Ngát thơm hương thiết mộc lan

Hà Nội trong tôi:

Theo quan niệm dân gian, thiết mộc lan trổ hoa báo hiệu may mắn sắp đến với chủ nhân. Ảnh: tư liệu

Ngày còn nhỏ, bác hàng xóm cạnh nhà tôi có trồng cây thiết mộc lan. Khu tập thể nơi tôi sống thời đó rất ít nhà trồng cây, hoa cảnh. Gia đình nào cũng tận dụng những mảnh đất còn trống để trồng rau. Thế nên, tôi rất ấn tượng về gia đình bác hàng xóm cao tuổi bởi ngôi nhà rộng với khoảng sân yên tĩnh được tô điểm bởi khá nhiều hoa, cây cảnh đẹp. Buổi sáng, bác hay ngồi uống trà, đọc sách trong sân. Thi thoảng, lũ trẻ chúng tôi đi học qua chào bác và thường được cho vài cái bánh quy gai, kẹo Hải Châu. Với chúng tôi, đó là những thứ quà rất ngon.

Sau này, trước khi chuyển đi nơi khác sống, bác tặng lại cho gia đình tôi cây hoa thiết mộc lan. Khi về nhà tôi, cây chưa có hoa. Tôi cứ thắc mắc hỏi mẹ: “đây là cây gì mà không thấy ra hoa gì cả?”. Mẹ tôi mỉm cười, nhẹ nhàng giải thích: “Thiết mộc lan là loài cây quý và còn được gọi với tên khác là cây phát lộc, phát tài, phất dụ thơm. Theo dân gian truyền lại, cây thiết mộc lan mang đến may mắn cho gia chủ. Đặc biệt, khi cây ra hoa là báo hiệu tài lộc đang đến rất gần”.

Tôi cứ bán tín bán nghi, cho đến một ngày, bỗng dưng cây thiết mộc lan trổ ra những “vòi nụ” san sát ở các nách lá. Mẹ tôi vui lắm, càng chăm sóc cây kỹ hơn. Sáng nào bà cũng tưới cho cây trước khi đi làm. Các “vòi nụ” lớn dần và hoa bung nở. Lạ lắm nhé, ban ngày, hoa lặng lẽ nơi góc vườn, đẹp lạ mà không thơm. Hoa chỉ thả hương khi tắt ánh mặt trời. Đêm càng khuya, hoa càng thơm. Hương hoa lan xa đến tận đầu ngõ. Hàng xóm nhà tôi, ai cũng thích thú. Hồi đó, tối nào cũng vậy, mẹ tôi hãm ấm trà xanh mời các cô chú hàng xóm sang sân nhà tôi uống trà, ngắm hoa, thưởng hương và nghe radio. Lũ trẻ chúng tôi cùng vui đùa, trêu nhau cười như nắc nẻ. Thi thoảng, mẹ rang mẻ lạc cả vỏ hoặc ngô nếp mời mọi người. Niềm vui thời đó chỉ giản dị vậy thôi.

Có một điều trùng hợp khá thú vị. Đúng vào năm cây thiết mộc lan trổ hoa, bố của tôi được sang CHDC Đức để làm nghiên cứu sinh và trở thành Thạc sĩ. Sau này, khi có gia đình riêng, tôi có trồng cây hoa thiết mộc lan trước sân. Trong nhiều năm, cây chỉ vươn lá xanh mướt. Lần đầu hoa trổ bông, con trai tôi thực hiện được ước mơ của mình. Sau đó, cứ năm nào cây ra hoa, đại gia đình lại có thêm niềm vui mới.

Theo quan niệm dân gian về phong thủy, nếu đặt cây thiết mộc lan theo hướng Đông hoặc Đông Nam của ngôi nhà sẽ mang lại may mắn cho gia chủ. Dáng cây vững vàng, đặc tính nổi bật là luôn đâm chồi lá mới tại những vị trí bị cắt. Chính điều này khiến các chuyên gia phong thủy cho rằng, những chồi, nhánh mới này tượng trưng cho tài lộc, vận hội mới đến với gia chủ. Khi mua cây thiết mộc lan, người xưa thường dựa trên ước nguyện mong cầu để tính số cành. Chậu trồng 2 cành mang đến may mắn trong tình duyên, 3 cành mang đến hạnh phúc tròn đầy, 5 cành mang đến sức khỏe, 8 cành mang đến tài lộc. Đặc biệt, chậu trồng 9 cành mang đến viên mãn thành tựu.

Nhịp thời gian trôi, mùa lại nối mùa. Hà Nội gợi thương gợi nhớ với những mùa hoa trải dài theo năm tháng. Nhưng tôi tin, trong ký ức của nhiều người, hương hoa thiết mộc lan mãi ngát thơm cùng bao kỷ niệm thấm đẫm cảm xúc thân thương.

Vy Anh