Ngoài phố mùa đông

Đi dọc phố Nguyễn Du hoa sữa vẫn thơm nồng nàn, từng chùm quả đang hình thành phủ lên mình lớp sương mai êm xanh như nhung. Ôi chao! Thứ mùi hương đầu mùa đông ấy nghe rạo rực, ấm áp.

Cái lạnh se sẽ buông mình! Trong câu hát say mê lòng người từ chiếc loa tuyên truyền trên phố “Hà Nội mùa thu cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ…”. Bỗng thấy mùa chuyển mình mạnh mẽ quá, tất thảy in sâu vào cảnh vật.

Nơi phố Tràng Thi, Quán Gánh cây bàng cựa mình thay lá đỏ. Hàng cơm nguội dọc phố Lý Thường Kiệt nhuộm lá vàng mơ, đường Hoàng Diệu kỳ lạ mùa này xanh thẫm bóng cây xa cừ. Trên mái nhà cổ khô những bóng rêu…

Mọi ngả đường với những hàng cây đặc trưng cho từng con phố đều dẫn về Hồ Gươm. Nơi tháp rùa nghiêng mình soi bóng. Nơi thật sự là mùa đông của Hà thành.

Hàng cây cổ thụ bắt đầu khoác lên mình tấm áo già nua cũ kỹ, cành lá khẳng khiu. Trong những lụi tàn của cảnh vật, mùa đang thẩm thấu vẫn chứa trong mình một mùa hoa - Cúc họa mi đã gài sau xe ai đó vội vã trắng tinh khôi tràn trên phố.

Dạo qua một vòng Hà Nội vào đông thật thiếu sót khi không nhớ ra mùa đông nơi hồ Tây. Ra đây để thấy câu ca mà người đời hay nói về mùa đông miền Bắc.

“Ngày tháng Mười chưa cười đã tối”. Sương khói là đây, nhân cảnh là đây… Hồ Tây ngày đông mơ màng khói lam chiều, sương giăng phủ mờ lãng đãng mặt hồ, giăng trên mọi ngả đường người qua lại. Lặng lẽ, gợi nhớ tiếng gõ thuyền đánh cá của ngư dân một thời xa xưa… Trong ánh mặt trời lạnh dần theo sương xuống… Hồ Tây chiều đông đẹp như một bức tranh thủy mặc.

Quà của mùa đông Hà thành. Thành phố nhá nhem lên đèn, đâu đó bóng dáng những mẹ, những chị, em bán hàng rong kiếm sống gợi lên một nét đẹp riêng có - Quà rong Hà Nội. Đơn giản lắm chỉ nồi ngô luộc, mẹt khoai nướng thơm nồng nàn trong gió thoảng mà ấm áp đến lạ lùng. Quà mùa đông Hà Nội đặc biểu trưng vùng miền. Nếu thiếu đi gánh hàng rong đến từ nhiều vùng đất quen thuộc ấy trong lòng Hà Nội là thiếu đi cả một góc sống đầy thi vị. Bấy nhiêu đó thôi hình thành nên cả một truyền thống văn hóa ẩm thực đường phố của người dân Hà Nội mỗi độ đông nhộn nhịp ùa về. Ngay tiếng rao dạo từ độ xế chiều đến mãi đêm khuya ai ngô luộc, sắn nóng, ngô nướng nào… cũng thổn thức, ghi nhớ hấp dẫn mãi cho những ai đi xa và cho những ai đang ở lại…

Có thể nói ngô nướng vỉa hè món quà quyến rũ nhất mùa đông. Cứ vào độ cuối tuần cùng đám bạn thân xà xuống quây quần bên cô hàng ngô nướng nhâm nhi từng hạt ngô nếp dẻo thơm, hơ tay sưởi ấm trên bếp than hồng vừa xuýt xoa, vừa cười rôm rả, nghe chị bán hàng kể chuyện đời, chuyện chọn mua ngô ở đâu ngon nhất, cách chọn một bắp như ý muốn, cách nướng ra sao để chín đều rẻo thơm không mất vị… Ngô nướng đạt chuẩn thường là những bắp bánh tẻ, bẹ xanh, bắt múp đầu. Ngô phải trồng ở nơi đặc trưng thuộc về nó mới ngon như ngô Hòa Bình, Hưng Yên, bãi giữa sông Hồng…

Mùa đông Hà Nội đêm mà vắng đi món ốc luộc thì thật là thiếu sót. Đĩa ốc nóng hổi miệng nói tay nhẩy rào rào vị nước chấm gừng cay cay ngọt ngọt hấp dẫn… tất cả tưởng chừng rất giản dị ấy vậy mà đã làm ấm nóng tình người những đêm mùa đông qua phố.

Hà Nội muôn điệu văn hóa ẩm thực. Ai đã từng sống cùng phố mùa đông nhâm nhi trà nóng vỉa hè, ngồi la cà với chiếc ghế nhựa thấp, cốc trà xanh ủ nóng trong giỏ mây ngắm dòng người vội vã. Bạn bè kịp trao nhau câu chuyện, những lời yêu hàm tiếu “lạnh thật đấy!” ?

Đã bao mùa đông đi qua, những món quà vặt mùa đông Hà thành vẫn không hề mai một đi vẫn: bánh rán, bánh khoai, quẩy nóng làm từ thứ bột nếp rẻo thơm rán lên từ ngập chảo mỡ, ăn trong lúc tan chiều bụng đã ngấm cái đói sau một ngày lao động mệt thật là hấp dẫn. Nó mời gọi người giàu sang hay bần hàn cũng bị lôi cuốn bởi mùi thơm rất riêng. Tất cả hâm nóng lên một góc phố mùa lạnh!

Mùa đông về, lạnh thật đấy! Nhưng trong lòng mỗi con người xa xứ đã cảm nhận được sự ấm áp lan tỏa khắp đất trời. Giữa một Hà thành nhộn nhịp hương vị mùa đông. Nơi mà ta trao nhau những món quà dân giã nhà quê, sắn nóng, ngô luộc, khoai nướng, hạt dẻ nóng… Tình người ấy mỗi mùa đông chỉ muốn xích gần lại. Mùa thong dong đông dạo phố!

Thảo Nguyên