NHTW Nhật lo ngại về tăng trưởng và lạm phát, phát tín hiệu chưa vội tăng lãi suất

Phát biểu của ông Shinichi Uchida chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố một thỏa thuận thương mại với Nhật Bản, động thái có thể sẽ làm giảm bớt phần nào sự lo lắng về triển vọng kinh tế khi mà mức thuế quan với phần lớn hàng hóa xuất khẩu của Nhật Bản vào Mỹ chỉ là 15%, thấp hơn nhiều mức 25% mà ông Trump đề cập trước đó.

Mặc dù vậy phát biểu trước các nhà lãnh đạo doanh nghiệp tại Kochi, tây nam Nhật Bản hôm thứ Tư (23/7), Phó Thống đốc BoJ vẫn cho biết: “Những bất ổn xung quanh chính sách thương mại của mỗi quốc gia, cũng như tác động lên nền kinh tế trong nước và quốc tế, vẫn còn rất cao. Do đó, rủi ro đối với hoạt động kinh tế và giá cả đang nghiêng về phía tiêu cực”.

Ông cũng tái khẳng định sự sẵn sàng của BoJ trong việc tiếp tục tăng lãi suất, đồng thời cho biết họ sẽ tiếp tục tăng lãi suất nếu nền kinh tế tiếp tục cải thiện. Tuy nhiên BoJ sẽ xem xét “mà không có bất kỳ định kiến nào” về việc liệu các dự báo của mình có thành hiện thực hay không do thiếu sự rõ ràng về diễn biến chính sách thương mại của Mỹ và ảnh hưởng của nó đến nền kinh tế và thị trường toàn cầu.

“BoJ cần điều chỉnh chính sách tiền tệ để cân bằng tốt nhất giữa rủi ro tăng và giảm, từ góc độ duy trì sự ổn định kinh tế và giá cả”, ông nói thêm.

Những phát biểu của ông Uchida, người được biết đến với những gợi ý mạnh mẽ về triển vọng chính sách, được đưa ra trước cuộc họp ấn định lãi suất của BoJ vào ngày 30-31/7, khi hội đồng quản trị sẽ công bố báo cáo hàng quý với các dự báo mới về tăng trưởng và lạm phát.

Các nguồn tin cho biết với Reuters rằng báo cáo của BoJ sẽ cảnh báo về sự bất ổn liên quan đến tác động của thuế quan Mỹ, nhưng có thể đưa ra cái nhìn ít bi quan hơn về tác động ngắn hạn đối với nền kinh tế Nhật Bản so với 3 tháng trước, khi biến động thị trường lên đến đỉnh điểm.

Nếu các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và các nước khác đạt được tiến triển, các công ty Nhật Bản có thể sẽ thu được lợi nhuận cao và tiếp tục tăng lương, ông Uchida nhận định. “Tuy nhiên, nếu tác động tiêu cực của chính sách thuế quan trở nên lớn hơn hoặc kéo dài hơn dự kiến, xu hướng tăng lương trong vài năm qua có thể suy yếu”, ông nói.

Mặc dù cảnh báo về những rủi ro đối với tăng trưởng kinh tế, ông Uchida cho biết, lạm phát đang tăng nhanh hơn dự kiến ban đầu do chi phí lương thực tăng đang lan rộng ra ngoài giá gạo.

“Điều này cho thấy, ít nhất là về giá lương thực, hành vi định giá của các công ty đã thay đổi đáng kể so với trước đây”, ông nói và cho biết thêm rằng, chi phí lương thực tăng có thể có ảnh hưởng tương đối mạnh đến kỳ vọng lạm phát của các hộ gia đình.

Mặc dù vậy ông cho biết, BoJ kỳ vọng lạm phát cơ bản, hay giá cả tăng do sức mạnh của nhu cầu trong nước, sẽ đạt mục tiêu 2% vào khoảng nửa cuối năm tài chính 2026 đến 2027.

BoJ đã kết thúc chương trình kích thích kinh tế triệt để kéo dài một thập kỷ vào năm ngoái và tăng lãi suất ngắn hạn lên 0,5% vào tháng 1 với quan điểm rằng Nhật Bản đang trên đà đạt được mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững.

Mặc dù đã phát đi tín hiệu sẵn sàng tăng lãi suất thêm nữa, nhưng tác động kinh tế của việc Mỹ tăng thuế quan đã buộc BoJ phải cắt giảm dự báo tăng trưởng vào tháng 5 và làm phức tạp thêm các quyết định của cơ quan này xung quanh thời điểm tăng lãi suất tiếp theo.

Các nhà phân tích cho biết, yếu tố then chốt quyết định thời điểm tăng lãi suất của BoJ sẽ là liệu các công ty có tiếp tục tăng lương vào năm tới bất chấp những trở ngại từ thuế quan của Mỹ hay không, và liệu điều này có giúp củng cố tăng trưởng kinh tế hay không.

Trong cuộc thăm dò của Reuters vào tháng 6, phần lớn các nhà kinh tế dự đoán BoJ sẽ không tăng lãi suất thêm nữa trong năm nay.

Hà Vy