Người Israel hy vọng về khả năng tạm ngừng chiến với Hezbollah trước năm học mới
Tại hàng chục thị trấn và làng mạc nằm phía bắc Israel – khu vực giao tranh giữa lực lượng Tel Aviv và Hezbollah, các quan chức hy vọng còi báo động tên lửa hàng ngày sẽ nhường chỗ cho tiếng chuông trường học khi năm học bắt đầu bắt đầu vào ngày 1/9 tới. Tuy nhiên, cơ hội này vô cùng mong manh.
Trẻ em trong vùng chiến sự mất cơ hội học tập
Trong số 60.000 thường dân được sơ tán khỏi vùng chiến sự phía Bắc, có 14.600 là trẻ em, đang theo học tại các cơ sở được tái sử dụng làm nhà trẻ hoặc lớp học tạm thời trên khắp đất nước.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục Israel Yoav Kisch cho biết Israel đang chi 38 triệu USD để xây dựng các trường mẫu giáo và trường học mới ngoài tầm bắn tên lửa ở phía bắc, có thể tiếp nhận trẻ em nếu cơ sở dạy học vẫn “chưa đủ an toàn và sẵn sàng” trước ngày 1/9. Sẽ mất ít nhất một tháng để chuẩn cơ sở dạy học cho trẻ, khi phần lớn các cơ sở này nằm trong các cộng đồng đổ nát và đổ nát, không thể tiếp nhận học sinh vào năm tới.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục Israel Yoav Kisch. Ảnh: The Times of Israel.
“Chỉ khi tìm ra giải pháp trước ngày 1/8, chúng tôi mới có thể bắt đầu vào năm học mới vào một tháng sau đó”, ông Kisch nói.
Một số giáo viên cho biết, không có chỗ ở cố định, sức học của phần đông học sinh ở phía bắc Israel đã tụt dốc do phải sống cùng gia đình trong những khu vực chật chội, không đủ điều kiện diện tích để làm bài về nhà và ôn luyện lại kiến thức. Theo Bộ trưởng Bộ Giáo dục Israel, tỷ lệ học sinh bỏ học cấp ba tại vùng sơ tán có thể lên tới 5% - gấp đôi mức trung bình toàn quốc.
Một số cha mẹ của các em đang tìm cách tái định cư lâu dài ở vùng đất mới và từ bỏ việc trở về quê hương của mình.
Ông Ofer Zafrani, hiệu trưởng trường trung học Danziger ở thành phố biên giới Kiryat Shmona, cho biết: “Tôi không chắc chắn rằng tất cả công dân của Kiryat Shmona sẽ quay trở lại Kiryat Shmona”. Tuy nhiên, ông Zafrani vẫn hi vọng có thể “tìm ra giải pháp để đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh”.
Ở phía nam, trong các cộng đồng dọc theo Dải Gaza, một số gia đình Israel đã có thể trở về nhà sau khi lực lượng vũ trang tại đây ngăn chặn thành công hỏa lực tấn công vào khu vực này. Ông Zafrani cho biết người dân ở vùng giao tranh phía bắc cần có cơ hội tương tự như vậy.
Ông Zafrani nói: “Chúng tôi phải quay lại - và không chỉ quay lại mà còn phải có giải pháp cho tình hình ở miền Bắc, cũng như miền Nam, để chúng tôi cảm thấy an toàn tại khu vực mà chúng tôi đang sinh sống”.
Tại Gaza, không chỉ con người, hệ thống giáo dục của vùng đất này cũng bị tàn phá sau 8 tháng giao tranh.
Hiếm có khả năng chiến sự sẽ chấm dứt trước thềm năm học mới
Cho đến nay, song song với cuộc chiến ở Gaza, các cuộc đọ súng ở mặt trận phía Bắc của Israel vẫn được kiềm chế để không leo thang thành một cuộc chiến tranh xuyên biên giới toàn diện, giống như cuộc chiến gần nhất giữa Israel và Hezbollah hồi 18 năm trước. Israel đang để ngỏ khả năng đạt được một thỏa thuận ngừng bắn do Mỹ hoặc Pháp làm trung gian nhằm ngăn chặn các tay súng được Iran hậu thuẫn tránh xa khỏi khu vực biên giới.
Người dân sống trong khu vực sơ tán khỏi vùng chiến sự ở Israel. Ảnh: Reuters.
Trong cuộc gặp gỡ với các lãnh đạo địa phương tại khu vực biên giới hôm 23/5, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết Israel có "các kế hoạch chi tiết, quan trọng, thậm chí đáng ngạc nhiên" để đẩy lùi Hezbollah, lập lại hòa bình khu vực, "nhưng sẽ không để kẻ thù tham gia vào các kế hoạch này hoặc biết các thông tin chi tiết về kế hoạch này".
Thành viên Nội các chiến tranh Israel, ông Benny Gantz cũng đến thăm miền bắc cùng lúc với Netanyahu.
“Tôi kêu gọi chính phủ bắt đầu chuẩn bị, ngay từ hôm nay, để chúng tôi đưa người dân trở về nhà an toàn trước ngày 1/9, dù bằng vũ lực hay thỏa thuận. Chúng ta không được phép để phương bắc mất thêm một năm nào nữa", ông Gantz nói.
Hai chiến trường mà Israel đang tham chiến, một ở biên giới phía Bắc giáp Lebanon, một ở Gaza, có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Lực lượng Hezbollah tuyên bố rằng sẽ tiếp tục tấn công Israel chừng nào cuộc xung đột Israel-Hamas vẫn còn tiếp diễn. Kể từ khi xung đột Hamas-Israel nổ ra hồi tháng 10/2023, Hezbollah đã tiến hành nhiều cuộc tấn công các căn cứ của Israel để thể hiện sự ủng hộ đối với Palestine.
Nhiều quan chức trong chính phủ nước này lại lo ngại rằng, một khi người dân được phép quay lại khu vực biên giới phía Bắc – quê hương của họ, Hamas có thể lợi dụng cơ hội này để đẩy mạnh tấn công ở Gaza. Trong bối cảnh này, Israel có lẽ sẽ từ bỏ khả năng trả đũa nếu không muốn kéo theo các đợt tấn công mới từ phía Hezbollah, khiến nước này lại buộc phải ra lệnh sơ tán một lần nữa.
Trong khi đó, các quan chức giáo dục Israel cho biết họ cũng đang chuẩn bị cho một kịch bản phức tạp hơn nhiều: chiến tranh toàn diện với Hezbollah, biến toàn bộ lãnh thổ Israel thành chiến trường. Ông Kisch cho biết, nếu viễn cảnh này xảy ra, phần lớn các trường học trên cả nước sẽ đóng cửa khi dân thường đi trú ẩn.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục Israel cũng tính toán đến các phương án dạy học trực tuyến như trong thời điểm phong tỏa vì dịch Covid-19, nếu chiến sự không thể chấm dứt trước tháng 9 để học sinh có thể đến trường.
