Nghệ An gắn trách nhiệm các ngành, địa phương trong quản lý, vận động nhân dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ

“Thói quen” tàng trữ vũ khí trái phép

Đầu năm 2024, Đồn Biên phòng Na Ngoi, Bộ đội Biên phòng Nghệ An phối hợp UBND xã Na Ngoi (Kỳ Sơn) tổ chức tuyên truyền, vận động giao nộp, thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ tại bản Phù Quặc 2, xã Na Ngoi. Nhờ kết hợp các biện pháp công tác, người dân đã giao nộp 5 súng tự chế, trong đó có 3 khẩu súng bắn cồn, 2 khẩu súng kíp và 1 nòng súng tự chế.

Thiếu tá Nguyễn Trung Kiên - Đồn trưởng Đồn Biên phòng Na Ngoi cho biết: “Người dân đa phần không nhận thức được hoặc nhận thức rất mơ hồ về sự nguy hiểm của vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ nên thường giấu để sử dụng. Bởi vậy, đơn vị và địa phương cùng với tiến hành các nội dung tuyên truyền, trong đó nêu lên những tác hại của việc tàng trữ vũ khí, vật liệu nổ, các quy định của luật pháp về tàng trữ vũ khí, vật liệu nổ, đồng thời đã vận động người dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ hiện có”.

Cán bộ Đồn Biên phòng Na Ngoi, BĐBP Nghệ An tiếp nhận vũ khí do người dân địa phương giao nộp. Ảnh: PV

Tại xã biên giới Tam Hợp (Tương Dương), trong năm 2023, lực lượng Công an xã cũng đã tích cực phối hợp với Đồn Biên phòng Tam Hợp thu hồi được 38 khẩu súng tự chế tại bản Phồng, bản Xốp Nặm. Qua đó, góp phần đảm bảo an ninh trật tự, hạn chế tối đa những vụ tai nạn thương tích do các loại vũ khí, vật liệu nổ gây ra.

Ông Lô Thanh Nhất - Phó Chủ tịch UBND huyện Tương Dương, cho biết: “Xác định tầm quan trọng của công tác thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, hàng năm, UBND huyện đã ban hành nhiều kế hoạch, chỉ đạo các ngành, các địa phương, nòng cốt là lực lượng Công an tích cực tuyên truyền, vận động, thu hồi, làm thay đổi thói quen của người dân. Tính hết tháng 10/2023 trên địa bàn các xã, thị trấn, lực lượng Công an cũng đã thu được 297 súng tự chế, 5 bộ kích điện”.

Tuy nhiên, với thực tế nhận thức pháp luật của đồng bào còn hạn chế, lại sống ở khu vực miền núi với thói quen săn bắn, nên việc tàng trữ, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ vẫn còn diễn ra. Mới đây, vào khoảng 1h30’ ngày 8/5, Tổ công tác 373 Công an huyện Kỳ Sơn đang thực hiện nhiệm vụ tại tuyến Quốc lộ 16 đoạn qua xã Phà Đánh thì phát hiện Lô Văn Ba (SN 1993), trú tại bản Piêng Phô, xã Phà Đánh, tàng trữ trái phép 1 khẩu súng săn và 172 viên đạn.

Trước đó, vào khoảng 23h30’ ngày 7/5, cũng tại khu vực trên, Tổ công tác 373 Công an huyện Kỳ Sơn phát hiện Kha Văn Tăm (SN 1989), trú tại bản Sơn Thành, xã Tà Cạ, có hành vi tàng trữ trái phép 1 khẩu súng săn cùng 140 viên đạn. Tại cơ quan Công an, 2 trường hợp trên khai nhận đã mua các khẩu súng trên qua mạng để săn bắn chim.

Tang vật do Tổ 373 Công an huyện Kỳ Sơn thu giữ. Ảnh: PV

Chính việc người dân chưa nhận thức được mức độ nguy hại của việc tàng trữ vũ khí, mà không ít sự việc thương tâm đã xảy ra. Đơn cử, ngày 21/8/2022, khi đối tượng Lương Văn Tới (SN 1962) trú tại bản Lở, xã Xá Lượng (Tương Dương), do mâu thuẫn gia đình, đã dùng súng tự chế trong nhà, bắn vợ là bà Kha Thị H (SN 1962). Mặc dù đã được người nhà đưa đi cấp cứu, nhưng bà H đã tử vong sau đó.

