Nghệ thuật Tuồng bước vào không gian nightlife: Góc nhìn từ người trẻ và nghệ sĩ

Đêm ngày 26/5 tại Entropy Cocktail Club, số 15 Đào Duy Từ, quận Hoàn Kiếm (Hà Nội), khán giả đã được chứng kiến một tiết mục nghệ thuật đặc biệt trong khuôn khổ chương trình “Ái Long Địa #3: Tuồng Meets Techno”. Ngay giữa không gian giải trí hiện đại, nghệ sĩ Nhà hát Tuồng Việt Nam đã thể hiện trích đoạn kinh điển “Ôn Đình chém Tá” - một tiết mục vốn quen thuộc với sân khấu truyền thống, nay được đặt vào một bối cảnh hoàn toàn mới.

Trong ánh sáng chớp nhoáng và nhịp techno sôi động, nghệ thuật Tuồng không hề bị lạc lõng. Ngược lại, sự đối lập ấy đã tạo nên một trải nghiệm thị giác và âm thanh độc đáo, khiến cả không gian gần như lặng đi trong gần 20 phút. Nhiều khán giả trẻ không giấu được sự bất ngờ và xúc động. Họ dõi theo từng ánh mắt, động tác, tiếng hát đặc trưng của nghệ sĩ mà không cần lời thuyết minh hay giới thiệu quá dài dòng.

Sự chuyển dịch văn hóa đến từ chính người trẻ

Chương trình “Ái Long Địa” là chuỗi sự kiện nghệ thuật kết hợp giữa di sản truyền thống và các yếu tố đương đại như âm nhạc điện tử, ánh sáng sân khấu và sắp đặt thị giác. Với số thứ ba, nhóm ENTROPY Team – đơn vị sáng tạo tổ chức – đã lựa chọn Tuồng làm trung tâm biểu đạt, thể hiện mong muốn đưa loại hình nghệ thuật cổ truyền đến gần hơn với cộng đồng trẻ.

Chị Trần Khánh Linh (Linh Luay), đại diện ENTROPY, chia sẻ: “Chúng tôi không tìm cách làm mới Tuồng theo kiểu đơn giản hóa hay gây sốc. Điều quan trọng là đưa Tuồng vào bối cảnh mà người trẻ có thể cảm nhận. Nếu văn hóa thực sự còn sống, thì nó phải có khả năng va chạm với hiện thực, kể cả trong những không gian từng bị xem là không phù hợp như bar hay club.”

Cũng theo chị Linh, đội ngũ tổ chức dành sự tôn trọng tuyệt đối cho nghệ thuật Tuồng. DJ Felix (tên thật là Nguyễn Quốc Huy), người phối nhạc cho chương trình, cho biết anh không làm nhạc để “remix Tuồng cho lạ”, mà muốn giữ lại hơi thở, nhịp điệu nguyên bản, sau đó đặt nó trong cấu trúc âm thanh điện tử một cách có chủ đích.

“Chúng tôi gọi đây là một sự tái cấu trúc mang tính đối thoại. Tuồng không bị làm nền cho âm nhạc điện tử. Nó là trung tâm. Âm nhạc chỉ là chất dẫn,” DJ Felix nói.

Khi truyền thống được sống lại bằng trải nghiệm trực tiếp

Một trong những người tham dự, chị Lê Vũ Thùy Linh - sinh viên năm cuối ngành truyền thông tại Hà Nội - cho biết sau buổi biểu diễn, chị đã chủ động tìm hiểu thêm về nghệ thuật Tuồng: “Tôi đã về xem lại vở Ôn Đình chém Tá trên YouTube và đọc nhiều tài liệu liên quan. Trước đây, tôi luôn nghĩ Tuồng là thứ gì đó quá xa vời. Nhưng trải nghiệm lần này khiến tôi nhận ra rằng vấn đề không nằm ở Tuồng, mà nằm ở cách chúng ta tiếp cận nó.”

Điểm đáng chú ý của chương trình là sự đồng hành của FIRERS - thương hiệu lifestyle địa phương mang phong cách underground. Không chỉ dừng ở vai trò tài trợ, FIRERS còn góp phần xây dựng hình ảnh thị giác cho đêm diễn, từ các thiết kế bật lửa độc bản cho đến bố cục không gian, nhằm tạo nên một tổng thể hài hòa giữa yếu tố cá tính và giá trị truyền thống.

Từ phản ứng tích cực của khán giả đến hiệu ứng lan tỏa trên mạng xã hội sau đêm diễn, có thể thấy rằng việc đưa di sản vào không gian hiện đại không còn là một thử nghiệm rủi ro, mà đã bắt đầu định hình như một hướng đi khả thi. Trong dòng chảy văn hóa hôm nay, những mô hình như "Ái Long Địa" đang cho thấy nghệ thuật truyền thống không cần bị "làm mới" bằng chiêu trò. Nó chỉ cần được sống lại đúng cách, đúng nơi, và với những người thực sự sẵn sàng lắng nghe.

PV