Nhặt được tài sản của người khác mà không trả lại người bị mất thì có bị xử lý không?

Thượng úy Thái Bá Tuấn, nhân viên hàng hải, Trạm Biên phòng cửa khẩu cảng Tiên Sa (Biên phòng cửa khẩu cảng Đà Nẵng, BĐBP Đà Nẵng) trao trả lại tài sản cho người bị mất. Ảnh: Trúc Hà

Theo quy định tại khoản 1 Điều 230 Bộ luật dân sự 2015 quy định về việc “Xác lập quyền sở hữu đối với tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên” như sau:

1. "Người phát hiện tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên mà biết được địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc trả lại tài sản cho người đó; nếu không biết địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc giao nộp cho Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã nơi gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại.

Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã đã nhận tài sản phải thông báo cho người đã giao nộp về kết quả xác định chủ sở hữu”.

Như vậy theo quy định của pháp luật, trường hợp nhặt được của rơi nếu không tìm thấy người đánh rơi thì có thể đến cơ quan Công an, UBND cấp xã gần nhất để trình báo. Nếu sau 1 năm, kể từ ngày thông báo công khai về tài sản đó mà không xác định được chủ sở hữu hoặc chủ sở hữu không đến nhận thì quyền sở hữu đối với tài sản này được quy định tại khoản 2 Điều 230 Bộ luật dân sự 2015 và được xử lý như sau:

- Tài sản có giá trị nhỏ hơn hoặc bằng mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định thì người phat hiện tài sản là chủ sở hữu tài sản đó.

- Tài sản có giá trị lớn hơn mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định thì sau khi trừ chi phí bảo quản tài sản đó người phát hiện tài sản được nhận số tiền bằng 10 lần mức lương cơ sở + 50% (một nửa) giá trị phần vượt quá 10 lần mức lương cơ sở còn phần giá trị tài sản đó thuộc về nhà nước.

Trong trường hợp tài sản đó không thuộc sở hữu của ai thì theo quy định tài Điều 228 Bộ luật dân sự 2015 quy định về “Xác lập quyền sở hữu đối với tài sản vô chủ, tài sản không xác định được chủ sở hữu” thì xử lý như sau:

- Sau 1 năm mà không xác định được ai là chủ sở hữu nếu tài sản là động sản thì người phát hiện tài sản là chủ sở hữu tài sản đó.

- Sau 5 năm mà không xác định được ai là chủ sở hữu nếu tài sản là bất động sản thì bất động sản đó thuộc về Nhà nước; người phát hiện được hưởng một khoản tiền thưởng theo quy định của pháp luật.

Trường hợp nhặt được của rơi mặc dù biết người đã làm rơi nhưng cố tình không trả có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-Cp ngày 31/12/2021 của Chính phủ thì bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.

Trường hợp nhặt được của rơi có giá trị từ 10.000.000 đồng trở lên mặc dù biết người đã làm rơi nhưng cố tình không trả có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 176 Bộ luật hình sự về “Tội chiếm giữ trái phép tài sản” cụ thể như sau:

- Nếu giá trị tài sản từ 10.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc có giá trị dưới 10.000.000 đồng nhưng là di vật, cổ vật thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

- Nếu giá trị tài sản từ 200.000.000 đồng trở lên hoặc là bảo vật quốc gia thì bị phạt tù từ 1 đến 5 năm.

Qua các phân tích trên chúng ta có thể hiểu được phần nào quy định của pháp luật về vấn đề trên, có thể tài sản đó đối với chúng ta nó không có ý nghĩa hoặc giá trị nhỏ so với chúng ta nhưng nó lại có ý nghĩa và vô cùng quý giá đối với người khác. Vì vậy, điều tốt nhất và nên làm khi chúng ta nhặt được của rơi hoặc đồ bỏ quên thì nên trả lại người đã mất hoặc đến các cơ quan chức năng có thẩm quyền để trình báo sự việc.

BBP