Nghiên cứu cải tạo cầu Long Biên theo hướng bảo tồn di sản văn hóa - lịch sử gắn với phát triển đô thị
Ngày 16/9, tại hội thảo quốc tế 'Nghiên cứu cải tạo và phát huy giá trị lịch sử văn hóa cầu Long Biên', nhiều học giả, chuyên gia trong và ngoài nước đã dành sự quan tâm đặc biệt tới vấn đề cải tạo cầu Long Biên - một biểu tượng văn hóa, lịch sử của Hà Nội có tuổi đời hơn 120 năm.
Ông Dương Đức Tuấn – Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, cho hay, cầu Long Biên có tuổi đời hơn 120 năm. Cây cầu có vị trí, vai trò quan trọng trong hệ thống các cầu vượt sông Hồng, thực hiện vận chuyển hành khách, hàng hóa từ trung tâm Hà Nội tới các tỉnh phía Bắc. Trong quá trình khai thác, cầu đã xuống cấp và việc trùng tu, cải tạo nhận được sự quan tâm lớn từ các cấp, nhân dân và các chuyên gia quốc tế.
Tại hội thảo, các chuyên gia đã đề xuất nhiều giải pháp tôn tạo cầu theo từng giai đoạn, từ khẩn cấp, ngắn hạn, trung hạn cho tới dài hạn. Theo đó, việc cấp thiết nhất sau quá trình nghiên cứu quan trắc và biến đổi thủy văn sông Hồng là sửa chữa, thay thế các cấu kiện kim loại xuống cấp, đồng thời gia cố trụ cầu và chống xói lở lòng sông.

Cầu Long Biên (Hà Nội) có tuổi đời hơn 120 năm.
Các kịch bản sử dụng cầu tương lai được đề xuất hướng tới phục hồi một phần thiết kế nguyên gốc khánh thành năm 1902, giữ lại những nhịp cầu tái thiết năm 1972 và duy trì đường sắt giữa cầu phục vụ tàu du lịch tải trọng nhẹ.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng chia sẻ về kinh nghiệm xây dựng và bảo tồn, phát huy giá trị một số cây cầu thép có giá trị di sản tại Pháp, nêu ý tưởng phát triển tuyến đường sắt qua cầu Long Biên vào khu vực trung tâm thành phố Hà Nội hay đề xuất sử dụng, khai thác các ô vòm đá của cầu Long Biên.
Đại sứ Pháp tại Việt Nam Olivier Brochet cho hay, cầu Long Biên là hiện thân của một thành phố phát triển đang không ngừng vươn lên. Cây cầu như một phần huyết mạch của người dân Thủ đô, kết nối quá khứ và hiện tại, biểu tượng của hợp tác Pháp - Việt.
“Đại sứ quán Pháp luôn sẵn sàng đồng hành cùng Hà Nội trong việc cải tạo tổng thể cây cầu để đảm bảo an toàn di chuyển, đề xuất những phương án tối ưu, phù hợp với quy hoạch sắp tới của thành phố”, Đại sứ Olivier Brochet khẳng định.
Cầu Long Biên (tên cũ là cầu Paul Doumer) là công trình thép do hãng Daydé & Pillé (Pháp) thiết kế, hoàn thành năm 1902. Đây là cây cầu đường sắt duy nhất kết nối khu vực lõi đô thị Hà Nội với các tỉnh phía Bắc, đồng thời là chứng tích lịch sử trong hai cuộc kháng chiến. Trải qua hơn 120 năm khai thác, cầu đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều lần phải sửa chữa tạm thời để đảm bảo an toàn.
Dự án nghiên cứu cải tạo cầu Long Biên do Chính phủ Pháp tài trợ thông qua Quỹ FASEP, với tổng kinh phí 710.510 euro (hơn 22 tỷ đồng), được triển khai trong 11 tháng. Công ty Artelia đã khảo sát tổng thể hiện trạng, xây dựng mô hình 3D cho toàn bộ 19 nhịp cầu, phân tích ảnh hưởng khí hậu - thủy văn, đề xuất các giải pháp gia cố khẩn cấp, sửa chữa trung và dài hạn, cùng kịch bản sử dụng lâu dài.
Đại diện Artelia cho biết: "Kết quả khảo sát "đã cung cấp mô hình tính toán cầu Long Biên với độ tin cậy cao, làm cơ sở đề xuất giải pháp vừa đảm bảo an toàn, vừa gìn giữ cây cầu như một "bảo tàng sống" của Hà Nội".