Ngày thơ Việt Nam 2025: Ninh Bình rộn ràng, Hà Nội lặng im

Thời điểm này, nhiều nhà thơ và người yêu thơ ở Hà Nội đang băn khoăn: Năm nay, Tết thơ ở Hà Nội sẽ ra sao? Lời đáp khiến nhiều người ngạc nhiên: Muốn hưởng Tết thơ khán giả Hà Nội phải về Ninh Bình.

Trở tay không kịp?

Người yêu thơ coi ngày thơ Việt Nam như ngày Tết. Mọi năm Tết thơ ở Hà Nội rộn ràng khi cả Hội Nhà văn Việt Nam và Hội Nhà văn Hà Nội cùng tổ chức. Người trong giới văn chương và khán giả yêu thơ thủ đô có điều kiện lựa chọn: Đến với Ngày thơ do Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức hoặc Ngày thơ do Hội Nhà văn Hà Nội tổ chức.

Nhưng năm nay, mọi sự thay đổi khi Hội Nhà văn Việt Nam quyết định tổ chức Ngày thơ Việt Nam ở Ninh Bình. Toàn bộ sân chơi thuộc về Hội Nhà văn Hà Nội. Bất ngờ ở chỗ: Hội Nhà văn Hà Nội không tổ chức Ngày thơ Việt Nam vào rằm tháng Giêng.

Nhà hát Phạm Thị Trân - nơi diễn ra Ngày Thơ Việt Nam năm nay

Nhà thơ Trần Gia Thái, Chủ tịch Hội Nhà Văn Hà Nội chia sẻ với phóng viên báo Tiền Phong như sau: “Quan điểm của chúng tôi là, nếu cả Hội Nhà văn Hà Nội và Hội Nhà văn Việt Nam cùng làm Ngày Thơ thì khán giả phải chia sẻ hai nơi. Như thế không hay”.

Ông bật mí ngoài lề: Một vị lãnh đạo thành phố cũng có ý kiến, khi cả Hội Trung ương và Hội địa phương cùng làm ngày thơ khách bị san sẻ, vừa không hay lại vừa lãng phí. Vì thế, năm nay Hội Nhà văn Hà Nội không làm Ngày thơ Việt Nam vào rằm tháng Giêng. Lãnh đạo Hội Nhà văn Hà Nội tiết lộ: “Chúng tôi dự kiến sẽ làm vào dịp tháng 10, Ngày Thơ Mùa Thu”.

Cổng chào không gian Ngày thơ Việt Nam lần thứ 22 (2024)

Chọn tháng 10 để tổ chức ngày thơ trong không khí của mùa thu cách mạng và kỷ niệm ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954) cũng là một điều thú vị và ý nghĩa. Nhưng lẽ nào nhà thơ và người yêu thơ ở Hà Nội bị bỏ rơi trong Ngày Thơ Việt Nam năm nay?

Một người yêu thơ bày tỏ: “Tôi thấy hụt hẫng và bất ngờ khi khắp nơi đều có Tết thơ. Còn Hà Nội, trái tim của cả nước, lại im lìm”. Nhà thơ Bình Nguyên Trang cho biết, chị cũng “hơi sốc” trước thông tin này. Nhưng không vui hay không hài lòng thì người cầm bút và khán giả Hà Nội cũng đành phải chấp nhận.

Ngày thơ Hà Nội 2024 diễn ra tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Ảnh: VTC New

Phóng viên hỏi: “Tại thời điểm này, có phải Hội Nhà văn Hà Nội trở tay không kịp?”. Nhà thơ Trần Gia Thái, Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội đáp: “Chúng tôi không nghĩ năm nay Hội Nhà văn Việt Nam sẽ tổ chức Ngày Thơ Việt Nam ở Ninh Bình, vì mọi năm vẫn làm ở Hà Nội.

Trước đây, khi nhà thơ Hữu Thỉnh còn làm Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam thì chúng tôi được mời tham gia, đóng góp vào Ngày Thơ Việt Nam từ đầu. Bây giờ không như thế nữa”.

Kết hợp thơ ca và du lịch có khả thi?

Gian trưng bày của Bảo tàng Văn học VN tại Ngày Thơ Việt Nam 2024 ở Hoàng Thành Thăng Long

Người yêu thơ ở Hà Nội muốn hưởng Tết thơ có thể về Ninh Bình. Khoảng cách giữa từ trung tâm thành phố Hà Nội đến trung tâm thành phố Ninh Bình hơn 90 km đường bộ, nếu di chuyển bằng ô tô mất khoảng 1,5 tiếng. Khi Hội Nhà văn Việt Nam công bố Ninh Bình là nơi diễn ra Ngày thơ Việt Nam thì một số bạn trẻ yêu ca nhạc đã thốt lên: “Học theo Hà Anh Tuấn chăng?”.

