Người phụ nữ tìm lại chính mình sau 20 năm trượt dài trong ma túy

Rayya Elias vươn lên từ cơn nghiện và cuộc sống trên đường phố New York nhờ sự chính trực. Nguồn: marcjfrancis.

Trong cuốn Con đường chính trực, nhà xã hội học người Mỹ Martha Beck đã chỉ ra tình trạng đánh mất sự chính trực - một trạng thái đẩy ta vào vòng xoáy bất an, mệt mỏi, và xa rời hạnh phúc thực sự.

Đó là khi bạn cảm thấy mọi thứ vô nghĩa, khổ sở về mặt cảm xúc, suy giảm về thể chất, thất bại liên tục trong các mối quan hệ, thất bại liên tục trong sự nghiệp…

Từ đó tìm đến những cơ chế đối phó không lành mạnh hoặc nghiện ngập khi cảm thấy lạc lõng, khiến bạn ngày càng xa rời con đường thực sự của mình.

Chiếc máy bay bị hỏng động cơ

Theo Martha Beck, mỗi người giống như một chiếc máy bay, nếu ở trạng thái toàn vẹn, mọi thành phần của máy bay sẽ hoạt động trơn tru và nhịp nhàng, giúp máy bay cất cánh bay cao. Nhưng nếu các thành phần bên trong không thống nhất hoặc hư hỏng, máy bay có thể bị chết máy, chao đảo, hoặc tệ hơn là gặp tai nạn.

Con người cũng vậy. Khi mất đi sự toàn vẹn, mọi thứ bên trong và bên ngoài của chúng ta đều bị ảnh hưởng tiêu cực. Công việc có thể trở nên trì trệ, các mối quan hệ dần rạn nứt, cuộc sống bế tắc, thậm chí lạc lối...

Martha Beck viết: “Nếu bạn từng thấy mình bỗng dưng phát cáu với một người mà bạn vô cùng yêu quý, hay bạn dự định ngồi xuống để hoàn thành một dự án nhưng rốt cuộc lại dành ra năm tiếng đồng hồ để tìm mua một bộ dụng cụ xăm mình tại nhà qua mạng, thì có lẽ bên trong bạn đang bị chia tách. Bạn đang cố gắng hành động theo những cách mà sâu trong tiềm thức, bạn không thật sự cảm thấy là đúng đắn. Bất cứ khi nào chúng ta làm điều này, cuộc đời chúng ta bắt đầu tuột dốc”.

Trong cuốn sách, Martha Beck đã đưa ra nhiều trường hợp ví dụ về những người đánh mất sự chính trực, khiến cuộc đời họ trở thành chuỗi thất bại và ước mơ tan vỡ… Phần lớn đều giống như chiếc máy bay bị hỏng động cơ, không thể vận hành trơn tru. Từ đó, bà chỉ dẫn cho chúng ta cách đọc những tín hiệu bên trong của chính mình để sống toàn vẹn, chính trực hơn.

Ví dụ câu chuyện của Rayya Elias. Cô là một người nghiện ma túy nặng, đã trượt dài trong những cơn phê thuốc trên đường phố New York suốt 20 năm. Hay Marc - một quân nhân đã dành cả đời trong quân ngũ dù anh chưa bao giờ yêu thích công việc này. Điều đó khiến anh cảm thấy khốn khổ và trút oán giận lên vợ mình, nhưng anh vẫn bám trụ nơi quân ngũ vì chỉ còn ba năm nữa là đủ điều kiện nhận lương hưu.

Thậm chí, bản thân Martha Beck cũng là một ví dụ. Tác giả sách cũng từng trải qua một hành trình đầy biến động: từ việc cảm thấy bế tắc trong công việc, suy sụp khi con trai được chẩn đoán mắc hội chứng Down, cho đến quyết định rời khỏi giáo hội Mặc Môn khiến bà trở thành kẻ thù của chính cộng đồng mình, hay nhận ra xu hướng tính dục của mình sau hàng chục năm. Tất cả những trải nghiệm đó giúp Beck hiểu rõ hơn về hành trình tìm lại chính trực, và đưa những bài học ấy vào từng trang sách.

Sách Con đường chính trực. Ảnh: HQ.

Hành trình tìm lại sự chính trực

Lấy cảm hứng từ Thần khúc của Dante Alighieri, Martha Beck chia hành trình tìm kiếm sự chính trực thành bốn giai đoạn, tương ứng với hành trình mà Dante trải qua: Khu rừng tối lầm lạc, Địa ngục, Luyện ngục và Thiên đường.

Bằng cách sử dụng phép ẩn dụ này, tác giả giúp người đọc liên hệ với những khía cạnh sâu thẳm trong chính mình để chuyển hóa bản thân, từ đó nhận ra điều mình thực sự khao khát thay vì chạy theo những gì xã hội áp đặt.

Thông qua sự kết hợp giữa tâm lý học và văn học, Martha Beck đã đưa khái niệm phức tạp trở nên gần gũi hơn với người đọc. Không chỉ vậy, những ẩn dụ trong hành trình của Dante cũng được bà “hiện đại hóa” để kết nối với các vấn đề mà con người hiện đại đang đối mặt, chẳng hạn trầm cảm, lo âu, mất phương hướng.

Beck nhấn mạnh rằng sống với sự chính trực không phải là làm vừa lòng tất cả, mà là sống sao để tâm hồn mình được bình an. Đây là một thông điệp mạnh mẽ và cần thiết, đặc biệt là trong bối cảnh ngày nay khi nhiều người cảm thấy áp lực trước việc phải đáp ứng các chuẩn mực xã hội.

Nhờ sự chính trực mà Rayya Elias và Marc đã tìm lại được chính mình. Trường hợp Rayya sau này còn bị chẩn đoán ung thư giai đoạn cuối, cô quyết định dành thời gian còn lại để sống trọn vẹn với âm nhạc, tình yêu và ra đi một cách thanh thản.

Còn Marc sau khi thực hiện những thay đổi nhỏ theo hướng dẫn của Martha Beck đã quyết định rời quân ngũ và tìm kiếm một công việc mới phù hợp với sở thích của mình, tình cảm giữa ông và vợ cũng được cải thiện theo hướng tốt hơn.

Nhận xét về cuốn sách, Elizabeth Gilbert (người tình đồng tính của Rayya Elias), tác giả cuốn sách Ăn, cầu nguyện và yêu đã viết: “Con đường chính trực là cuốn sách về sức mạnh cứu rỗi của việc khám phá, nói ra và sống đúng với sự thật về bản thân bạn…Cuốn sách này rung động với sự kỳ diệu, trí tuệ và tình yêu. Nó tràn đầy sự hài hước, tâm linh, khoa học hấp dẫn, và thậm chí cả Thần khúc của Dante. Cuốn sách rực rỡ này không chỉ thay đổi cuộc đời bạn, mà có lẽ còn cứu rỗi nó”.

Minh Châu