Nhiệm vụ thu ngân sách năm 2024: Không chủ quan trước những tín hiệu khả quan

Để hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách năm 2024, từ nay đến cuối năm, ngành Tài chính tiếp tục triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, từ đánh giá tình hình kinh tế đến nhận diện rủi ro, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất...

Người nộp thuế giao dịch tại Chi cục Thuế quận Tây Hồ (Cục Thuế thành phố Hà Nội). Ảnh: Quang Thái

Thu ngân sách đạt gần 53% dự toán

Theo số liệu từ Bộ Tài chính, lũy kế thu ngân sách nhà nước 5 tháng đầu năm 2024 đạt 898,4 nghìn tỷ đồng, bằng 52,8% dự toán năm, tăng 14,8% so với cùng kỳ năm 2023 (ngân sách trung ương ước đạt 56,5% dự toán, ngân sách địa phương đạt 49,1% dự toán).

Tổng cục Thuế thông tin cụ thể hơn, tổng thu ngân sách trong 5 tháng do cơ quan thuế quản lý đạt 767.415 tỷ đồng, bằng 51,6% so với dự toán, tăng 14,9% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, thu nội địa đạt 742.737 tỷ đồng, bằng 51,6% so với dự toán, bằng 115,7% so với cùng kỳ năm 2023. Toàn ngành có 13/20 khoản thu, sắc thuế đạt hơn 50% dự toán, trong đó một số khoản thu lớn như: Thu từ khu vực doanh nghiệp nhà nước ước đạt 50,3%; thu từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài ước đạt 52,9%; thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh ước đạt 57,1%; thuế thu nhập cá nhân đạt 55%... Trong số 63 tỉnh, thành phố, 23 địa phương có tiến độ thu đạt hơn 50% so với dự toán và 52 địa phương có tăng trưởng thu.

Lãnh đạo Tổng cục Thuế đánh giá, thu nội địa 5 tháng qua đạt khá do các doanh nghiệp đã tạm nộp 3/5 kỳ thuế thu nhập doanh nghiệp (gồm quý IV-2023, quyết toán năm 2023, quý I-2024) nên thu thuế thu nhập doanh nghiệp đã đạt 65,2% dự toán.

Cùng với đó, từ đầu năm 2024, toàn ngành Thuế đã triển khai đồng bộ công tác quản lý thu, chống thất thu ngân sách nhà nước. Trong 5 tháng qua, cơ quan thuế các cấp đã thực hiện 11.406 cuộc thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp và kiểm tra 231.276 hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế, bằng 144% so với cùng kỳ năm 2023. Tổng số tiền kiến nghị xử lý qua thanh tra, kiểm tra là 11.608 tỷ đồng. Ngành Thuế cũng đẩy mạnh các biện pháp thu nợ thuế. Lũy kế 5 tháng cơ quan thuế đã thu được 37.101 tỷ đồng, tăng 7,9% so với cùng kỳ năm 2023.

Còn theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, số thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất, nhập khẩu trong 5 tháng năm 2024 đạt 165.696 tỷ đồng, bằng 44,2% dự toán được giao, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân là do kim ngạch xuất nhập khẩu 5 tháng qua tăng.

Nhận diện sớm rủi ro

Mặc dù đạt kết quả khả quan, song thu ngân sách từ nay đến cuối năm không hề dễ dàng, bởi theo chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Hoàng Thị Hồng Vân (Khoa Kế toán - Kiểm toán, Học viện Ngân hàng), tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn; số lượng doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh vẫn lớn.

Về nhiệm vụ thu ngân sách, Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành cho rằng, toàn ngành sẽ phải nỗ lực hơn, từ việc theo dõi sát sao và đánh giá đúng tình hình kinh tế đến phân tích, nhận định tác động từ chính sách tài khóa, tiền tệ đối với sức khỏe doanh nghiệp và hoạt động sản xuất, kinh doanh; từ đó nhận diện sớm rủi ro, kịp thời tham mưu với Bộ Tài chính, Chính phủ kịch bản, giải pháp chủ động điều hành thu ngân sách nhà nước. Tiến độ thu cũng được theo dõi chặt chẽ, đánh giá, phân tích từng địa bàn, từng khu vực, khoản thu, sắc thuế; dự báo thu hằng tháng, hằng quý; rà soát, xác định những nguồn thu còn tiềm năng, các lĩnh vực, loại thuế còn thất thu để đề xuất giải pháp quản lý hiệu quả.

Đồng thời, ngành Thuế đã kiến nghị UBND các tỉnh, thành phố tiếp tục duy trì và tăng cường hoạt động của Ban Chỉ đạo chống thất thu và thu hồi nợ đọng thuế. Ngành tiếp tục tháo gỡ vướng mắc về hoàn thuế giá trị gia tăng; giải quyết hoàn thuế giá trị gia tăng kịp thời cho doanh nghiệp, bảo đảm đúng đối tượng, chính sách, quy định.

Tổng cục Hải quan cũng cho hay, toàn ngành tập trung cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính theo hướng hiện đại, công khai, minh bạch, giải quyết kịp thời vướng mắc phát sinh liên quan đến thủ tục hải quan, chính sách thuế, quản lý thuế, chế độ kế toán, cũng như tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất, nhập khẩu...

Tại hội nghị đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ chương trình công tác tháng 5-2024, triển khai nhiệm vụ, chương trình công tác tháng 6-2024 của Bộ Tài chính, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh, mặc dù 5 tháng đã thu ngân sách đạt hơn 50% dự toán năm, song các đơn vị chức năng không được chủ quan, bởi tình hình kinh tế vẫn còn những dấu hiệu khó khăn, bất ổn. "Do vậy, nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước trong những tháng còn lại của năm 2024 phải được quan tâm chặt chẽ, trong đó cơ quan thuế, hải quan triển khai đồng bộ các giải pháp bảo đảm chắc chắn thu được, thu đủ, thu vượt dự toán", Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi giao nhiệm vụ.