Nhọc nhằn cuộc sống ở bản Đăm

Cuộc sống định canh, định cư của hơn 60 hộ đồng bào dân tộc Dao ở bản Đăm, xã Đức Nhàn.

Nơi đây đang có hơn 60 hộ đồng bào dân tộc Dao sinh sống. Qua trò chuyện với trưởng bản Đặng Văn Dèn, chúng tôi được biết khoảng 30 - 40 năm trước, bà con được vận động di chuyển từ trên núi cao về vị trí này định canh, định cư theo chính sách của Đảng, Nhà nước. Với sự quan tâm, hỗ trợ của Trung ương, của tỉnh, đời sống của người dân bản Dao được cải thiện dần. Tuy nhiên, do giao thông đi lại khó khăn nên sản xuất hàng hóa ở đây vẫn còn manh mún, nhỏ lẻ. Bà con người Dao luôn chăm chỉ lao động, tích cực trồng ngô, cấy lúa trên diện tích được chia để đảm bảo tự túc, tự cấp về lương thực và một phần phục vụ việc chăn nuôi gia súc, gia cầm.

Người dân bản Dăm, xã Đức Nhàn trồng lạc trên núi để cải thiện một phần thu nhập.

Cũng giống như bao nông dân khác sinh ra, lớn lên ở bản, chị Dương Thị Mai dậy sớm, tranh thủ nấu cơm rồi cùng chồng lên núi cuốc đất trồng lạc, chăm sóc ngô lai cho đến trưa muộn mới về. Chị Mai cho biết: Nhờ khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp nên cây ngô, cây lạc có điều kiện phát triển, cho năng suất khá. Mỗi năm, chúng tôi trồng 2 vụ ngô, 1 vụ lạc. Trong đó, cây lạc mới được trồng ở vài vụ gần đây. Thấy năng suất ổn và tiêu thụ thuận lợi nên diện tích đang được bà con mở rộng. Đến mùa thu hoạch, ngoài một vài khách quen đi xe máy lên bản thu mua, người dân thường tự chở hàng xuống bán ở các chợ phiên Tân Minh, Pheo, Mường Chiềng.

Cây ngô lai được người dân bản Đăm trồng nhiều, nhưng dùng vào việc chăn nuôi là chính, sản xuất hàng hóa chưa phát triển.

Bên cạnh công việc trồng trọt, nhiều gia đình tận dụng nguồn thức ăn tự nhiên sẵn có để duy trì sản lượng chăn nuôi lợn bản địa. Một vài hộ chăn nuôi theo hướng thương phẩm với số lượng 20 – 30 con/lứa. Theo chia sẻ của ông Dương Văn Sinh: Bà con trong bản nuôi lợn theo phương thức bán thả rông, cho ăn thức ăn dân dã chỉ có cám ngô, cây chuối và rau rừng nên được xuất bán với giá tốt, tiêu thụ ổn định. Công việc chăn nuôi quy mô nhỏ lẻ cũng chính là nguồn thu chủ yếu của nhiều hộ gia đình.

Ngoài chăn nuôi, trồng trọt quy mô nhỏ lẻ, bản Đăm chưa có tìm ra đột phá trong phát triển kinh tế.

Cùng với nỗ lực từ phía người dân, chính sách dân tộc và các chương trình mục tiêu quốc gia đã đồng hành cùng bà con trong thực hiện công cuộc giảm nghèo. Trong đó, chính sách dân tộc quan tâm hỗ trợ về cây, con giống, tư liệu sản xuất, kiến thức khoa học kỹ thuật. Từ nguồn lực của Nhà nước, 100% hộ dân sinh sống ở bản được sử dụng điện lưới quốc gia và công trình nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Công tác chăm sóc sức khỏe, việc học hành của con em được đảm bảo. Vừa qua, nhiều hộ nghèo ở bản đã được hỗ trợ làm nhà ở kiên cố với mức hỗ trợ 60 triệu đồng/nhà trong chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát”.

Giao thông cách trở là “rào cản” lớn nhất cho phát triển kinh tế - xã hội ở bản Đăm.

Tính đến cuối năm 2024, bản còn 30 hộ nghèo, 13 hộ cận nghèo, bình quân thu nhập đạt 28 triệu đồng/người/năm. Theo Trưởng bản Đặng Văn Dèn, để thúc đẩy phát triển kinh tế hàng hóa ở bản cần có thêm sự định hướng của cấp ủy, chính quyền về phương cách làm ăn, như: Trồng cây gì, nuôi con gì mang lại hiệu quả cao, mang lại sinh kế lâu dài và giảm nghèo bền vững. Thêm vào đó, cộng đồng dân cư bản Đăm mong muốn Đảng, Nhà nước tiếp tục quan tâm giải quyết khó khăn về hạ tầng giao thông, thông tin liên lạc, hỗ trợ sinh kế... để cuộc sống vơi bớt nhọc nhằn, tạo khởi sắc cho phát triển KT- XH.

Bùi Minh