Những con tàu ẩn mình trên Biển Đỏ
Khi phiến quân Houthi của Yemen tấn công vào tuyến đường thương mại chính giữa châu Á và châu Âu, các công ty vận tải đã thay đổi tuyến đường và chi phí. Từ đó, nhiều tàu container neo đậu ở Biển Đỏ và các tàu khác đã vô hiệu hóa hệ thống theo dõi hành trình.
Lực lượng Houthi đã bắt giữ tàu chở hàng Galaxy Leader đi qua Biển Đỏ sau khi đe dọa nhắm mục tiêu vào tất cả các tàu do các công ty Israel sở hữu hoặc điều hành. Ảnh do Trung tâm Truyền thông Houthi công bố ngày 20 tháng 11 năm 2023.
Trong những ngày gần đây, phiến quân Houthi đã bắn tên lửa, máy bay không người lái hoặc tổ chức tấn công vào các tàu thương mại đi qua Biển Đỏ, vì cho rằng các tàu có liên hệ với Israel. Do đó, Mỹ tuyên bố thành lập một cơ quan lực lượng quân sự đa quốc gia nhằm đảm bảo quyền tự do di chuyển ngoài khơi Yemen.
Tuyến đường qua Kênh đào Suez là tuyến đường hàng hải ngắn nhất giữa châu Âu và châu Á, chiếm 12% lưu lượng hàng hải toàn cầu.
Đối mặt với nguy cơ xảy ra rủi ro cho tàu của mình, các công ty vận tải hàng hải lớn như Maersk (Đan Mạch), MSC (Ý-Thụy Sĩ), CMA CGM (Pháp) và Hapag Lloyd (Đức) đã cho một số tàu của họ đi vòng qua Mũi Hảo Vọng ở Nam Phi. Các tập đoàn dầu mỏ như BP cũng đã làm điều tương tự.
Theo dữ liệu theo dõi tàu LSEG, có ít nhất 11 tàu container chở hàng tiêu dùng và ngũ cốc đi qua Kênh đào Suez để đến các quốc gia như Singapore, Malaysia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE). Chúng đã chọn thả neo tại Biển Đỏ, giữa bờ biển Sudan và Ả Rập Xê-út, thay vì liều mình đi qua eo biển Bab al Mandeb ở nam Yemen.
Cũng theo nguồn trên, 4 tàu container của MSC đang đi trên Biển Đỏ đã tắt bộ thu phát từ ngày 17/12, có khả năng là để tránh bị phát hiện.
Ông Ioannis Papadimitriou - Nhà phân tích hàng hóa tại Vortexa, cho biết: Một số tàu đang cố gắng che giấu vị trí của mình khi đến gần Yemen, bằng cách gửi yêu cầu cho thấy họ đang ở một địa điểm khác.
Vào hôm 15/12, hãng vận tải Maersk đã nới lỏng tất cả các chuyến hàng container đi qua Biển Đỏ, sau khi ghi nhận một “sự cố suýt xảy ra” ngày 14/12 trên tàu Maersk Gibraltar của họ. Theo dữ liệu của LSEG, một số tàu neo đậu ở Biển Đỏ là tàu của Maersk.
Dự kiến không có tác động lớn
Vào hôm 19/12, công ty vận tải Đan Mạch cho biết: Những tàu nào của họ đang đi qua phía nam Biển Đỏ và Vịnh Aden sẽ chuyển hướng để tránh Kênh đào Suez. Thay vào đó, chúng sẽ hướng đến châu Phi và đi qua Mũi Hảo Vọng.
Doanh nghiệp nói: “Cho đến khi (an ninh được khôi phục ở Biển Đỏ), chuyển hướng các tàu sang Mũi Hảo Vọng là quyết định mang lại kết quả nhanh hơn và dễ dự đoán hơn cho khách hàng của chúng tôi, cũng như cho chuỗi cung ứng của họ”.
Lực lượng Houthi, một "phe kháng chiến" chống lại Israel và có Iran hậu thuẫn, cho biết họ tấn công vào Biển Đỏ nhằm hỗ trợ cho người Palestine đang bị bao vây ở Dải Gaza.
Họ tuyên bố chỉ nhắm mục tiêu vào các tàu của người Israel hoặc có thương mại với Israel, ngay cả khi đây không hẳn là thực tế với tất cả những tàu đã bị nhắm mục tiêu.
Hiện chưa thể đánh giá được tác động của cuộc khủng hoảng này đối với nền thương mại thế giới. Theo các nguồn tin trong ngành, việc kéo dài lộ trình và tăng phí bảo hiểm có thể gây tác động nhanh chóng đến giá của một số hàng hóa.
Mặt khác, vào hôm 18/12, ngân hàng đầu tư Goldan Sachs dự báo tình trạng gián đoạn giao thông ở Biển Đỏ sẽ không có ảnh hưởng đáng kể đến giá dầu thô và khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), vì các tàu có thể sử dụng tuyến đường khác.
Ngân hàng nói: “Chúng tôi ước tính, giả sử nếu kéo dài lộ trình cho dòng chảy 7 triệu thùng dầu thô/ngày, giá dầu thô giao ngay sẽ tăng 3 - 4 USD/thùng so với giá dài hạn”.
Các công ty môi giới tàu cho biết, một số chủ tàu chở dầu đang đưa ra một điều khoản mới nhằm đưa tùy chọn "Mũi Hảo Vọng" vào hợp đồng vận chuyển của họ như một biện pháp phòng ngừa.
Theo lời cảnh báo của một nguồn tin thân cận với bộ phận hậu cần Cainiao của hãng thương mại Alibaba (Trung Quốc), thời gian giao hàng và chi phí vận chuyển cao sẽ tăng nhẹ, nhưng nhìn chung, việc thay đổi lộ trình của tàu container sẽ ít ảnh hưởng đến hoạt động.
