Nghị định 168: Đột phá thủ tục đăng ký doanh nghiệp, thúc đẩy chuyển đổi số

Đột phá cải cách thủ tục hành chính, hỗ trợ doanh nghiệp và hộ kinh doanh

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 168/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 (gọi tắt là Nghị định 168) quy định về đăng ký doanh nghiệp và hộ kinh doanh, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Nghị định này thay thế Nghị định số 01/2021/NĐ-CP và Nghị định số 122/2020/NĐ-CP trước đây, đồng thời được kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá trong cải cách thủ tục hành chính và thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh.

Một trong những cải cách quan trọng của Nghị định 168 là đơn giản hóa thủ tục đăng ký. Cụ thể, doanh nghiệp có thể thực hiện đồng thời nhiều thủ tục đăng ký, thay đổi thông tin chỉ trong cùng một bộ hồ sơ thay vì phải làm từng bước riêng lẻ như trước.

Nghị định 168 là bước đột phá cải cách thủ tục hành chính, hỗ trợ doanh nghiệp và hộ kinh doanh. Ảnh minh họa.

Đặc biệt, đối với các hộ kinh doanh muốn chuyển đổi sang doanh nghiệp, thời gian thực hiện được rút ngắn xuống chỉ còn 2 ngày làm việc. Trong quá trình này, hệ thống sẽ tự động xử lý giải thể hộ kinh doanh cũ mà không cần thêm hồ sơ, giúp tiết kiệm thời gian và công sức của người dân.

Ngoài ra, các thủ tục như tạm ngừng kinh doanh, tiếp tục hoạt động hay giải thể đều có thể thực hiện hoàn toàn trực tuyến mà không cần nộp hồ sơ giấy nếu đã hoàn thiện hồ sơ điện tử. Điều này góp phần giảm bớt gánh nặng giấy tờ, nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý nhà nước, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Không chỉ đơn giản hóa thủ tục, Nghị định 168 còn thúc đẩy quá trình số hóa toàn diện khi tạo điều kiện thuận lợi cho việc đăng ký và thực hiện thủ tục online, khuyến khích doanh nghiệp và hộ kinh doanh sử dụng dịch vụ công trực tuyến, giảm thiểu tiếp xúc trực tiếp với cơ quan hành chính. Qua đó, tiết kiệm chi phí, cải thiện đáng kể môi trường kinh doanh và tạo động lực phát triển cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh cá thể.

Đẩy mạnh đăng ký trực tuyến, liên thông dữ liệu và nâng cao trách nhiệm cơ quan đăng ký

Một điểm nhấn quan trọng của Nghị định 168 là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình đăng ký doanh nghiệp và hộ kinh doanh. Người dân và doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ trực tuyến thông qua Cổng dịch vụ công hoặc Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, sử dụng tài khoản định danh điện tử và chữ ký số để kê khai, ký xác thực và thanh toán lệ phí. Hồ sơ được tiếp nhận và trả kết quả hoàn toàn qua mạng, giúp giảm thời gian chờ đợi và chi phí đi lại.

Cụ thể, theo Điều 39 của Nghị định 168, người nộp hồ sơ đăng nhập vào Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, kê khai thông tin, tải các văn bản điện tử, ký số hồ sơ và thanh toán các khoản phí, lệ phí trực tuyến. Ngay sau đó, người nộp hồ sơ nhận được giấy tiếp nhận và hẹn trả kết quả điện tử qua tài khoản.

Trường hợp hồ sơ hợp lệ, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và thông báo qua mạng. Nếu hồ sơ chưa đầy đủ, cơ quan đăng ký sẽ thông báo rõ ràng lý do và yêu cầu sửa đổi, bổ sung. Trường hợp hộ kinh doanh, quy trình tương tự được hướng dẫn chi tiết tại Điều 113 của Nghị định.

Đặc biệt, Nghị định 168 còn liên thông dữ liệu giữa cơ quan đăng ký doanh nghiệp và cơ quan thuế, giúp đồng bộ thông tin và kích hoạt mã số thuế ngay sau khi cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Dữ liệu về doanh nghiệp, hộ kinh doanh cũng được tích hợp vào Hệ thống thông tin quốc gia, do Bộ Tài chính quản lý và chia sẻ với các cơ quan nhà nước liên quan, bảo đảm tính minh bạch và thống nhất.

Nghị định 168 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, thay thế Nghị định số 01/2021/NĐ-CP và Nghị định số 122/2020/NĐ-CP. Ảnh minh họa.

Bên cạnh đó, Nghị định 168 còn quy định rõ trách nhiệm của cơ quan đăng ký kinh doanh các cấp. Cụ thể, cơ quan đăng ký phải giải quyết hồ sơ đúng thời hạn, nếu từ chối hoặc yêu cầu sửa đổi hồ sơ phải thông báo rõ ràng lý do. Trường hợp hộ kinh doanh không hoàn thiện hồ sơ trong vòng 60 ngày kể từ ngày nhận yêu cầu sửa đổi, cơ quan đăng ký có quyền hủy hồ sơ.

Bộ Tài chính được giao trách nhiệm hướng dẫn chuyên môn, tổ chức tập huấn, kiểm tra, hỗ trợ kỹ thuật cho các địa phương để bảo đảm triển khai hiệu quả Nghị định 168. Với những cải cách quan trọng này, Nghị định 168 được đánh giá là bước tiến mới trong cải cách thể chế, giúp số hóa thủ tục, giảm thiểu chi phí tuân thủ, minh bạch hóa quy trình và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp gia nhập thị trường.

Các doanh nghiệp và hộ kinh doanh đã được cấp giấy chứng nhận trước ngày 1/7/2025 vẫn được tiếp tục hoạt động bình thường, chỉ cần thực hiện theo quy định mới khi có thay đổi nội dung hoặc đăng ký mới. Nghị định 168 khẳng định cam kết của Chính phủ trong việc xây dựng môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, minh bạch và hiện đại, phù hợp với xu thế chuyển đổi số và hội nhập quốc tế.

Xuân Nha - Lâm Oanh