Đầu năm 2023, Hà Anh Tuấn đã tổ chức 2 đêm “Chân trời rực rỡ” ở Ninh Bình, thu hút khoảng 20 ngàn khán giả. Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức Ngày Thơ Việt Nam ở Ninh Bình có giúp Ninh Bình hút khách du lịch? Độc giả yêu văn học Việt, anh Hoàng Lâm, 44 tuổi, ở Hà Nội đoán: “Ngày Thơ Việt Nam ở Ninh Bình cùng lắm thu hút sự tò mò của dân địa phương thôi. Người thích thơ bây giờ chủ yếu là những người nghỉ hưu ở các câu lạc bộ thơ. Họ thích thơ nhưng không đủ sức khỏe lại tính toán chi phí sẽ không đến tận Ninh Bình “đu” Ngày Thơ như fan của Hà Anh Tuấn “đu” Chân trời rực rỡ được”.

Một nhà thơ là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam khẳng định: “Đương nhiên không có chuyện hút khách du lịch về Ninh Bình. Người thích Tết thơ không quá nhiều mà người thích thì cũng không thích đến độ chạy xe từ Hà Nội đến Ninh Bình để hưởng Tết thơ.

Giờ người ta có quá nhiều thứ để quan tâm, hơn là thơ. Ngay các nơi tổ chức Ngày Thơ đều phải dựa vào các trường học để có khán giả. Chương trình cũng phải đưa vào các tiết mục văn nghệ khác cho khỏi nhàm chán. Tỷ lệ thơ trong chương trình thường không quá 50%”.

Ngày thơ Việt Nam 2024 ở Hoàng Thành Thăng Long

Nhà thơ Trần Nhương hiếm khi không tham dự Tết thơ. Những năm trước, ông còn tranh thủ ngồi vẽ ký họa, cũng kiếm được một chút thu nhập từ khách tới Ngày Thơ Việt Nam.

Năm nay, ông cũng có tên trong danh sách đại biểu được mời tới Ninh Bình dự Tết thơ. Trần Nhương cho biết, ông dự định sẽ đến Ninh Bình nhưng không tin khán giả ở Hà Nội hay những người làm thơ ở Hà Nội không được mời, không được bao chi phí sẽ kéo đến Ninh Bình để dự Ngày Thơ.

Phóng viên hỏi: “Ông nghĩ, khán giả Hà Nội bây giờ không thiết tha thơ đến mức bỏ chi phí cho một chuyến đi xa?”. Ông trả lời hóm hỉnh: “Người ta không cần Tết thơ đến thế đâu. Mà chỉ cần thơ bay lên là được”.

Nhà thơ Trần Nhương nói thêm: “Thay đổi địa điểm tổ chức Ngày Thơ Việt Nam là chủ trương của Hội Nhà văn Việt Nam. Có năm họ đề nghị tổ chức ở Tuy Hòa nhưng không biết trục trặc thế nào lại không thành. Nhưng cá nhân tôi không thích việc thay đổi địa điểm tổ chức Ngày Thơ. Tôi vẫn muốn Ngày Thơ tổ chức ở Văn Miếu, cảm thấy vẫn hồn cốt hơn là dịch chuyển khắp nơi”.

Nhà thơ Đặng Huy Giang cũng cho rằng Ngày Thơ Việt Nam do Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức, chọn hình thức “xê dịch” từ Hà Nội đến các tỉnh, thành trong nước chưa hẳn đã ổn: “Năm nay, Ngày Thơ làm ở Ninh Bình cũng được vì Hội còn lo xe cho cả trăm đại biểu đi được. Nhưng nếu tổ chức ở Phú Yên hay Sài Gòn thì sao đi được?

Địa điểm tổ chức ở xa chỉ có mấy người tham gia ban tổ chức đi thôi, lấy kinh phí đâu để nhà văn, nhà thơ theo cùng? Tổ chức ở tỉnh có cái dở là vậy. Nếu không có đại biểu và khách khắp nơi đổ về thì Ngày Thơ Việt Nam mang tầm vóc quốc gia cũng chỉ là ngày hội ở một tỉnh, thành”.

Có nhà thơ được mời dự Ngày Thơ Việt Nam ở Ninh Bình vẫn đang đắn đo không biết có tham dự hay không. Nhà thơ hay viết thơ tình chia sẻ lý do: “Tôi thấy chủ đề thơ không mới, bắt nguồn từ câu thơ của cố liệt sĩ, thi sĩ Lê Anh Xuân: Tổ Quốc bay lên bát ngát mùa xuân trong bài Dáng đứng Việt Nam. Tọa đàm: Trách nhiệm và khát vọng của nhà thơ, lại rộng và chung chung quá”. Nhà thơ Đặng Huy Giang sẽ tham gia tọa đàm trong Ngày Thơ Việt Nam nhưng ông cũng cảm thấy chủ đề của tọa đàm thiếu hấp dẫn.

Nông Hồng Diệu