Nguyên nhân nào gây ra động đất ở Myanmar và Thái Lan?

Các nhân viên cứu hộ tìm kiếm thương vong tại hiện trường một tòa nhà bị sập sau trận động đất mạnh ở Myanmar. Ảnh Reuters

Myanmar dễ bị tổn thương với động đất như thế nào?

Myanmar nằm trên ranh giới giữa hai mảng kiến tạo, và là một trong những quốc gia có hoạt động địa chấn mạnh nhất thế giới.

Bà Joanna Faure Walker, giáo sư và chuyên gia về động đất tại Trường Đại học London, cho biết: "Ranh giới mảng kiến tạo giữa mảng Ấn Độ và mảng Á-Âu chạy theo hướng bắc-nam, cắt qua giữa lãnh thổ nước này". Bà cho biết hai mảng kiến tạo này di chuyển qua nhau theo chiều ngang với tốc độ khác nhau, dẫn đến gây ra các trận động đất trượt ngang.

Tại sao trận động đất hôm 28/3 lại gây thiệt hại nghiêm trọng như vậy?

Sagaing đã phải hứng chịu nhiều trận động đất trong những năm gần đây, trong đó có trận động đất mạnh 6,8 độ Richter khiến ít nhất 26 người tử vong, và hàng chục người bị thương vào cuối năm 2012.

Nhưng sự kiện hôm thứ Sáu 28/3 có lẽ là trận động đất lớn nhất trong 3/4 thế kỷ, xảy ra ở đất liền Myanmar, Bill McGuire - một chuyên gia động đất khác tại UCL, cho biết.

Roger Musson, nghiên cứu viên tại Cơ quan Khảo sát Địa chất Anh, nói với Reuters rằng độ sâu không đáng kể của trận động đất này cho thấy mức thiệt hại sẽ rất nghiêm trọng. Tâm chấn của trận động đất chỉ ở độ sâu 10 km (6,2 dặm), theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ.

"Điều này gây ra thiệt hại rất lớn vì nó xảy ra ở độ sâu không đáng kể, do đó sóng xung kích không bị tiêu tán khi chúng di chuyển từ tâm chấn động đất lên bề mặt. Các tòa nhà phải hứng chịu toàn bộ lực rung chuyển".

Myanmar đã chuẩn bị như thế nào?

Chương trình nguy cơ động đất của USGS cho biết vào thứ Sáu 28/3 rằng, số người tử vong có thể lên tới 10.000 đến 100.000 người, và tác động kinh tế có thể lên tới 70% GDP của Myanmar.

Ông Musson cho biết những dự báo như vậy dựa trên dữ liệu từ các trận động đất trước đây, và dựa trên quy mô, vị trí cũng như mức độ sẵn sàng ứng phó động đất nói chung của Myanmar.

Do khu vực Sagaing - gần với Mandalay đông dân rất hiếm khi xảy ra động đất, vì vậy cơ sở hạ tầng ở đây chưa được xây dựng để chịu được những thảm họa như vậy. Điều đó có nghĩa là thiệt hại có thể trở nên tồi tệ hơn nhiều.

Ông Musson cho biết trận động đất lớn gần đây nhất xảy ra ở khu vực này là vào năm 1956, do đó những ngôi nhà ở đây khó có thể được xây dựng để chịu được lực địa chấn mạnh như trận động đất xảy ra hôm 28/3.

"Hầu hết các trận động đất ở Myanmar đều xảy ra ở phía tây, trong khi trận động đất ngày hôm qua 28/3 lại xảy ra ở trung tâm đất nước", ông cho biết.

Yến Anh

Reuters