). Những con số này minh chứng cho vai trò quan trọng của chính sách tiền tệ trong việc góp phần ổn định vĩ mô, tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng GDP.

Đáng chú ý, trong nỗ lực cân đối nguồn vốn cho tăng trưởng, điều hành tín dụng là một trong những trọng tâm hàng đầu. Ngân hàng Nhà nước đã liên tục duy trì lãi suất điều hành ở mức thấp kể từ đầu năm 2025, nhằm định hướng thị trường giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ hiệu quả cho doanh nghiệp và người dân. Thường xuyên chỉ đạo các tổ chức tín dụng (TCTD) tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường ứng dụng công nghệ để phấn đấu hạ mặt bằng lãi suất cho vay. Nhờ đó, lãi suất cho vay tiếp tục có xu hướng giảm, giúp giảm gánh nặng tài chính cho khách hàng.

Bên cạnh đó, nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tổ chức tín dụng cung ứng vốn, Ngân hàng Nhà nước đã có sự chủ động đáng kể. Từ cuối năm 2024, toàn bộ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2025 được thông báo công khai. Đặc biệt, ngày 31/7, trước diễn biến tích cực của lạm phát được kiểm soát, Ngân hàng Nhà nước đã thông báo điều chỉnh tăng thêm chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các tổ chức tín dụng theo nguyên tắc công khai, minh bạch. Đây là hành động chủ động của cơ quan quản lý, không cần tổ chức tín dụng phải đề nghị, thể hiện sự linh hoạt và sẵn sàng “mở van” vốn khi điều kiện kinh tế cho phép, đáp ứng kịp thời nhu cầu tăng trưởng.

Theo Vụ trưởng Vụ tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) Hà Thu Giang, đến ngày 29/9, tín dụng nền kinh tế tăng 13,37% so với cuối năm 2024. Mức tăng trưởng này cao hơn so với cùng kỳ năm 2024 và duy trì xu hướng tăng dần qua các tháng.

Cùng với tăng trưởng về số lượng, chất lượng dòng vốn được đặc biệt chú trọng. Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, hướng vốn vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng kinh tế theo chỉ đạo của Chính phủ. Dữ liệu cho thấy dòng vốn đã chảy đúng hướng: Khoảng 78% dư nợ nền kinh tế phục vụ lĩnh vực sản xuất, kinh doanh.

Các lĩnh vực ưu tiên chiếm tỷ trọng lớn như: nông nghiệp (22,76%), doanh nghiệp nhỏ và vừa (19,04%). Các lĩnh vực tiên phong có tốc độ tăng trưởng cao: công nghiệp hỗ trợ (23,14%) và doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao (25,02%). Các chương trình tín dụng chuyên biệt cũng được triển khai mạnh mẽ: Chương trình cho vay nông, lâm, thủy sản đã giải ngân lũy kế gần 106.000 tỷ đồng và tiếp tục được nâng quy mô lên 185.000 tỷ đồng (lần thứ 4).

Chương trình cho vay nhà ở xã hội theo Nghị quyết số 33/NQ-CP và cho vay người trẻ dưới 35 tuổi mua nhà ở xã hội đạt kết quả tích cực, với việc giải ngân đạt khoảng 4.700 tỷ đồng (tăng 66,2% so với cuối năm 2024)…

Khách hàng giao dịch tại chi nhánh Ngân hàng LPBank. (Ảnh: THẾ ĐẠI)

Bảo đảm cân đối vốn đi đôi với an toàn hệ thống

Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà, bên cạnh việc bơm vốn, Ngân hàng Nhà nước tập trung vào ổn định, củng cố nội lực của hệ thống tổ chức tín dụng, bảo đảm nguồn vốn cân đối phải đi đôi với an toàn hệ thống. Công tác tái cơ cấu hệ thống các tổ chức tín dụng tiếp tục được đẩy mạnh, giữ vững sự ổn định và bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người gửi tiền. Nợ xấu được tập trung xử lý và kiểm soát chặt chẽ, nhất là trong bối cảnh sản xuất, kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn. Khung pháp luật về tiền tệ và hoạt động ngân hàng được tiếp tục hoàn thiện.

Việc Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các TCTD (có hiệu lực từ 15/10/2025) là một bước tiến quan trọng, giúp hệ thống hoạt động an toàn, bám sát thực tiễn và phù hợp với chuẩn mực quốc tế.

Tuy nhiên, dẫu có nhiều chỉ báo tích cực, nhưng không ít chuyên gia kinh tế cũng như các tổ chức phân tích tài chính trong nước, nước ngoài vẫn đưa ra những lưu ý, cảnh báo. Theo đó, nhìn tổng thể, Ngân hàng Nhà nước và hệ thống ngân hàng đang vận hành trong vùng áp lực kép: vừa phải “bơm vốn” để hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025, vừa phải bảo đảm cân đối lớn của nền kinh tế, an toàn tài chính, kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.

Việc đạt được tăng trưởng tín dụng 13,37% đến ngày 29/9 là tín hiệu đáng khích lệ, mở ra dư địa để cả năm có thể đạt chỉ tiêu 16% hoặc hơn. Nhưng thành công của năm 2025 sẽ không chỉ đo bằng con số dư nợ tăng, mà là chất lượng của dòng vốn: vốn có thật sự vào sản xuất, kinh doanh, động lực tăng trưởng mới, công nghệ cao; hay đang chảy vào “vùng tối” rủi ro như bất động sản, chứng khoán. Việc quản trị rủi ro, tái cơ cấu ngân hàng, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý càng không thể bị xem nhẹ.

Nhận thức rõ điều này, Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà khẳng định: Những tháng cuối năm, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa. Ưu tiên hàng đầu vẫn là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đồng thời ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.

Ngành Ngân hàng cam kết bảo đảm cung ứng đủ vốn, khơi thông dòng chảy tín dụng an toàn, hiệu quả đến các động lực tăng trưởng, tiếp tục thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn về vốn cho doanh nghiệp và người dân, góp phần hoàn thành thắng lợi mục tiêu tăng trưởng đã đề ra cho năm 2025.

Ngoài lực đẩy vốn từ phía các tổ chức tín dụng, để đáp ứng nhu cầu vốn ngày càng lớn của nền kinh tế, giới chuyên gia cho rằng, cần phải tiếp tục nâng cao năng lực của cả thị trường cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp. Trong khi đó, các chuyên gia của VDSC Research lại đưa ra những phân tích đáng lưu ý về dòng vốn FDI.

Theo đó, trong bối cảnh Việt Nam chuẩn bị bước vào nhóm “thị trường mới nổi” của FTSE Russell từ năm 2026, dòng vốn ETF và các quỹ ngoại sẽ gia tăng mạnh mẽ. Nhưng cơ hội cũng đi cùng áp lực: nếu môi trường đầu tư, quản trị và cơ sở hạ tầng chưa đủ hấp dẫn, luồng vốn này có thể nhanh chóng dịch chuyển sang nơi khác. Vấn đề không chỉ là tăng số lượng dự án, mà phải nâng chất FDI gắn với chiến lược phát triển dài hạn.

“Khi FDI chọn Việt Nam vì năng lực cạnh tranh thực chất-chứ không chỉ vì chi phí thấp-thì dòng vốn này mới thật sự trở thành động lực bền vững cho tăng trưởng”, VDSC Research nhận định.

HỒNG ANH