Nhập viện muộn nhiều trẻ viêm ruột thừa biến chứng

Phẫu thuật cho bệnh nhi bị viêm ruột thừa tại Bệnh viện Nhi trung ương.

Cấp cứu viêm ruột thừa thường gặp ở trẻ em

Bệnh nhi T.C.T (7 tuổi, ở Hà Nội) được đưa đến Bệnh viện Nhi trung ương ngày 20-8 trong tình trạng đau bụng liên tục, sốt, đi ngoài, nôn. Gia đình cho biết, khoảng 1 tuần trước đó, trẻ bắt đầu có biểu hiện đau bụng. Tuy nhiên, do lo ngại dịch bệnh Covid-19, lại sống trong khu vực hạn chế đi lại nên gia đình chưa cho con đến bệnh viện.

Vì bé T có tiền sử trào ngược dạ dày nên khi thấy con đau bụng, gia đình đã tự mua thuốc chống trào ngược và men tiêu hóa để điều trị tại nhà. Thế nhưng, tình trạng không thuyên giảm, trẻ sốt, đi vệ sinh không tự chủ.

Tại Bệnh viện Nhi trung ương, sau khi thăm khám và làm các xét nghiệm, các bác sĩ xác định trẻ bị viêm ruột thừa giai đoạn muộn, ruột thừa đã vỡ, gây viêm nhiễm lan tràn trong ổ bụng, phải mổ cấp cứu. Sau phẫu thuật, bệnh nhi tiếp tục được theo dõi và điều trị tích cực. Hiện tại, tình trạng của trẻ đã có những tiến triển thuận lợi.

Tương tự, bé N.H.A (6 tuổi, ở Hà Nội) được bố mẹ cho về quê chơi. Ngay sau đó là thời gian Hà Nội thực hiện giãn cách xã hội nên gia đình không kịp đón con về. Ở xa bố mẹ, trẻ xuất hiện triệu chứng đau bụng khoảng 1 tuần nhưng không được đi khám tại cơ sở y tế mà chỉ theo dõi tại quê. Đến khi tình trạng đau bụng ngày càng tăng, kèm sốt 38,5 độ, bụng chướng, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa..., trẻ mới được đưa đến khám tại Bệnh viện Nhi trung ương.

Tại đây, bé A được xác định chẩn đoán có áp xe ruột thừa trong ổ bụng do ruột thừa đã vỡ, ruột và các cơ quan khác trong ổ bụng dính xung quanh. Bệnh lý này hay gặp ở các trường hợp viêm ruột thừa chưa được điều trị và đến muộn trong vòng 5-7 ngày. Rất may mắn là các bác sĩ đã phẫu thuật được cho bé bằng phương pháp nội soi, gỡ dính, cắt ruột thừa, hút rửa sạch ổ áp xe. Sau đó, bé tiếp tục được điều trị hậu phẫu. Sau 7 ngày điều trị, bé đã được xuất viện.

Theo PGS.TS Phạm Duy Hiền, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi trung ương kiêm Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, viêm ruột thừa là cấp cứu ngoại khoa thường gặp nhất ở trẻ em. Nguyên nhân gây viêm ruột thừa chưa rõ ràng, có thể có liên quan yếu tố tắc nghẽn cơ học của lòng ruột thừa như: Sỏi phân, nang bạch huyết, hoặc kí sinh trùng, dị vật, hạt hoa quả...

Các triệu chứng thường gặp của viêm ruột thừa gồm có: Đau bụng quanh rốn hoặc ở vùng hố chậu phải, nôn, sốt. Một số ít bệnh nhân có thể có biểu hiện đi tiêu lỏng (thường gặp ở trẻ nhỏ), dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý nhiễm khuẩn đường tiêu hóa.

Trẻ được chăm sóc sau khi phẫu thuật viêm ruột thừa tại Bệnh viện Nhi trung ương.

Không lơ là, chủ quan với các dấu hiệu bệnh của trẻ

PGS.TS Phạm Duy Hiền cho biết, ở trẻ em, ruột thừa không cố định ở bụng dưới, bên phải như người lớn mà có thể ở nhiều vị trí, gây nên các đặc điểm đau khác nhau, như gây đau quanh rốn hoặc thượng vị giống tình trạng đau dạ dày hay rối loạn tiêu hóa thông thường. Chính vì thế mà đôi khi cha mẹ không lưu ý hoặc chủ quan trước những triệu chứng ban đầu của trẻ.

"Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tình trạng viêm nhiễm từ chỗ chỉ trong phạm vi ruột thừa sẽ tiến triển đến giai đoạn căng chứa mủ, tiết dịch ra xung quanh, hoại tử, vỡ,... từ đó lan rộng trở thành viêm phúc mạc. Nhiễm trùng từ khu trú thành lan tràn, thậm chí có thể gây nhiễm trùng máu, sốc nhiễm khuẩn, đe dọa tính mạng của bệnh nhân", PGS.TS Phạm Duy Hiền lưu ý.

Hiện nay, phẫu thuật nội soi cắt ruột thừa viêm là phương pháp tiêu chuẩn cho điều trị viêm ruột thừa cấp. Việc phẫu thuật được thực hiện an toàn và hiệu quả, thời gian điều trị ngắn (nằm viện 2-3 ngày), tỷ lệ biến chứng rất thấp. Tuy nhiên, với các trường hợp viêm ruột thừa biến chứng thành viêm phúc mạc ruột thừa, việc điều trị trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Vì lý do an toàn cho bệnh nhân, các bác sĩ đôi khi cũng không thể thực hiện việc phẫu thuật hoàn toàn qua nội soi mà phải kết hợp với mổ mở mới có thể điều trị triệt để. Chính vì vậy, thời gian nằm viện kéo dài hơn (có thể lên đến 10-15 ngày), việc chăm sóc sau phẫu thuật cũng phức tạp hơn.

"Việc các bậc phụ huynh quá hoang mang, lo sợ dịch Covid-19 hoặc lơ là, chủ quan mà trì hoãn đưa trẻ đến bệnh viện có thể vô tình gây hại cho trẻ. Cha mẹ cần chú ý, chủ động theo dõi và nhận diện những dấu hiệu bất thường để kịp thời đưa trẻ đi khám, tránh bỏ qua "thời điểm vàng" trong chẩn đoán xác định và điều trị", PGS.TS Phạm Duy Hiền khuyến cáo.

Xuân Lộc