NHTW Nga cắt giảm lãi suất 50 điểm cơ bản sau đòn trừng phạt của Mỹ

Thống đốc NHTW Nga Elvira Nabiullina

Phát biểu tại buổi họp báo sau quyết định chính sách, Thống đốc NHTW Nga Elvira Nabiullina cho biết, có 3 lựa chọn về lãi suất đã được xem xét tại cuộc họp chính sách của NHTW Nga, đó là: 16%, 16,5% và giữ nguyên lãi suất ở mức 17%.

Trong đó sự khác biệt về quan điểm có lẽ chỉ tập trung vào việc đánh giá lạm phát ổn định và mức độ lo ngại về quy mô của các tác động thứ cấp có thể xảy ra từ các yếu tố thúc đẩy lạm phát một lần.

Tuy nhiên bà cũng nói thêm rằng: “Tôi tin rằng chúng ta đang trong chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ, dù theo hướng nào đi nữa. Điều này có thể diễn ra với những khoảng dừng, nhưng bạn có thể thấy quỹ đạo của lãi suất mà chúng tôi đã đặt ra cho năm tới, đó là sự tiếp nối, mặc dù thận trọng hơn, của việc nới lỏng chính sách tiền tệ...”.

Bà cũng chỉ ra việc thị trường lao động giảm bớt sức mạnh và nhu cầu chậm lại là những yếu tố dẫn đến việc cắt giảm lãi suất. “Chúng tôi thấy tăng trưởng nhu cầu đang chậm lại, tình trạng cầu quá nóng đang lắng xuống, và chúng tôi kỳ vọng khoảng cách nhu cầu sẽ được thu hẹp trong nửa đầu năm tới”, bà Nabiullina cho biết.

Theo các nhà phân tích, nguyên nhân chủ yếu khiến NHTW Nga sẽ thận trọng hơn chính là áp lực lạm phát. Trước đó, vào ngày 12/9, NHTW Nga cũng đã cắt giảm lãi suất 100 điểm cơ bản xuống còn 17%, ít hơn dự kiến của các nhà phân tích, với lý do lạm phát vẫn ở mức cao.

Kể từ đó, Bộ Tài chính đã đề xuất tăng thuế suất thuế giá trị gia tăng (VAT) từ 20% lên 22% vào năm 2026 để giúp kiềm chế thâm hụt ngân sách, một động thái được cho là sẽ làm tăng thêm một điểm phần trăm vào lạm phát vào năm 2026.

Trong thông báo phát đi sau cuộc họp chính sách, NHTW Nga cũng thừa nhận: “Áp lực lạm phát hiện tại sẽ tạm thời tăng vào cuối năm 2025 và đầu năm 2026 do một số yếu tố, bao gồm điều chỉnh giá cả và phản ứng của kỳ vọng lạm phát đối với việc tăng thuế VAT sắp tới”.

Cơ quan này cũng điều chỉnh dự báo lạm phát năm 2025 của Nga là từ mức 6% đến 7%, thay vì từ 6,5% đến 7% như dự báo trước đó.

Lạm phát hàng tuần của Nga, một thước đo quan trọng đối với ngân hàng, đã ở mức trên 0,2% trong ba tuần qua. Trong khi lạm phát tích lũy kể từ đầu năm đã đạt gần 5% tính đến ngày 20 tháng 10. Còn lạm phát hành năm cũng đã tăng lên mức 8,14% trong tuần gần nhất.

Giá xăng, mặt hàng mà NHTW Nga gọi là "dấu hiệu" quan trọng đối với kỳ vọng lạm phát của người dân, đã tăng 11,6% kể từ đầu năm do các cuộc tấn công gần đây của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu của Nga.

“Sự tăng tốc của tăng trưởng giá hiện tại bị ảnh hưởng đáng kể bởi các yếu tố đơn lẻ. Chúng bao gồm giá nhiên liệu động cơ tăng và giá trái cây và rau quả tăng nhanh hơn bình thường trong những tháng mùa thu”, NHTW Nga cho biết.

Bà Nabiullina cũng cho rằng: “Kỳ vọng của người dân về việc lạm phát sẽ ở mức cao sẽ chỉ giảm nếu họ thấy giá cả trong các cửa hàng không liên tục tăng. Nếu giá cả tiếp tục tăng, bất kể chúng ta nói gì, người dân sẽ có kỳ vọng lạm phát cao. Do đó, điều cần thiết là chúng ta phải tiếp tục giảm lạm phát. Việc hạ thấp và ổn định lạm phát cũng như kỳ vọng lạm phát ở mức thấp sẽ cho phép chúng ta giảm lãi suất điều hành nhanh hơn”.

Tuy nhiên cái khó mà NHTW Nga đang phải đối mặt đó chính là tăng trưởng kinh tế của Nga dự kiến sẽ giảm mạnh xuống còn khoảng 1% vào năm 2025 từ mức 4,3% của năm ngoái. Trong khi đó, hôm thứ Tư, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp đặt các lệnh trừng phạt nhắm vào các công ty dầu mỏ Lukoil và Rosneft, chiếm một nửa sản lượng dầu của Nga. Biện pháp này càng gây thêm nhiều khó khăn cho kinh tế Nga.

”Căng thẳng địa chính trị vẫn là một yếu tố bất ổn đáng kể”, NHTW Nga cho biết, đồng thời cắt giảm dự báo xuất khẩu của Nga xuống mức giảm tới 3% vào năm 2025 so với mức giảm tới 1% trước đó.

Về lộ trình lãi suất sắp tới tại buổi họp báo, Thống đốc NHTW Nga để ngỏ hai khả năng. “Dự báo của chúng tôi, nếu nhìn vào quỹ đạo của lãi suất chủ chốt, bao gồm cả năm nay, cho thấy khả năng có cả một đợt giảm thêm tại cuộc họp (thiết lập lãi suất) vào tháng 12 và một lãi suất không đổi”, bà nói.

Hà Vy