Ngành thép cần sẵn sàng ứng phó động thái mới từ EU

Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương), cho biết Ủy ban châu Âu (EC) mới đây đã công bố kế hoạch hành động về thép và kim loại. Kế hoạch hành động này "thực hiện các biện pháp để duy trì và mở rộng năng lực công nghiệp của châu Âu trong các lĩnh vực thép và kim loại" và được thiết kế nhằm "tăng cường khả năng cạnh tranh của ngành và bảo vệ tương lai của ngành".

Theo Cục Phòng vệ thương mại, kế hoạch hành động cũng có một cấu phần rõ ràng về "phòng vệ", với một số biện pháp chủ chốt có khả năng thu hút sự quan tâm đặc biệt của các doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm thép và kim loại sang Liên minh châu Âu (EU).

EC xác định một số thay đổi quan trọng sắp tới đối với cơ chế phòng vệ thương mại nhằm giải quyết tình trạng dư thừa năng lực toàn cầu "đe dọa nghiêm trọng đến lợi nhuận và khả năng cạnh tranh của các ngành công nghiệp châu Âu".

Thay đổi chính là thắt chặt ngay lập tức biện pháp tự vệ thép hiện tại của EU, nhằm giảm 15% lượng nhập khẩu các sản phẩm thép đang thuộc đối tượng áp dụng biện pháp tự vệ.

Biện pháp tự vệ thép của EU dự kiến thay thế bằng biện pháp dài hạn hơn. Cụ thể, khi biện pháp hiện tại hết hạn vào ngày 30-6-2026, EU có kế hoạch áp dụng một biện pháp "dài hạn" mới từ ngày 1-7-2026.

Tại thời điểm hiện tại, EC chưa cung cấp thông tin chi tiết về tính chất hoặc hình thức của biện pháp mới nhưng các thông tin này dự kiến sẽ được đưa ra chậm nhất là vào quý III. Ngoài ra, EC cũng lưu ý đến tình hình suy giảm trong ngành nhôm và tuyên bố ý định sẽ khởi động một cuộc điều tra để xem xét khả năng áp dụng một biện pháp tự vệ tương tự như thép đối với nhôm.

Trong đó, nhằm ngăn chặn hành vi lẩn tránh các biện pháp phòng vệ thương mại của EU (chẳng hạn như thông qua việc chuyển công đoạn sản xuất cuối cùng sang các nước thứ ba không nằm trong phạm vi áp dụng của biện pháp), EC đang xem xét việc điều chỉnh cơ chế phòng vệ thương mại thông qua việc đưa ra quy tắc “nấu chảy và đúc”.

Theo EC, việc áp dụng quy tắc này sẽ loại bỏ khả năng thay đổi xuất xứ của sản phẩm kim loại thông qua các công đoạn chế biến tối thiểu và cung cấp sự chắc chắn hơn trong việc truy xuất nguồn gốc của sản phẩm". Tuy nhiên, EC vẫn chưa đưa ra bất kỳ thông tin cụ thể nào về thời gian dự kiến để triển khai biện pháp này.

Trước hàng loạt biện pháp để bảo hộ ngành sản xuất nhôm, thép của EU, Cục Phòng vệ thương mại khuyến nghị hiệp hội và các doanh nghiệp sản xuất/xuất khẩu các sản phẩm như thép, nhôm rà soát lại các hoạt động sản xuất, xuất khẩu sang EU và theo dõi chặt chẽ các động thái của thị trường để kịp thời xây dựng phương án ứng phó trong trường hợp cần thiết.

Thanh Lâm