Trước đó, vào trưa ngày 22/1/2022, bé T.L.T.A (4 tuổi, trú xã Sơn Thành, huyện Yên Thành) được người thân đưa đến nhà bác ruột ở xã Liên Thành (Yên Thành) chơi. Tại đây, người bác ruột đưa khẩu súng hơi ra kiểm tra, không may súng cướp cò khiến viên đạn xuyên trúng ngực bé A đứng chơi cách đó khoảng 20m. Cháu bé được đưa đi bệnh viện cấp cứu ngay sau đó, nhưng không qua khỏi.

Gắn trách nhiệm các ngành, địa phương

Theo lãnh đạo Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an tỉnh Nghệ An: Mặc dù số lượng vũ khí, vật liệu nổ được nhân dân giao nộp cũng như lực lượng chức năng thu giữ trong thời gian qua là rất lớn.

Trong 5 năm triển khai Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, tính đến 31/12/2023, toàn tỉnh đã vận động thu hồi được 12.328 khẩu súng; 5.933 viên đạn; 536 quả lựu đạn bom mìn, đầu đạn các loại; 136,75 kg thuốc nổ; 990 kíp nổ; 321,9m dây cháy chậm; 108,02 kg tiền chất thuốc nổ…

Phát hiện, bắt giữ 581 vụ, 844 đối tượng phạm tội, vi phạm pháp luật liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ. Thu giữ 403 khẩu súng; 40.570 viên đạn; 12 quả bom, mìn; 144,15 kg thuốc nổ; 7.062 chiếc kíp nổ; 1.340 m dây cháy chậm; 14 kg tiền chất thuốc nổ; gần 1.003 công cụ hỗ trợ các loại; 703 vũ khí thô sơ; 152 chi tiết, cụm chi tiết để lắp ráp vũ khí…

Song, để ngăn chặn triệt để hành vi tàng trữ, mua bán, sử dụng súng tự chế, đưa Nghệ An ra khỏi diện địa bàn trọng điểm trong số 18 địa phương của cả nước, là còn rất nhiều khó khăn do Nghệ An có tới 61 xã, phường biên giới, ven biển; trong đó có 22 xã biên giới đất liền thuộc vùng đặc biệt khó khăn, nhận thức của người dân còn nhiều hạn chế. Cùng với đó, do tập quán và thói quen, một số người dân ở miền núi, vùng sâu, vùng xa vẫn lén lút tàng trữ, sử dụng loại vũ khí này để săn bắn chim, thú và coi là vật phòng thân khi đi rừng…

Lãnh đạo Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội - Công an Nghệ An cho rằng, để thực hiện tốt công tác thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, cùng với vai trò của các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương cần tích cực tuyên truyền, phát huy cả vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín trong vận động người dân không tham gia vận chuyển, mua bán, tàng trữ vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trái phép. Đồng thời, phối hợp thành lập các điểm tiếp nhận vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ mà người dân giao nộp, cũng như khuyến khích người dân phát hiện, tố giác các hành vi vi phạm liên quan…

Tổ công tác 373 Công an huyện Kỳ Sơn làm việc với Kha Văn Tăm. Ảnh: PV

Liên quan vấn đề này, ngày 25/4/2024, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 3313/UBND-NC về việc nâng cao hiệu quả công tác quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trên địa bàn. Trong đó, giao Công an tỉnh xử lý nghiêm các hành vi vi phạm liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, đồng thời khắc phục những sơ hở, thiếu sót không để tội phạm lợi dụng để hoạt động phạm tội; Chỉ đạo, hướng dẫn công an các địa phương thực hiện nghiêm túc theo đúng trình tự, quy định của pháp luật về đề xuất thanh lý, tiêu hủy đối với vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ do nhân dân giao nộp hoặc bị thu hồi; Huy động lực lượng, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, chủ động đấu tranh phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật liên quan vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ...

UBND tỉnh cũng đề nghị Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Cục Hải quan tỉnh phối hợp chặt chẽ với Công an tỉnh tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát các tuyến, địa bàn trọng điểm để kịp thời phát hiện đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo, nhất là đối với các hành vi mua bán, vận chuyển vũ khí, vật liệu nổ, linh kiện vũ khí qua tuyến biên giới, tuyến biển... Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị quân đội, đồn biên phòng thực hiện nghiêm túc việc tuyên truyền, vận động nhân dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo đang tàng trữ trái phép.

Tại Công văn số 3313/UBND-NC cũng nêu rõ: Giám đốc các sở, thủ trưởng các ban, ngành cấp tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, thị xã phải thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc việc triển khai thực hiện theo phân công, phân cấp; chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh về tình hình, kết quả thực hiện của cơ quan, đơn vị, địa phương mình phụ trách, đặc biệt, không để tình hình vi phạm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ xảy ra trên địa bàn, lĩnh vực quản lý.

Đặng Cường