Những điểm mới của Nghị định 101/2024/NĐ-CP về đăng ký, cấp sổ đỏ
Tại Hội nghị phổ biến các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai năm 2024, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) đã giới thiệu những điểm mới quan trọng của Nghị định số 101/2024/ NĐ-CP về điều tra cơ bản đất đai; đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và hệ thống thông tin đất đai.
Quy định rõ mốc thời gian
Nghị định 101/2024/NĐ-CP gồm 5 chương, 68 điều, quy định chi tiết các nội dung được giao tại 44 điều thuộc 3 chương (IV, X, XII) của Luật Đất đai năm 2024. Trong đó, đối với điều tra, đánh giá đất đai, bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất, Luật Đất đai năm 2024 đã quy định cụ thể về nguyên tắc điều tra, đánh giá đất đai và bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất đai; các nội dung điều tra, đánh giá đất đai bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất; tổ chức thực hiện điều tra, đánh giá đất đai, bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất.
Nghị định 101/2024/NĐ-CP cũng cụ thể hóa trình tự tổ chức thực hiện điều tra, đánh giá đất đai (xây dựng, phê duyệt, lựa chọn đơn vị thực hiện, xây dựng số liệu, bản đồ, báo cáo và lấy ý kiến đối với kết quả điều tra, đánh giá đất đai). Bên cạnh đó, nghị định quy định cụ thể trình tự, thủ tục thẩm định, phê duyệt và công bố kết quả điều tra, đánh giá đất đai (Bộ TN-MT có trách nhiệm đối với các vùng kinh tế - xã hội và cả nước; cấp tỉnh có trách nhiệm đối với kết quả trong phạm vi tỉnh); trình tự tổ chức bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất.
Thời gian giải quyết thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp giấy nhận (điều 22, Nghị định 101/2024/NĐ-CP) được bố cục theo các trường hợp đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất theo quy định tại Luật Đất đai năm 2024. Đặc biệt, để làm rõ trách nhiệm của từng cơ quan trong việc đảm bảo thời gian giải quyết thủ tục thì Nghị định 101/2024/NĐ-CP đã quy định theo hướng không tính thời gian cơ quan thuế xác định nghĩa vụ tài chính, thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất, thời gian xem xét xử lý đối với trường hợp sử dụng đất có vi phạm pháp luật, thời gian trưng cầu giám định…
Cấp sổ đỏ lần đầu không quá 3 ngày làm việc
Khoản 1, Điều 22 Nghị định 101/2024/NĐ-CP quy định thời gian đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất lần đầu là không quá 20 ngày làm việc; cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu là không quá 3 ngày làm việc. Nghị định này cũng quy định các trường hợp đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất phải cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, gồm: Hợp thửa đất hoặc tách thửa đất; Người thuê, thuê lại quyền sử dụng đất của nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để đầu tư xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng; Dự án đầu tư có sử dụng đất mà điều chỉnh quy hoạch xây dựng chi tiết dự án theo quy định của pháp luật về xây dựng, hoặc trường hợp chủ đầu tư dự án đã được cấp Giấy chứng nhận cho toàn bộ diện tích đất thực hiện dự án mà có nhu cầu cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho từng thửa đất theo quy hoạch xây dựng chi tiết đã được phê duyệt.
Theo Bộ TN-MT, ngày 31-7-2024 Bộ TN-MT đã ban hành Thông tư số 10/2024/TT-BTNMT quy định về hồ sơ địa chính, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, trong đó có nội dung quy định về mẫu Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (Giấy chứng nhận) để cấp cho người sử dụng đất. Theo thông tư nói trên, các loại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất… đã được cấp theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về nhà ở, pháp luật về xây dựng trước ngày 1-1-2025 vẫn có giá trị pháp lý và không bắt buộc phải cấp đổi sang mẫu Giấy chứng nhận mới. Trường hợp người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản có nhu cầu thì được cấp đổi sang Giấy chứng nhận mới theo quy định của Luật Đất đai năm 2024.
Tên gọi và nội dung của Giấy chứng nhận theo quy định của Luật Đất đai năm 2024 có thay đổi cho phù hợp với việc ứng dụng công nghệ, nhưng những Giấy chứng nhận đã được cấp theo quy định của pháp luật đất đai qua các thời kỳ vẫn có giá trị pháp lý như Giấy chứng nhận được cấp theo mẫu mới. Trường hợp người dân đã được cấp Giấy chứng nhận theo mẫu cũ, nếu có nhu cầu thì được cấp đổi sang Giấy chứng nhận mới theo quy định của Luật Đất đai năm 2024. Mẫu Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất có 5 điểm mới, tăng cường các yếu tố bảo mật, bảo an, bổ sung các yếu tố chống giả đóng và chống giả mở so với mẫu Giấy chứng nhận trước đây.