Ngọn núi đầu tiên ở Triều Tiên được UNESCO vinh danh
Paektu, ngọn núi giữa Triều Tiên và Trung Quốc, vừa được UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu, ghi dấu di sản thiên nhiên đầu tiên của Triều Tiên được vinh danh quốc tế.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un cưỡi ngựa trong trận tuyết rơi ở núi Paektu. Hình ảnh do Hãng thông tấn Trung ương Triều Tiên (KCNA) công bố vào ngày 16/10/2019. Ảnh: KCNA.
Hội đồng điều hành Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) vừa chính thức đưa Paektu vào danh sách Công viên địa chất toàn cầu, đánh dấu lần đầu tiên Triều Tiên có một di sản thiên nhiên đạt chuẩn quốc tế.
Quyết định này được công bố trong cuộc họp vào tháng 2, ghi nhận “di sản thiên nhiên và văn hóa ấn tượng” của khu vực - nơi có các vụ phun trào núi lửa lịch sử, thung lũng băng hà và cao nguyên đá đồ sộ, theo CNN.
Ẩn mình giữa những dãy núi phía bắc bán đảo Triều Tiên, vượt qua các trạm kiểm soát quân sự và con đường đất đá gập ghềnh, núi Paektu (còn gọi là Changbaishan theo tên tiếng Trung) hiện lên như một biểu tượng hùng vĩ của quốc gia được mệnh danh bí ẩn nhất thế giới.
Với độ cao hơn 2.700 m và miệng núi lửa sâu thẳm, Paektu không chỉ là đỉnh núi cao nhất bán đảo Triều Tiên, mà còn là nơi giao thoa giữa thiên nhiên kỳ vĩ, truyền thuyết dân tộc và chính trị hiện đại.
Theo truyền thuyết, Paektu là nơi khai sinh Dangun - người lập nên vương quốc đầu tiên của người Triều Tiên. Trong lịch sử hiện đại, ngọn núi này tiếp tục được triều đại Kim gắn liền với sự ra đời và huyền thoại của gia tộc cầm quyền. Nhà sáng lập Kim Il Sung được cho là từng ẩn náu tại đây trong thời kỳ kháng Nhật. Con trai ông, Kim Jong Il, theo tuyên truyền nhà nước, sinh ra ngay gần đỉnh núi trong một cabin gỗ.
Núi thiêng của Triều Tiên được UNESCO công nhận là di sản Paektu, ngọn núi giữa Triều Tiên và Trung Quốc vừa được UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu, ghi dấu di sản thiên nhiên đầu tiên của Triều Tiên được vinh danh quốc tế.
Dù thiếu bằng chứng lịch sử và nhiều học giả tin rằng Kim Jong Il thực chất sinh ra ở Nga, câu chuyện Paektu vẫn được lặp lại không chút nghi ngờ trong suốt hệ thống giáo dục và truyền thông Triều Tiên. Núi được khắc trên quốc huy, đặt tên cho tên lửa, đập thủy điện và thậm chí là tượng trưng cho "dòng máu Paektu" - niềm kiêu hãnh dân tộc gắn với sự thuần khiết và anh hùng.
Nhà lãnh đạo Kim Jong Un thường xuyên đến thăm ngọn núi linh thiêng này. Năm 2018, ông đưa Tổng thống Hàn Quốc khi đó là Moon Jae-in và phu nhân lên đỉnh núi Paektu trong khuôn khổ hội nghị thượng đỉnh, ghi lại khoảnh khắc đoàn kết hiếm hoi.
“Tôi tự hỏi bao giờ mới có cơ hội đến đây, thật may mắn mong muốn của tôi đã thành hiện thực", cựu Tổng thống Moon Jae-in nói.
Ngoài ra, vào năm 2019, truyền thông nhà nước Triều Tiên công bố những bức ảnh chụp cảnh ông Kim cưỡi ngựa trắng lên ngọn núi linh thiêng ít nhất hai lần riêng biệt trong bối cảnh căng thẳng trên bán đảo.
Quang cảnh núi Paektu nhìn từ phía Triều Tiên, chụp vào tháng 6/2017. Ảnh: Justin Robertson/CNN.
Từ góc độ khoa học, Paektu là một núi lửa dạng tầng đang hoạt động, từng phun trào mạnh vào hơn 1.000 năm trước (năm 946 CN). Đây là một trong những vụ phun trào núi lửa mạnh nhất trong lịch sử.
UNESCO mô tả các công viên địa chất toàn cầu là "những khu vực địa lý thống nhất, nơi các địa điểm và cảnh quan có tầm quan trọng về địa chất quốc tế được bảo tồn và phát triển bền vững thông qua giáo dục và du lịch".
Theo tổ chức này, hiện có hơn 200 công viên địa chất tại 49 quốc gia. Di sản núi lửa, các thung lũng được hình thành do xói mòn băng hà và đồng bằng đá của Paektu như một phần tạo nên ý nghĩa toàn cầu của nơi này.
Năm ngoái, phía Trung Quốc của ngọn núi đã được công nhận với tên Changbaishan. Dù Triều Tiên nộp đơn trước (từ 2019), nhưng đại dịch Covid-19 đã khiến quá trình thanh tra thực địa bị trì hoãn.
Phóng viên quốc tế cấp cao của CNN Will Ripley, Phó chủ tịch cấp cao, Tổng biên tập Ellana Lee, nhà sản xuất Tim Schwarz và phóng viên ảnh Justin Robertson (từ trái sang phải), tại địa điểm hồ Chon trên đỉnh núi Paektu, tháng 6/2017. Ảnh: Justin Robertson/CNN.
Với danh hiệu mới, Bình Nhưỡng có thể định hướng Paektu trở thành điểm đến du lịch địa chất, thu hút du khách bằng cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ cùng huyền thoại được thêu dệt qua hàng thế hệ.
Đối với người dân Triều Tiên, Paektu không đơn thuần là một điểm đến. Đó là nơi lưu giữ ký ức dân tộc, truyền thống anh hùng và là biểu tượng không thể thay thế trong bản sắc văn hóa.
Cuộc sống ở vùng chân núi, dù nghèo nàn và biệt lập, vẫn toát lên lòng tự hào lặng lẽ nơi những con người tin rằng họ đang sống dưới bóng của ngọn núi thiêng.
UNESCO đã mang lại cho Paektu sự công nhận toàn cầu. Nhưng với Bình Nhưỡng, điều đó còn là cơ hội để kể lại câu chuyện của họ – một câu chuyện vừa hùng vĩ. Hiện tại, ngọn núi vẫn đứng vững, sườn núi phủ đầy mây và những câu chuyện của nó được truyền qua nhiều thế hệ.
